Rapper Def P maakt met zijn vrouw Fenske een wereldreis per trein over het noordelijk halfrond. Zijn avonturen heeft hij opgeschreven in het boek Heen en Onweer en zijn deels op onze site te lezen. In dit deel wordt er vanuit Minsk per trein naar Moskou gereisd en wordt deze reusachtige stad verkend.
We hebben trouwens van tevoren al de grootste horrorverhalen gehoord over Moskou. Van anekdotes over zeer agressieve lui en geweld in het uitgaanscircuit, al dan niet straalbezopen van de wodka, tot aan extreem armoedige no-go gebieden waar het bloedlink is voor toeristen. Ik heb in mijn leven al door aardig wat zwarte getto’s gewandeld, dus een blanke hood kan er ook nog wel bij. Al zijn we het niet van plan. Gelukkig laat ik me wat dat betreft niet snel tegenhouden om een stad te verkennen.
Wat ik eigenlijk een veel enger verhaal vind, is dat je bij het Rode Plein shops of terrasjes schijnt te hebben waar een kop koffie omgerekend tientallen euro’s kost. Zit je daar met zijn tweeën met een stukje taart erbij, ben je al gauw een meier kwijt! Ik weet niet of al deze verhalen waar of overdreven zijn, maar ik ben op mijn hoede.
Onvriendelijk onthaal
Als we ’s ochtends om een uurtje of acht worden gewekt door onze vriendelijke Russische provodnik, zijn we al vlakbij Moskou. De grensovergang is dit keer soepel verlopen. Gelukkig maar. We krijgen een goedbedoeld ontbijtje voorgeschoteld waar het vet vanaf druipt. Ik begin er dapper aan, maar eet het niet op. De verhalen over hoe slecht het eten in de Russische treinen is, kloppen blijkbaar. We geven al ons laatste Wit-Russische geld aan de leuke provodnik en stappen uit in Moskou.
Er wordt werkelijk helemaal niets in westerse letters aangegeven
Geheel volgens plan worden we keurig opgehaald door een mannetje van het hotel dat we hebben geboekt. Dat blijkt ook geen overbodige luxe in een grote stad als Moskou. Zeg maar een reusachtige stad! Er wordt daar werkelijk helemaal niets in westerse letters aangegeven. Vrijwel niemand spreekt Engels, dus als je geen Russisch kan, is het lastig om er meteen je draai te vinden. Gelukkig geeft onze chauffeur ons een paar goeie tips over het gebruik van de metro en het kopen van de kaartjes.
Hij zet ons af bij een terrein van een voormalige studentencampus, dat tot een hotelcomplex is omgebouwd. Omdat we de hotels in Nederland al geboekt hebben, is het toch elke keer weer een verassing in wat voor sfeer we terechtkomen. Bij het inchecken spreekt de oudere dame achter de balie me streng toe dat we nog acht roebel moeten bijbetalen. Omgerekend is dat slechts een paar eurocent. Ik vind dat toch een beetje vreemd op een vrij hoog totaalbedrag. En dat in een hotel waar een kop koffie vier euro kost. Ik hou het er maar op dat de Russen nogal pietje precies zijn als het om geld gaat.
We zijn erg moe en willen zo snel mogelijk onze kamer in. Ik beloof dat ik de acht roebel zo snel mogelijk zal terugbetalen en even later ploffen we neer op ons bed. We vallen allebei gelijk in een diepe slaap en worden tegen een uur of twaalf ’s middags weer wakker, fit en uitgerust. We maken ons klaar om de stad in te gaan.
Gigantische stad
We blijken in het noorden van Moskou te zitten en het centrum is nog een flink stuk rijden. Het metronetwerk is enorm! Het is ook wel even wennen om onszelf wegwijs te maken in het Russische metrosysteem en kaartjes te kopen bij een Russische automaat.
Deze stad is gigantisch. Meer dan duizend vierkante kilometer, met ruim tien miljoen mensen. Ik ben in Amsterdam gewend dat de metro, na een korte acceleratie, al snel weer gaat remmen. Hier liggen de haltes zo ver uit elkaar dat er aan het accelereren geen einde lijkt te komen. Met een vliegende vaart denderden we onder de grond op het hart van de stad af. Nieuwsgierig kijk ik om me heen hoe de Russen er uitzien, maar dat is eigenlijk niet gek veel anders dan de Europeanen.
Rode Plein
We blijven natuurlijk toeristen, dus we gaan meteen op het Rode Plein af. Tenminste, het duurt wel eventjes voordat we deze gevonden hebben. De loopafstanden in Moskou zijn niet bepaald kinderachtig! Even doorlopen dus. Dat maakt het moment dat we daar aankomen wel extra bijzonder. Opeens zien we het wereldberoemde Kremlin en beseffen we hoe ver we eigenlijk al zijn met onze treinreis. Dit is het dan echt.
Opeens zien we het wereldberoemde Kremlin en beseffen we hoe ver we eigenlijk al zijn met onze treinreis
Eenmaal op het Rode Plein lopen we rechtsreeks op de bekende Basiliuskathedraal af, ook wel de mooiste kerk van Rusland genoemd. Het is net zo’n icoon voor Moskou als het Vrijheidsbeeld voor New York. Ivan de Verschrikkelijke gaf in 1552 opdracht om deze kerk te laten bouwen nadat hij Kazan had veroverd. Tijd voor een feestje blijkbaar, want in het echt lijkt de kathedraal nog meer op een schuimgebakje dan op alle welbekende foto’s. Volgens de legende heeft Ivan, nadat de bouw voltooid was, zijn bouwmeesters de ogen laten uitsteken. Zodat hij zeker wist dat ze nooit meer ergens anders zoiets moois konden bouwen. Je moet natuurlijk wel ergens de naam ‘Verschrikkelijke’ aan verdienen.
Des te groter was de vernedering dat Napoleon na zijn verovering op Moskou het gebouw als paardenstal gebruikte. De arrogante boef. Hij gaf zelfs opdracht de kathedraal tot de grond toe af te breken, maar dat bevel werd gelukkig genegeerd. Die kleine Fransman wist evengoed wel hoe hij zichzelf belangrijk moest maken.
Machtsvertoon
Nadat we dit indrukwekkende gebouw hebben bezichtigd, lopen we een ‘rondje’ om het Kremlin. We zitten meteen weer zo goed in onze wandelmodus, dat we in een tocht van ongeveer 15 kilometer langs de meeste toeristische en culturele hoogtepunten lopen. Het is een zeer indrukwekkende wandeling door een stad vol verrassingen. Als we bij een kruispunt aan de achterkant van het Kremlin komen, zien we weer een mooi staaltje Russisch machtsvertoon. Iedereen die bij het kruispunt in de buurt loopt, moet aan de kant, en snel ook. Politie en soldaten zetten de stoepen af en je mag zelfs niet meer bij een stoeprand in de buurt komen.
Even later komt er een stoet zwarte auto’s met geblindeerde ramen uit het Kremlin rijden met een hele zwerm motoragenten er omheen. Er moeten blijkbaar een paar hele hoge jongens door. Agenten kijken iedereen die het ook maar waagt om binnen een straal van een meter bij de stoeprand te komen streng aan. Iedereen blijft braaf op een afstandje staan kijken. Een jong grietje in een iets te kort jurkje doet net of ze niets door heeft, en begint een beetje te flirten met de agent aan onze kant. Er komen net even geen auto’s aan en de agent laat de jonge dame snel oversteken.
Een man die de hele tijd al zenuwachtig op en neer staat te wippen van ingehouden haast ziet dit en komt nu ook op de agent af. Ik versta geen Russisch, maar hij vraagt ongetwijfeld of hij er ook even door mag. Op strenge en snauwerige toon wordt de man gesommeerd om zich gauw weer van de rand van de stoep af te bewegen. Als hij er iets van zegt, komen er meteen een paar booskijkende soldaten op hem aflopen. Ze nemen een dreigende houding aan. ‘Bek dicht!’ is overduidelijk de boodschap. Zo inconsequent kan de Russische macht dus blijkbaar zijn.
Stroef contact
Het lijkt of het contact tussen de Russen en ons steeds stroever verloopt. In tegenstelling tot Polen en Wit-Rusland, waar de mensen over het algemeen nog redelijk vriendelijk en behulpzaam zijn, krijgen we in Moskou bij een aantal winkels en broodjeszaken toch zeer sterk de indruk dat ze toeristen liever zien gaan dan komen. Soms worden we compleet genegeerd, meestal vreemd aangekeken en waar we wel geholpen worden, gaat dit met zichtbare tegenzin. Het is overduidelijk dat ze ons niet mogen.
We hebben geen idee waarom, want er zijn hier veel meer toeristen dan in de voorgaande plaatsen van onze reis. Misschien hebben deze wel weinig sympathie gewonnen bij de plaatselijke bevolking en hebben de rijke Moskovieten de omzet ook niet nodig. Ik had van tevoren gedacht dat we in Moskou niet op zouden vallen, maar op veel plekken merken we toch dat de Russen elkaar aanstoten en naar ons wijzen, over ons roddelen of ons zelfs uitlachen. We beginnen daarom steeds meer te twijfelen aan ons uiterlijk. Zien we er soms raar uit of zo?
Als ik op een pleintje een grappig klein legerbusje sta te fotograferen heb ik opeens drie norse militairen om me heen staan, die me dringend bevelen om de foto weer te deleten. “Daliet! Daliet!” brult een zware stem. Om gezeik te voorkomen drukken we op delete, terwijl de militairen streng en serieus meekijken of we de foto wel echt wissen. Het kan geen kwaad als die Russen eens wat meer ontspannen.
Metropoortjes
Die avond stappen we een beetje door het uitgaansgebied van Moskou. We maken het niet laat, aangezien we al aardig wat inspanning hebben geleverd. Onze laatste wandeling naar de metro is weer veel langer dan verwacht, dus het wordt echt tijd om af te taaien. Eindelijk bij een metrostation aangekomen, lopen we per ongeluk bij een uitgang naar binnen en schrikken ons rot! Het systeem werkt daar namelijk omgekeerd als in de meeste landen. De poortjes staan de hele tijd open, maar als je geen kaartje tegen de sensor houdt of, zoals wij, de verkeerde kant uit loopt, dan klappen de hekken keihard dicht.
We stoten onze knieën hard tegen de poortjes. En tot overmaat van ramp gaat er ook nog een schelle alarmbel af. Onze knieën en oren doen er pijn van! Ik denk dat als je haast hebt en hier rennend naar binnen wilt, je nog best wel eens je benen kunt breken. Een vriendelijke Russische vrouw gebaart naar ons dat we maar beter snel even kunnen omlopen.
De vrouw achter het loketje doet zo ongelofelijk onbeschoft tegen ons, dat ik van de verbazing in de lach schiet
Als we eindelijk weer bij ons hotel in de buurt aankomen, willen we nog even wat drank kopen voor op de kamer. Dat proberen we bij zo’n klein straattentje. De vrouw achter het loketje doet zo ongelofelijk onbeschoft tegen ons, dat ik van de verbazing in de lach schiet. Het lijkt serieus wel op een verborgen cameragrap! Raar volk, die Russen. Waarschijnlijk zou ik er ook niet al te vrolijk van worden als ik de hele avond in een piepklein hotdoghuisje moest zitten. Als ik er alleen al aan denk om de hele nacht in zo’n vette gebakken varkenslucht te zitten, dan komen mijn jeugdpuisten al terug.
Lees hier deel vijf van Heen en Onweer: Van Moskou naar Siberië.
De andere helft van dit hoofdstuk is te lezen in het boek Heen en Onweer van Def P, waarin de avonturen van zijn wereldreis worden gekoppeld aan verhalen uit het leven van Def P. Behalve de landen en gebieden die hij aandoet tijdens zijn treinreis (Duitsland, Polen, Wit-Rusland, Rusland, Siberië, Mongolië, Tibet, China, Japan en Canada) bevat het boek ook bijzondere uitstapjes naar onder meer het Cuba van Fidel Castro, een Bosnië in puin, het Spanje van de toeristen, de achterbuurten in de VS begin jaren ’90 en de sloppenwijken van Zuid-Afrika.
- Boogschieten in Mongolië (Heen en Onweer deel 10) - 14 maart 2023
- Van China naar Japan: Shanghai – Tokio (Heen en Onweer deel 16) - 18 november 2022
- Luchtkastelen in Lhasa en wolkenkrabbers in Shanghai (Heen en Onweer deel 15) - 14 juni 2022
