Geen natte voeten
Ik wrijf me nog maar eens in mijn ogen. Kan dit echt? Midden in de vijver steken meerdere hoofdjes net boven het water uit. Ze verplaatsten zich dwars door het water. Eendjes zwemmen langszij. Fietsen door het water. En ook nog eens zonder nat te worden. Het inmiddels beroemde fietspad in Bokrijk is vanaf de oever bezien een optische illusie. De vijver wordt door het geasfalteerde 212 meter lange fietspad, dat vorig jaar langs fietsknooppunt 91 is aangelegd, in tweeën gesneden. Het geeft ineens een hele andere blik op de natuur doordat je er middenin, op ooghoogte, met het water staat. Een ware fietsbelevenis, weer eens iets anders dan een brug. Dat bleef ook internationaal gezien niet onopgemerkt. Time Magazine pikte het op en benoemde ‘cycling through water’ als één van de world’s greatest places.
Knooppunten knopen
Zelf noemen de Belgen hun provincie gewoon Limburg. Net zoals wij onze meest zuidelijke provincie Limburg noemen. Om de verwarring compleet te maken grenzen beide ‘Limburgen’ ook nog eens aan elkaar. Belgisch Limburg is onderdeel van Vlaanderen, waar Vlaams natuurlijk de voertaal is. Hasselt is de hoofdstad en grootste stad van de provincie die maar op een half uurtje rijden van de grens ligt. Of twee uurtjes fietsen. Het netwerk van Nederlandse fietsknooppunten is vastgeknoopt aan de Belgische variant. Eigenlijk is het andersom. De systematiek van de fietsknooppunten vindt namelijk zijn oorsprong in België. Sterker nog, in Belgisch Limburg om precies te zijn. De uitgangspunten van destijds zijn nog de basis van het systeem. Je kunt je eigen route samenstellen, routes zijn in twee richtingen bewijzerd, elk knooppunt heeft een overzichtskaart met GPS coördinaten en de bewegwijzering is duidelijk. België heeft het systeem echter iets verfijnd door ook handige voorzieningen op de kaart op te nemen, zoals servicepunten en fiets cafés. Toeval of niet, het valt me soms op dat de route wat onlogisch door dorpen heen slingert maar tegelijkertijd wel alle kroegen passeert.
Op pad met Bruegel
Soms lijken de Vlaamse landschappen in het Openluchtmuseum van Bokrijk wel op een schilderij. En dat kan kloppen. De opzet en inrichting van het park is namelijk geïnspireerd op het werk van de oude Vlaamse meester Pieter Bruegel. Ondanks dat hij vaak niet in het rijtje met van Gogh en Van Rijn wordt genoemd behoort hij tot de belangrijkste schilders uit de geschiedenis. Erg bekend met het werk van Bruegel was ik niet. In het Openluchtmuseum is een speciaal Bruegelparcours ontwikkeld om de te ontdekken hoe actueel onderwerpen die Bruegel honderden jaren geleden schilderde nog steeds zijn. Een spiegel naar vandaag op een digitale en interactieve manier vormgegeven. Zes verschillende landschappen op zes schermen. De stijl en kleurstelling zijn overeenkomstig waarmee het redelijk aannemelijk is dat deze werken aan Bruegel kunnen worden toegekend. Dan valt me in het derde beeld van rechts het kind met een tablet en de robotmaaier op het gazon op. Een oude setting in een modern digitaal jasje. In een schuur verderop is de prent ‘De vette en de magere keuken’ geprojecteerd. Het verschil tussen arm en rijk werd toen al pakkend afgebeeld. Ik blijf me verwonderen over de aandacht voor details die Bruegel had. In het werk ‘De strijd tussen Vasten en Vastenavond’ gebeurt zo ontzettend veel dat het maar goed is dat het op de vloer met afmetingen van zeker tien bij tien meter is aangebracht. Door een spiegel aan de wand te plaatsen kun je bovendien zelf figureren in het beroemde schilderij. Mooi om te zien hoe het werk van een oude meester in een passend landschap tegen de huidige tijdsgeest wordt aangehouden, gedigitaliseerd en bovenal toegankelijk wordt gemaakt voor een breed publiek.
Slapen op Molenheide
‘De oude piramides blijven onverminderd populair, een soort jeugdsentiment voor een breed publiek, vertelt Laurens me. Hij is de kleinzoon van de oprichter van Park Molenheide dat in Houthalen-Helchteren ligt, mooi centraal in Belgisch Limburg. In de jaren zeventig waren dit de eerste vakantiehuisjes op het park. Vandaag de dag is er veel veranderd en ondanks de groei tot een park met driehonderd huisjes is het kleinschalige karakter gebleven. Een groot deel daarvan zijn moderne en uiterst duurzame huizen in talloze uitvoeringen, ontwikkeld in eigen beheer, die altijd op minstens acht meter afstand van elkaar staan. De buitenste ring accommodaties ziet ’s ochtends vroeg de hertjes langs de achtertuin huppelen. Molenheide grenst namelijk aan het Wild- en wandelpark. Ik wil ze ook zien. Om half zeven in de ochtend strik ik mijn veters. Drie wandelroutes zijn in het park uitgezet. Fietsen is verboden, dus wordt het trailrunning. Brede zonnestralen zoeken hun weg door het volle bladerdek van de bomen naar de aarde. Nog geen seconde nadat ik wat geritsel in de struiken waarneem sta ik oog in oog met een nieuwsgierig hertje. Het diertje kijkt en dartelt tien meter van het bospad af om de situatie even te overzien. Dan verdwijnt het beestje in het diepe bos.
Fietsknooppunt 273 ligt vlakbij Park Molenheide, dat zich een fiets café mag noemen. Fietsverhuur is slechts één van de vele faciliteiten. De binnen activiteiten zijn gebundeld in Saraland, waarvan sprinkhaan Sara de mascotte is. Zwembad Aquapolis is functioneel en staat niet te boek als een modern subtropisch zwemparadijs. De kracht van Saraland is het brede aanbod waar verblijvende gasten kosteloos gebruik van kunnen maken. De binnenspeeltuin alleen lijkt haast op een pretpark met tientallen speeltoestellen voor kinderen van alle leeftijden. Absoluut een technisch hoogstandje is de minigolfbaan die is gebaseerd op het thema mijnbouw. Bij iedere hole kom je steeds dieper onder de grond om uiteindelijk na de laatste put een dinosaurus te ontmoeten. Met de ontwikkeling van een VR room gaat het nog een stapje verder met de speciale effecten. Ook zonder fiets zal de verveling niet gauw toeslaan.
Luchtfietsen
Wederom verbaas ik me. Dit keer bij fietsknooppunt 272 in natuurgebied het Bosland. De Fietsboetiek in Eksel was deze ochtend mijn startpunt voor een rondje van ongeveer dertig kilometer door Bosland. Voor me ligt een dubbele cirkel aan fietspad met een lengte van 700 meter dat me tot een hoogte van tien meter zal brengen. Dit is fietsen door de bomen. En inderdaad fiets ik al gauw langs de kruinen van de bomen. Ook de rest van de route is de moeite waard. Over onverharde paden, dwars door de bossen, verlaten landwegen en langs militair terrein. Regelmatig zijn single tracks van de vaste mountainbikeroute zichtbaar. Ook daar leent het Bosland zich uitstekend voor. De echte uitdaging voor mountainbikers ligt twintig kilometer zuidelijker.
Industrieel erfgoed behouden
Indrukwekkend en horizon bepalend zijn de schachtblokken van de voormalige kolenmijn in Beringen. Alweer een dikke dertig jaar geleden kwam het laatste karretje met kolen naar boven gerold. Het enorme complex verloor daarmee zijn functie maar bleef door de jaren heen gespaard van de sloopkogel. Vijfentwintig jaar bleef het een spookstad met een ongewisse toekomst dat in verval begon te raken. In 2009 is men begonnen met de herontwikkeling tot Be-Mine waarbij vanuit een toeristisch recreatief perspectief het industriële erfgoed zoveel mogelijk werd behouden. Dat plan is nu al geslaagd. Verschillende gebouwen hebben op een prachtige manier een nieuwe bestemming gekregen. De oude zuiveringsinstallatie werd omgebouwd tot een duikbassin met een diepte van 10 meter waarin talrijke tropische vissen rondzwemmen. Todi is daarmee het eerste indoor snorkel- en duikcentrum in Europa. Duiken of snorkelen is geen vereiste om van de onderwaterwereld te kunnen genieten. Er zijn meerdere raampjes waardoor de vissen en de duikers te bewonderen zijn. Ook voor de elektriciteitscentrale werd een nieuwe bestemming gevonden. Klimcentrum Alpamayo kon de 18 meter hoge wanden prima gebruiken als klimwand. Meer dan 150 routes zijn in het complex af te liggen. Bovendien wordt nog gewerkt aan de mogelijkheid om buiten de schachtblokken te kunnen beklimmen. Voor de cafetaria heeft het oude bedieningspaneel een nieuw leven als bar gekregen.
Tijd heeft stilgestaan
Een beetje een indruk van hoe het geweest moet zijn in zo’n mijn krijg ik in het Mijnmuseum. Zodra gids Kris de deur van het centrale gebouw van het complex aan de overkant opent wordt het pas echt indrukwekkend. De zwart wit geblokte tegeltjes vloer ligt er nog keurig in. De lockers kunnen zo weer worden gebruikt. We lopen richting de treinen waarmee de mijnwerkers werden vervoerd. Onze stappen weerklinken hol in de lege ruimte. Tientallen jaren stonden honderden mijnwerkers dagelijks tussen deze poorten te wachten om naar de liften te worden vervoerd. Het lijkt wel alsof de volgende ploeg ieder moment weer binnen kan komen wandelen. De route van de spoorlijn in de richting van de lift is nog duidelijk zichtbaar. Met puin zijn de diepe schachten volgestort. We kijken uit de op de grote heuvel tegenover het complex waar de overtollige aarde een best hoge heuvel heeft gevormd die tegenwoordig als de Avonturenberg door het leven gaat. Met een klimparcours heeft ook de heuvel een nieuwe bestemming gekregen. En als een uitdagend mountainbike parcours. Een uurtje later sta ik bovenop de heuvel en kijk ik uit over Beringen. De groene route staat te boek als de makkelijke route maar blijkt lastig genoeg te zijn. Over de rode route denk ik maar niet eens na. Bovenop de heuvel is een bikepark gemaakt met in vakjargon onder meer dropoffs, pumptracks en north shores. Oftewel springschansen, heuveltjes vlak na elkaar en een pad van houten planken. Leuk om even te spelen, enige ervaring en durf zijn wel een vereiste.
Fietsen langs kunst en fruit
Minder avontuurlijk maar wel met het nodige hoogteverschil is fietsen in regio Haspengouw, rondom Borgloon. De fietstocht leidt me langs een aantal kunstwerken die voor het project ‘Kunst in de open ruimte’ zijn gemaakt. Midden in het weiland bovenop een heuvel langs boomgaarden met appels en peren staat het kunstwerk ‘Reading between the lines’, dat is uitgegroeid tot een ware trekpleister. Honderd lagen gestapelde staalplaat vormen een tien meter hoge doorzichtige kerk. Het landschap met in de verte de contouren van het stadje Borgloon blijft altijd zichtbaar. Minder drukbezocht maar toch best indrukwekkend is het werk van Aeneas Wilder. Zijn creatie Untitled #158 ligt vlakbij het Klooster van Colen en naast drie kersenbomen. De ronde houten constructie met een panoramisch uitzicht refereert aan het religieuze karakter van de plek en doet denken aan rondwandelen in een klooster. Telkens is de lichtinval weer anders. Naast de in totaal zeven interessante kunstwerken rondom Borgloon is de stad bekender om zijn stroop en fruit. Borgloon is de Betuwe van België. Met honderdduizenden fruitbomen. Geen onlogische plek voor een fruitbelevingscentrum dus. De oude stroopfabriek is gerenoveerd en deels getransformeerd tot een modern belevingscentrum waar het verhaal van het fruit en de stroop op interactieve wijze wordt gedeeld.
Fietsparadijs
Niet alleen is de infrastructuur van Belgisch Limburg ingericht om prettig en veilig te kunnen fietsen met meer dan tweeduizend kilometer aan fietspaden, waarvan zestig procent autoluw en veertig procent autovrij. Ook de omgeving leent zich er ook uitstekend voor. Zowel Bokrijk, Bosland als Haspengouw zijn prachtige regio’s om via de fietsknooppunten of door middel van een aantal vaste routes per tweewieler te verkennen. Belgisch Limburg is een onbetwist fietsparadijs.
- Vier tips voor de fraaie Vlaamse Westhoek - 2 augustus 2022
- Citytrip Aken - 3 juni 2022
- Emirates met kids - 25 mei 2022
Sascha zegt:
Wat een leuke, veelzijdige trip heb je gemaakt zo te zien en lezen! Todi had ik al eens van gehoord en als snorkelfanaat lijkt het me echt leuk om daar eens heen te gaan!