Naar de eerste top, de Sniezne Kotly
Een ruig bos met slanke bomen waarvan de kruinen een diffuus licht doorlaten vormt de opmaat naar de hellingen van de Sniezne Kotly. Deze 1.175 meter hoge berg heeft van een afstand de typische afgeplatte vorm die de toppen van het Reuzengebergte kenmerken. Het pad door het bos stijgt na een vlak begin gestaag. Ik voel mijn hartslag iets oplopen en als ik dieper moet ademen vult een koele lucht mijn longen met een prettig buitengevoel. Na een tijdje begint het stijgen te wennen en ik kom in het ritme van het oneffen pad van grote stenen.
Het is geen echt zware wandeling, sommige stukken stijgen pittig, maar klauteren is niet echt nodig. Dat is wel afhankelijk van de routes. Gids Mike vertelt dat er verschillende wandelpaden naar de top zijn, die elkaar soms kruisen. Hij combineert die paden tot zijn eigen routes en kiest afhankelijk van weer, omstandigheden en publiek de routes met de juiste moeilijkheidsgraad.
Al een stuk onder de top krimpen naaldbomen tot struiken. En die vegetatie gaat daarna over in een soort heide-achtige plantengroei. Er ligt begin mei nog sneeuw over de paden van het Poolse Reuzengebergte. Met zachte plekken waar je in kunt wegzakken. Echt gevaarlijk wordt het niet, je volgt gewoon de voetstappen in de sneeuw. En wanneer kun je in Nederland nu door een besneeuwd bos wandelen.
Bij de top is een keteldal, een half cirkelvormige vallei met aan drie zijden steile klifwanden, die is gevormd door een gletsjer. De berg heeft twee van die dalen, waardoor een smalle bergkam is ontstaan.
De weg terug voert langs een van de keteldalen. Soms laverend, met de voeten dwars op de besneeuwde helling, soms zelfs roetsjend gaan we naar het punt waar de sneeuw weer overgaat in het groen. Je kunt natuurlijk ook gewoon wandelen langs een andere weg, maar zo was het een avontuurtje dat je je weer kind doet voelen.
Het Poolse Reuzengebergte (nationaal park Karkonosze)
Het Reuzengebergte is een ruig middelgebergte dat deel uitmaakt van Sudetenland dat vroeger Zuid-Oost-Pruisen scheidde van het Oostenrijks-Hongaarse Keizerrijk. Het gebergte ontleent zijn naam niet aan de hoogte van de toppen, maar aan de reus Rubezahl die volgens de legendes het gebergte bewoont. De boomgrens in het Reuzengebergte is er door klimaatomstandigheden veel lager dan in bijvoorbeeld de Alpen, waardoor je al op relatief geringe hoogte vanaf een onbegroeide top over het landschap kunt uitkijken. En de heideachtige plantengroei die ik zag in het Poolse Reuzengebergte is een overblijfsel van de Arctische toendra die tijdens de laatste ijstijd in Centraal-Europa is ontstaan. Het Tsjechische deel van het Reuzengebergte is in Nederland het bekendst, zowel als wintersportgebied als voor bergwandelen. Maar de natuur kent geen grenzen en het Poolse deel is zeker net zo mooi. De bergen zijn er ietsje ruiger en de infrastructuur iets oorspronkelijker. De wandelpaden zijn ook hier goed aangegeven.
Verblijf, eten en drinken in het Poolse Reuzengebergte zijn goedkoop. Vliegen kan op Wroclaw, dat zowel vanuit Eindhoven als vanaf Schiphol met een directe vlucht te bereiken is. En met de auto is het vanaf Utrecht een kleine negen uur rijden naar Karpacz, een goede basis voor een bezoek.
Behalve bergen zijn er in het Poolse Reuzengebergte ook een paar mooie watervallen, waarvan de Szklarska de bekendste is. En er is de stad Jelenia Gora met een marktplaats, barok raadhuis en mooie patriciërswoningen. Of bezoek de ruïne van het Chojnik kasteel of het slot Fürstenstein (Pools: Zamek Ksiazen). De stad Karpacz heft onder meer met een kuuroord en een Noorse houten kerk.
De hoogste top (Sniezka)
De hoogste bergtop van het Reuzengebergte is de Sniezka met een hoogte van 1.602 meter, op de Pools-Tsjechische grens. Het is het beste uitkijkpunt van de Sudeten en een stuk drukker dan de Sniezne Kotly. We nemen de skilift tot een plateau dat op zo’n 1.300 meter ligt. Wandelaars nemen hier een pauze met een kopje soep in een geel houten restaurant of laden zich met een kop koffie op voor de terugreis. Vanaf hier is het uitzicht over nabijgelegen bergen al indrukwekkend. Vanaf hier gaan een aantal verharde paden naar de top.
Polen blijken enthousiaste wandelaars. Zelfs op deze enigszins koude winderige dag stromen stellen, families en groepjes de helling op. Er heerst een relaxte sfeer. Wandelaars lopen elkaar niet in de weg, hinderen elkaar niet en groeten of knikken beleefd. Er is een zekere saamhorigheid, een gevoel van verbondenheid dat je niet ziet bij strandgangers, stedenbezoekers of pretparkvolk.
Aan de rand van de top staat een gebouw dat door vorm, ligging en patina associaties oproept met iets buitenaards, een decorstuk overgebleven van de set van een Science Fiction film. Wat overigens uitstekend bij het landschap past. Een nabijgelegen houten kapelletje trekt de omgeving weer terug naar de aarde. De uitzichten hier zijn over 360 graden indrukwekkend berglandschappen, zelfs als het half bewolkt is. Alweer de laatste verrassing voor deze keer.
Voor meer informatie over deze bestemming en tal van andere in Polen zie www.polen.travel/nl.
- Beieren anders: Augsburg en Regensburg - 11 januari 2024
- Pyrénées-Orientales: Mountainbiken in de Albères - 5 oktober 2023
- De Carian Way: erfgoed in Turkije - 23 augustus 2023
Randall M. zegt:
Ik was met een groep vrienden vorige jaar daar en had de leukste tijd ooit. We wilden niet weggaan. Wandelen in het Poolse reuzengebergte moet een ieder eens ervaren. Wij namen in elke hoek een foto. Die wil ik graag met jullie delen, maar weet niet hoe. Zijn er andere gebergte als de Poolse reuzengebergte? Misschien kunnen mijn vrienden en ik een bezoekje brengen.
Dionne zegt:
Hallo Randall,
Bedankt voor je berichtje. Het Poolse reuzengebergte is geweldig en zou zeker bij iedere reiziger op de bucketlist moeten staan.
Jullie zouden het Tatra gebergte eens kunnen proberen. De hoogste bergtop is 2500 meter (en daarmee de hoogste berg van Polen).
En schitterend alternatief zijn de Poolse Karpaten : https://www.reishonger.nl/reistips/bieszczady-bergwandelen-poolse-karpaten/
Met vriendelijke groet,
Dionne namens Team Reishonger