Eerste nacht in de stad
Het is maar een klein kwartiertje vanaf het vliegveld naar Skellefteå. Met een slordige 30.000 inwoners is dit het tweede grootste stadje van de provincie Västerbotten. Zelf noemen de locals alles boven Stockholm met enige trots Northland. Hoe provinciaal het ook klinkt, stiekem voelt het met het drukke verkeer en volle parkeerplaatsen best stedelijk aan in Skellefteå. Iets buiten het centrum ligt de monumentale kerk van Landskyrkan. Schuin tegenover hotel Stiffgarden dat een kerkhof in haar achtertuin heeft. En een prachtige villa dat als restaurant dienst doet. De rivier Skellefte älv, befaamd om haar populatie zalm en forel stroomt langszij. Dit is een mooi stukje van het kleine stadje. Voor Anna, inmiddels bijna twee jaar, is de grote indoor speeltuin Leo’s Lekland toch wel favoriet. Een blokkendoos op een anoniem industrieterrein dat een waar kinderparadijs blijkt te zijn. De eerste nacht doorbrengen in Skellefteå alvorens de rust en ruimte van Västerbotten op te zoeken is zeker een aanrader.
Op zoek naar vriend rendier
We gaan op pad. ‘Pas op voor rendieren en elanden’, was de boodschap van de autoverhuurder. Niet toeteren, opjagen of van de weg duwen. Gewoon wachten tot ze er flauw van zijn en het wegdek weer verlaten. In de overgang van augustus naar september blijken de rendieren nog veelal in de hoger gelegen gebieden te vertoeven en houden de elanden zich goed schuil. Welgeteld drie rendieren kruisen ons pad. Ironisch genoeg op de verlaten weg naar Malå voor een bezoekje aan een reindeer farm van Buddy. Brutaal en minstens zo nieuwsgierig bleef het zwarte beest midden op de weg staan nadat we hem waren gepasseerd.
Buddy heeft in zijn achtertuin acht rendieren rondlopen. Zijn tuin heeft ook zeker de omvang van minstens vier voetbalvelden. Ze hebben een houten schuurtje om in te slapen en een klein bosje om zich in te verschuilen. Een verse zak met mos gecombineerd met de bekende stem van hun baasje doen de beesten tevoorschijn komen. Zo mak als een lammetje eten ze het mos uit de hand. Het blijkt een ware traktatie voor rendieren te zijn. En het biedt de gelegenheid voor Anna om de hoefdieren een aai over hun bol te geven, als ze durft. Heel wild zijn de meeste rendieren in Zweden ook niet echt. Velen zijn eigendom van de Sami en worden in kuddes gehouden. ‘s Zomers in hoger gelegen gebieden. In het najaar worden ze in vrachtauto’s naar beneden gereden. Ontdaan en gedesoriënteerd dwalen de beesten een paar dagen rond. Juist in die paar dagen van ontsteltenis vinden de meeste aanrijdingen plaats. Buddy zijn kleine kudde zal dat lot bespaard blijven. Tenminste de harde ontmoeting met een bumper. De weg naar de slager is niet uitgesloten. In een grote zwarte schaal op het vuurtje in zijn achtertuin ligt een pondje rendier te bakken. Behendig keert Buddy het vlees. Broodje erbij, wat uitjes en sla. Een prima lunch voor een niet vegetariër.
Veel meer beesten
Het Zweedse dierenrijk kent nog een aantal inwoners waarvan de kans bijzonder klein is dat je ze in het wild ziet. Maar wel in Lycksele Zoo, de meest noordelijke dierentuin van Zweden. Alle lokale beesten hebben een verblijf in deze gemoedelijke dierentuin. Naast de wat voorspelbare rendieren en elanden maken beren, wolven, lynxen en meerdere soorten vossen de bossen van Zweden onveilig. De dieren in Lycksele Zoo zijn ruim gehuisvest en mogen behoorlijke stukken land tot hun verblijf rekenen. Onderdeel van de dierentuin is de grote speeltuin Leckoland. Gedurende hoogzomer krioelt het vast van de kinderen. Nu heeft Anna de speeltuin voor zichzelf. Meer dan een handjevol bezoekers komen we niet tegen.
Camping aan het meer
Lycksele is met haar net aan achtduizend inwoners naar onze maatstaven een dorp. Wel een dorp met een ziekenhuis, vliegveld, treinstation en twee grote supermarkten. Een knus winkelstraatje dat uitmondt op een pleintje met een waterfonteintje en wat speeltoestellen vormt het centrum. Met name onder gezinnen is Lycksele een geliefde plek om een vakantie door te brengen. Aan de overzijde van de Umea rivier ligt het Ansia Resort, daar waar de meeste toeristen neerstrijken. Keurige huisjes, ruime campingplaatsen, veel voorzieningen, meerdere speeltuinen en een schitterende ligging aan de rivier. Een frisse duik in het naastgelegen recreatiebad Ansia Badpark zat er door een gebrek aan water helaas niet in. De eerste voorbereidingen voor de naderende winter zijn al getroffen. Het zomerseizoen in dit deel van Zweden is kort. Feitelijk als in de tweede helft van augustus de scholen weer worden geopend loopt het seizoen ten einde en is het overal aanzienlijk rustiger. Niet ondenkbaar is dat in begin oktober de eerste sneeuwvlokken al weer vallen.
Geschiedenis van de boomhut
Het begon allemaal met een school die dreigde te moeten sluiten en een productieve taxidermist in een dorpje. Granö werd met haar 250 inwoners te klein bevonden voor een schooltje. Een niet onderhandelbare ondergrens. Dus moest het inwonersaantal toenemen. Werkgelegenheid is een voorwaarde voor bevolkingsgroei. Toerisme leek de meest geschikte sector. Er was al een gedateerde camping op een mooie plek in het dorp. Ondertussen puilde de collectie opgezette dieren van de lokale dode dieren opzetter en tevens vogelliefhebber uit. Een museum zou handig zijn. Dat helpt ook weer bij het trekken van toeristen. Van de vele wilde plannen voor het kleine dorp is de transformatie van de oude camping naar een stijlvolle lodge met een vijftal treehouses gerealiseerd. En de school is nog open. Op een plankje in het restaurant staat een opgezette snip, de vogel op het oude bruine biljet van honderd piek. Beckasin heet het lokaal veel voorkomende beestje in het Zweeds. Granö Beckasin was een feit. Slapen in een boomhut, dat wil toch ieder kind.
Outdoor experience light
Met een volle picknick mand in haar ene hand en twee roeispanen in haar andere hand komt Anne ons met krachtige passen tegemoet. Ze is zeker even lang als ik. Door het smalle brilletje kijken twee vrolijke blauwe ogen me aan. Een jaar lang heeft deze verdwaalde Duitser in een tent gewoond. De wildernis zit in haar aderen. Nu neemt Anne dagelijks de bezoekers van Granö Beckasin mee op een kort outdoor avontuur. Ze trekt haar extra dikke zwarte sokken aan, tegen bijtgrage bruine mieren, en drukt de klittenbandsluiting van haar sandalen stevig aan. Blauwe backpack met kookgerei op de rug en gaan. Dit is haar ding. Met het roeibootje brengt ze ons naar de overkant van het meer voor een informatieve hike waarbij de lokale flora wordt toegelicht. Eerst door dichte bebossing, dan een woud van torenhoge naaldbomen en over een smal pad langs een kabbelend beekje weer terug naar het startpunt. Een leuke hike die ook voor kinderen prima te doen is. Anna laat zich dragen en geniet vanuit de kinderdrager van de omgeving. Nu nog een kampvuurtje. Door de wrijving van twee metalen staafjes ontstaan vonkjes. Wat droog boomschors vat vlam en begint te smeulen. Uit enig blaaswerk ontstaat vervolgens een keurig vuurtje. Wederom rendiervlees, dit keer met champignons en sla in een pan op het vuur zorgen voor een prima lunch in de natuur.
Hoedenparade
Het is aardig om te zien hoe toch best nietige gehuchtjes met een paar honderd inwoners door iets bijzonders met een mooi verhaal leefbaar blijven. Neem het dorpje Glommersträsk waar we doorheen rijden. Een oude dame die vrouwenhoeden maakte bleek iets minder succesvol in het verkopen ervan te zijn. Een zolder met een paar honderd hoeden bleef achter bij de verkoop. De nieuwe bewoners, niet vies van een hoedje, besloten de begane grond van het huis te gebruiken om de collectie tentoon te stellen waarmee het Glommers Hatt- och Leksaksmuseum een feit werd. Gecombineerd met wat oud speelgoed en antiek is deze hoedenparade leuk voor een kort bezoekje.
Niet alleen voor senioren
Zweden, eigenlijk heel Scandinavië, worstelt toch wel een beetje met een ietwat oubollig imago. Met name als zomerbestemming. Meer voor de wat kapitaalkrachtiger vijftigplussers die natuur en rust zoeken. En ja, Zweden is geen goedkope bestemming. Zweeds Lapland is ook echt een oase van rust en natuur zonder grote steden of prachtige stranden. En juist dat maakt het uniek, ook in de zomer. Voor de kleintjes zijn er de nodige voorzieningen en is er genoeg te verkennen of te ontdekken.
Op uitnodiging van Gold of Lapland, Visit Västerbotten en Voigt Travel reisden we een week door het zuiden van Zweeds Lapland.
- Vier tips voor de fraaie Vlaamse Westhoek - 2 augustus 2022
- Citytrip Aken - 3 juni 2022
- Emirates met kids - 25 mei 2022