Terwijl ik om me heen kijk zie ik taxi bestuurders constant met de hand op de claxon en het geluid is net zo’n chaos als het verkeer. De politieagent staat op een druk kruispunt met bolle wangen op zijn fluitje te blazen om de taxi’s en collectivo’s (lokale minibussen) de weg te wijzen. Het is een verhaal zonder einde. Op een hoogte van 3.640 meter is La Paz (Bolivia) de hoogste hoofdstad van de wereld. De lucht verdwijnt uit je longen en komt niet meer terug als je de trap oploopt op die hoogte. Maar La Paz is anders dan alle andere hoofdsteden. Vier dingen die je gezien en gedaan moet hebben.

Mountainbiken

Als Nederlander ben ik wel gewend aan wat capriolen op de fiets. Even een stukje via de stoep of gewoon een stuk tegen het verkeer in. Nou, voor een echte kick ga je niet met je fiets naar La Paz. Nee, voor een echte adrenalineknaller ga je mountainbiken op Death Road. Om deze onvergetelijke ervaring op te doen zijn er tientallen agentschappen en laat ik je dit zeggen: neem de keuze niet te licht op en denk even twee keer na.

Met een dodenaantal van ongeveer 300 personen per jaar heeft de weg haar naam wel verdiend. Het grootste gedeelte van de route is er alleen lokaal verkeer op de weg. De weg was te gevaarlijk om alle bussen en auto’s er te laten rijden dus is er een alternatieve route aangelegd. Het klinkt goed dat er minder verkeer is, maar dat maakt de route er niet minder gevaarlijk om. Je moet nog steeds 55 kilometer fietsen aan de “verkeerde” kant van de weg, wat betekent dat je dicht langs de afgrond fietst.

Dat moet omdat aan de bergkant de stenen te groot zijn en het controleren van de fiets niet te doen is. Mijn hart slaat ondertussen een paar slagen over als ik met half dichtgeknepen ogen een tegenligger ontwijk. Bij elke pauze die we houden zijn onze gidsen en technici druk bezig om de fietsen te controleren om ongevallen te voorkomen. Maar helaas is dat niet helemaal gelukt. Gebroken remkabels, lekke banden en gebroken zadelpennen zijn geen unicum op Death Road. Ook al worden de fietsen continu gecontroleerd, het gevaar blijft altijd aanwezig.

Diep dal

De afgrond naast de weg is gemakkelijk een 1.000 meter. Waarschijnlijk begrijp je nu waarom een bedrijf met een goede reputatie een logische keuze is, niet? Maar wees gerust. Voordat je echt onderweg gaat op Death Road krijg je eerst een paar testritten bergafwaarts om te wennen aan de fiets. Met veel verkeer om je heen raak je direct gewend aan de remmen en je reflexen staan gelijk op scherp. Dit stukje weg is netjes geasfalteerd en stapje voor stapje ga je naar onverharde wegen die lijken op die van Death Road.

Adrenalinejunkie’s opgelet, dit is absoluut een heerlijk dagje mountainbiken. De route vond ik technisch gezien zeker niet de moeilijkste route die ik ooit gefietst heb, maar met de afgrond in je achterhoofd blijft het toch een onvergetelijke ervaring. Het laatste dodelijke fietsongeval dateert uit 2013 en als je besluit te gaan, laten we dan afspreken dat 2013 het laatste dodelijke ongeval blijft.

Cholita worstelen

Volgens mij hebben we allemaal wel eens gehoord van Terry Gene Bollea, misschien toch beter bekend als Hulk Hogan. Showworstelen is een zeer specifieke kunstvorm en uitermate populair. Nou, in La Paz hebben ze hun eigen versie erop bedacht en het gerucht gaat dat er binnen een jaar een PlayStation spelletje uitkomt van het Cholita worstelen. Als je nog nooit in Zuid-Amerika bent geweest zal ik je uitleggen wat een Cholita is.

Cholita’s (inheemse dames) zijn dames met prachtig gekeurde kleding die je vooral op de lokale markt tegenkomt. Ze dragen plooirokken tot de enkels genaamd pollera’s en dragen de beroemde Derby bolhoeden die eigenlijk net iets te klein zijn voor het hoofd. Op hun rug dragen ze een fel gekleurde Aguayo wat een soort zak is waar ze van alles in verslepen. De dagelijkse boodschappen, voedsel om te verkopen of baby’s, ze dragen van alles op de rug. De Cholita’s zijn eigenlijk verkopers van fruitsappen, eten en kleding op de markt en werken keihard voor hun geld. Nou, soms kom je ze niet tegen op de markt. Deze andere Cholita’s kom je tegen in de boksring voor een partijtje vrolijk worstelen.

Cholita worstelaar in La Paz in Peru

Volledige focus bij een Cholita worstelaar

Uitje

Cholita worstelen is een evenement waar showworstelaars en Cholita worstelaars elkaar door de boksring gooien. Gedurende de show vechten ze zelfs tussen de toeschouwers en ze gaan gewoon door, hoeveel popcorn of drinken je ook naar ze toe gooit. En geloof mij, de toeschouwers zijn niet altijd veilig als er weer eens een ladder door de lucht vliegt.

Natuurlijk is het net als de WWE (World Wrestling Entertainment) een show en je ziet regelmatig een ingestudeerd oefeningetje langskomen. De conversaties zijn pure komedie. Hoewel ik het nu een beetje plat neerzet, was ik onder de indruk van het atletisch vermogen van de dames in plooirokken en zie je regelmatig wat bloed door de lucht vliegen. Mijn advies is om van tevoren een paar biertjes te drinken en op zondag om 17:00 uur aan te schuiven als toeschouwer van dit spektakel, want op zondag komt de lokale gemeenschap er gezellig bij zitten en gaan ze allemaal helemaal uit hun dak.

San Pedro

Lang geleden was er een klooster in La Paz genaamd San Pedro en het was van grote waarde voor de inwoners. Het klooster stond aan hetzelfde plein als de San Pedro kerk. Een groot complex voor ongeveer 500 zwaar gelovige monniken aan Plaza Mariscal Sucre. Hoewel de naam van het plein nooit is veranderd kennen de meeste toeristen het als Plaza San Pedro. En dat heeft een reden. Het klooster werd een zware last voor de kerk toen er niet meer genoeg monniken over waren om het enorme gebouw te onderhouden. Het klooster werd daarom geschonken aan de stad. Een zeer ruimhartig gebaar dat door het bestuur van de stad niet helemaal op waarde werd geschat, blijkt jaren later. Het bestuur van de stad besloot het klooster te veranderen in een gevangenis.

San Pedro gevangenis: waar de ingang altijd wagenwijd open staat

De nu wereldberoemde San Pedro gevangenis (waar regels gelden van buiten deze wereld) was geboren. De enige beveiliging die de gevangenis heeft is een twintigtal politieagenten bij de entree van de gevangenis. Binnenin de gevangenis heeft de politie niets te vertellen, het zijn de gevangenen die de dienst uitmaken.

Overvol

Meer dan 3.000 mensen wonen tegenwoordig in het oude klooster waarvan er ongeveer 2.000 gevangenen zijn. Alle andere inwoners zijn vrouwen, dochters en zonen. Het klooster is door de jaren heen veranderd in een klein fort waar gevangenen moeten betalen voor hun cel. De politie brengt ze naar de directeur van de gevangenis (die zelf een gevangene is) en daar beginnen de onderhandelingen. Ze weten precies hoeveel geld je hebt en over alles is te onderhandelen.

Van een kleine cel tot een groot appartement met jacuzzi en televisie. Voor de juiste prijs is alles mogelijk. Vanaf dit moment moet de gevangene geld verdienen en dat kan prima in de gevangenis. Hoewel er veel baantjes zijn te verkrijgen kiezen er toch veel voor de cocaïne om snel geld te verdienen. Maar er zijn ook andere banen zoals schoenmaker, kapper en het beheren van een restaurant. Om de restaurants te bevoorraden hebben de gevangenen een contract afgesloten met Embol, welke de exclusieve rechten heeft om Coca-Cola producten in Bolivia te produceren. Binnenin de gevangenis zul je dus alleen Coca-Cola gerelateerde producten vinden.

Onder backpackers is de verleiding groot om de gevangenis te ontdekken, maar het is tegenwoordig verboden. Na veel problemen (zelfs een verkrachting van een jong meisje) zijn de toeristenrondleidingen afgeschaft, maar dat houdt de San Pedro gevangenis natuurlijk niet tegen. Illegale rondleidingen worden er nog steeds gegeven.

Welkom

Ik sta in de hal van de gevangenis en zie familieleden van de gevangenen naar binnen wandelen. Mijn hart gaat als een gek tekeer in mijn borstkas en deze ervaring geeft me een enorme adrenalinekick. De politie kijkt niet eens op als ik aankom in de hal en ik kan zo doorlopen. De verleiding groeit naar buitenaardse proporties maar ik besluit niet door te lopen, ondanks dat er verschillende gevangenen mij vrolijk naar binnen proberen te wuiven. Het gevaar is te groot en het verhaal gaat dat je de politie moet omkopen om er weer uit te komen.

Voor backpackers zoals ik die de stap te groot vinden om naar binnen te gaan is er een andere oplossing. Rusty Young vertelt je alles over het leven in de gevangenis in zijn bestseller ‘Marching Powder’. Een Australisch journalist die de gevangenis heeft bezocht toen het nog legaal was. Voor mij was de adrenalinekick van het halletje meer dan genoeg. Durf jij het aan om de laatste stap te zetten?

Witches’ markt

Mochten de adrenalinekick op Death Road of de Cholita dames niet genoeg voor je zijn, dan is er altijd nog de markt van de heksen. De Bolivianen zijn nogal bijgelovig en op deze markt vind je een drankje of poedertje voor al je problemen. Ben je tot over je oren verliefd op een persoon, maar deze persoon ziet jou niet staan? Schenk wat liefdeswater in zijn of haar glas en alles komt goed.

Vooral in augustus, de maand van pachamama (moeder aarde), gaan de Bolivianen helemaal los met de drankjes en poedertjes. Het zegenen van je auto, winkel of huis is de gewoonste zaak van de wereld. Maar als je denkt dat dit gekkenwerk is, nou dan ken je La Paz nog niet.

Het bouwen van een huis is niet iets wat je even tussendoor doet. Je denkt eerst goed na wat je wilt en laat alles netjes op papier zetten. Nou, dat maakt de Bolivianen niet zoveel uit. Wat ze vooral interesseert is de zegening die ze geven aan pachamama. Voor een klein en gewoon huis zorg je ervoor dat je een dood babylamaatje begraaft onder je huis. En waar anders ga je heen dan de heksenmarkt om een dode babylama te kopen. Ze hangen aan ijzerdraden geknoopt langs de deurpost. Glazige dode lama-ogen staren je aan als je langsloopt. Eerst zie ik ze nog hangen met een prachte witte vacht, maar dat slaat al snel om in dode babylama’s zonder vacht. Ik heb er maar één woord voor over: IIEEEEUUUWWWW.

Dode Llama’s op de Witches’ markt in Bolivia

Geen Boliviaan kijkt raar op bij het zien van dode Llama’s op Witches’ markt

De realiteit van La Paz

Maar, het kan nóg gekker in Bolivia. Niemand zal ooit toegeven dat ze dit hebben gedaan, want het is strafbaar. Als er een bedrijf of een luxe villa wordt gebouwd voldoet een simpele lama niet. Voor zo’n groot gebouw is een echte opoffering nodig. Voor een gebouw als dit, is een menselijke opoffering nodig.

Goed, laat dit even bezinken. Wat er gebeurt, is dat de bouwers van het complex op zoek gaan naar een zwerver. Zeer voorzichtig gaan ze met de persoon in gesprek en checken zorgvuldig of er geen familie of vrienden zijn die deze persoon zullen missen. Als dit allemaal is gecheckt, verzorgen ze een groot feest. De zwerver krijgt een overvloed aan eten en drank. Zoveel eten en drank dat de zwerver volledig buitenwesten is en dan komen de bouwers in actie. De zwerver wordt zorgvuldig in de fundering van het gebouw gelegd en levend overgoten met beton.

Niemand zal ooit toegeven dat ze het hebben gedaan, aangezien het een zwaar strafbaar feit is. Maar de geschiedenis wijst uit dat bij elke groot gebouw dat is afgebroken er menselijke botten en overblijfselen zijn gevonden in de fundering…

Roger

Vragen? Suggesties? Of jouw reishonger delen?

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Je mag alleen HTML tags en attributen gebruiken:

<a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>