“Dobar dan!” klinkt het enthousiast. Ik ben in Kroatië en Alan Bibić verwelkomt me op zijn erf. Vlak bij het vliegveld van Zadar. Mijn culinaire ontdekkingsreis is begonnen! Ik heb gelezen over de kleine unieke wijnboeren op de eilanden van de Dalmatische kust. Zij hebben zelfs aan de wieg gestaan van de meest beroemde wijnen van Californië en Nieuw-Zeeland. Dat wil ik ervaren. En ik heb gelezen over de specifieke, niet te versmaden, Dalmatische ‘tapas’. Let’s go.
Streekgerechten proeven aan de Dalmatische kust. Alan Bibić verwelkomt me op zijn erf
Er is veel veranderd, merk ik tijdens mijn zwerftocht. Want het voormalige Joegoslavië was nu niet direct bekend om zijn verfijnde keuken. Na Čevapčići en Plješevica hield de menukaart al snel op. En drank? Boeren stookten vooral de waanzinnig sterke Slibovic (een destillaat van pruimen). Maar Kroatië heeft sinds de onafhankelijkheid zijn traditionele druivenrassen opnieuw ontdekt. En ook zijn traditionele keuken. Verse inktvis-salade bij de lekkerste wijn: dit is genieten!
Veel klassewijnen van Kroatië vind je nergens anders
Uniek in Kroatië
Om van Kroatische wijnen te genieten, moet je naar: Kroatië! Want de meeste wijnen worden kleinschalig geproduceerd en er wordt maar weinig geëxporteerd. En zo’n reisje is geen straf! Met mijn huurauto ga ik van eiland naar eiland. Het ene eiland is nog pittoresker dan het andere. Ik bezoek een heleboel wijnboeren, die me graag laten proeven en die me alles laten zien. Ze zijn echt trots.
Bij kwaliteitswijnen horen kwaliteitshapjes
Alan Bibić laat me proeven: “Deze witte Debit Lučica (18 maanden gerijpt op eiken) gaat in New York voor $25 per fles over de toonbank.” Voor het eerst drink ik witte wijn die gerijpt is op eikenhout. Ik weet niet wat ik proef… Heerlijk. Dit wordt een leuke reis, weet ik nu al. Ik hoor over kleine boeren, over handwerk, over steile hellingen en kleine percelen.
Eilandhoppen voor de Dalmatische kust. Unieke wijnen proeven
Culinair eilandhoppen
Tijd voor mijn eerste oversteek. Ik rij naar de havenstad Split. Na nog geen uur op de ferry ben ik met auto en al op het eiland Hvar. Hvar is groen, glooiend en lekker rustig. Dat is trouwens op de meeste eilanden zo. Toeristen blijven op het vaste land, in de grote hotels rond de grote steden. Dus ga liever naar de eilanden to meet the locals.
Veel druivenrassen zijn uniek voor Kroatië
En als je de locals dan opzoekt, dan hoor je alles over de unieke druiven van Kroatië. Bijvoorbeeld over de blauwe Plavac Mali (vooral op de eilanden Hvar en Pelješac) en Babić (in de Zadar regio). En over de witte Pošip en Grk (beiden van het eiland Korcula bij Dubrovnik) en over de witte Malvasija. Ik ga die namen goed onthouden.
De boeren op de eilanden nodigen je graag uit om alles te bekijken. En te proeven
Lokale gerechten
Wijn proeven kan niet zonder ook de lokale gerechten te proeven. En dat kan bij veel wijnboeren, op het erf, of in een lokale konoba. Geserveerd worden ‘tapas’-achtige maaltijden, de bekende peka uit de houtoven of eenvoudige visgerechten. Ik heb het allemaal gegeten. Van peka tot gitzwarte inktvis-rijst en van speenvarken tot… eigenlijk teveel om op te noemen.
Bij drinken hoort eten. Peka wordt gemaakt in een grote pan die met kolen wordt bedekt
Inktvisrijst is gitzwart en smaakt wat bitter
Speenvarken aan het spit
Salades van allerlei soorten vis, inktvis en garnalen
Californië en Nieuw-Zeeland
Wat ik niet wist is dat veel beroemde wineries in Californië en Nieuw-Zeeland door Kroatische wijnboeren zijn opgericht. De kennis van de wijnproductie namen ze mee toen Kroatië te klein voor ze werd. Ik zie op het eiland Korčula (het geboorte eiland van Marco Polo) hoe moeilijk de wijnbouw hier is. Alles is kleinschalig. Als je als wijnboer meer wilt verbouwen moet dat ergens anders. Maar als je kwaliteit belangrijk vindt, dan zit je hier goed.
Van Hvar naar Pelješac
De beste wijnen komen van de streek Dingač op Pelješac
De beste wijnstreek van Kroatië is Dingač, gelegen op het schiereiland Pelješac. Je komt er alleen maar via een smalle met de hand gehakte tunnel waar het water van het plafond lekt. De Plavac Mali die hier wordt verbouwd krijgt niet alleen rechtstreeks zon, maar ook indirect via de reflecties van de zee. En dat proef je.
Trots op hun wijn
Afsluiten met een Stratum van de beroemde Frano Miloš
Verrassend
Wat een leuke roadtrip was dit. Ik vind trotse wijnboeren toch echt leuker dan strandstoelen. Op weg naar Dubrovnik (daar laat ik de auto achter en vlieg terug) ga ik nog even langs de beroemde Frano Miloš, op het schiereiland Pelješac. Ik proef nog graag een glaasje mee, maar ik laat alle informatie over droge, rode, onelegante, maar toch ook wel zeer complexe en rijke Stratum wijnen aan me voorbij gaan… Het wordt teveel. Ik proef liever.
Eilandhoppen in Kroatië is een culinair feestje!
- In de zomer vlieg je rechtstreeks naar Zadar, Split of Dubrovnik; buiten het seizoen vlieg je meestal via Zagreb
- De ferry’s van Jadrolinija gaan zeer regelmatig naar en tussen de eilanden; kaartjes kun je kopen in de vertrekhavens
- Ik pikte mijn auto op in Zadar en liet hem achter in Dubrovnik; no problem
- Maak een lijstje van de wijnboeren die je wilt zien en zet ze vooraf in de GPS; ze zitten soms goed verstopt
Tekst en foto’s: Arjan Mulder
Meer info: VisitCroatia, Alles over de Kroatische wijnen, Alles over de Kroatische keuken
- Schiermonnikoog – het andere eiland - 17 oktober 2021
- Treinen door Europa – een serieus alternatief - 15 oktober 2021
- Friesland – het einde van de wereld - 7 januari 2021
