De ziekte die in 2014 zijn oorsprong vond in de regio Miami, heeft inmiddels helaas ook het Nederlands-Caribische duikeiland bereikt. STINAPA, de organisatie die verantwoordelijk is voor het natuurbehoud op Bonaire, heeft maatregelen genomen om de schade te beperken. De inzet en bewustwording onder recreatieve duikers is daarbij essentieel.
Hoe herken je stony coral tissue loss disease?
Stony coral tissue loss disease verspreidt zich snel onder steenkoraal in het Caribisch gebied. Het is ongevaarlijk voor mensen en ook niet alle koraalsoorten zijn gevoelig voor de ziekte. Naar schatting zijn 10 tot 20 soorten ontvankelijk voor stony coral tissue loss disease, oftewel SCTLD. Afhankelijk van het soort koraal is de kans groter of kleiner dat er besmetting ontstaat. Wanneer het koraal geïnfecteerd raakt, verliest het zijn spectaculaire kleur. Het koraal wordt dan wit, wat de kleur is van het skelet. Zo kan koraal dat er 40 jaar over heeft gedaan om te groeien, binnen een paar weken voorgoed verdwijnen. Een groot verlies voor de oceaan en alle liefhebbers van het schitterende rif rondom Bonaire.
Op een aantal duiklocaties, zoals hier bij het Buddy Dive Huisrif, is het koraal aangetast als gevolg van de stony coral tissue loss disease. Het koraal verliest zijn kleur en wordt wit, de kleur van het skelet
Reef Renewal Project
De sterfte van koralen als gevolg van koraalziekte is niets nieuws. Volgens Caren Eckrich, wildlife bioloog bij STINAPA, is dit iets waar de aarde altijd mee heeft geworsteld en wat ook in de toekomst uitdagend zal blijven voor de Caribische Zee. Dat betekent echter niet dat er geen actie vereist is. Hoe langzamer SCTLD zich namelijk verspreidt, hoe groter de overlevingskansen van het koraal. “Als we niet ingrijpen, is de kans groot dat sommige koraalsoorten uitsterven”, aldus Caren.
Bonaire is een voorloper als het gaat om het herkennen en behandelen van de ziekte. Met het ‘coral action plan’, dat is opgesteld in samenwerking met de nationale overheid, wordt de toekomst van het kleurrijke rif zo goed mogelijk beschermd tegen de uitdagingen uit de natuur. Zo werkt STINAPA voor de restauratie van koraal samen met Reef Renewal. Wanneer de ziekte zich heeft verspreid en het koraal heeft aangetast, wordt gezocht naar koraal dat de ziekte heeft overleefd. Dit koraal wordt in stukjes gesneden en onderwater in één van de kwekerijen aan kleine ‘boompjes’ gehangen om te groeien. Op die manier wordt koraal gekweekt dat het genetische kenmerk heeft om resistent te zijn tegen de ziekte en dus een grotere kans heeft om te overleven bij een eventueel volgende uitbraak. Voor ander koraal geldt dat hun nakomelingen worden verzameld en de bevruchting wordt verhoogd, zodat er 10 tot wel 30 keer zoveel baby’s komen.
Hier lees je meer over hoe het koraalrif in Bonaire wordt vernieuwd!
Wat kun jij doen om bij te dragen aan gezond koraal
Hoewel we niet te licht moeten denken over de stony coral tissue loss disease, is het absoluut geen reden om weg te blijven bij dit ultieme duikparadijs. Duiken en snorkelen op Bonaire is nog steeds schitterend en veel duikers zullen de koraalziekte amper opmerken. Op de actuele duikkaart (website STINAPA) vind je de status van alle duiklocaties. Op de locaties die groen gemarkeerd zijn is nog geen SCTLD geconstateerd (en dat willen we graag zo houden). In de oranje zones is de ziekte beperkt aanwezig en op de rode duiklocaties is er veel besmetting van koraal aangetroffen. Het wordt sterk geadviseerd de rode duiklocaties te mijden. Dat is op zich geen lastige opgave gezien de hoeveelheid fantastische plekken die groen gemarkeerd zijn.
Plannen duik
Goed drijfvermogen
Verspreiding tegengaan: planning, reinigen en het stoplichtsysteem
Veel duikers kiezen ervoor al hun duiken te plannen in uitsluitend de groene zones. Niet alleen kun je daar genieten van het kleurrijke koraal, je vermindert ook het risico dat de ziekte zich onnodig verder verspreidt. Mocht je toch per se willen duiken op een plek die oranje gemarkeerd is, dan kan dat. De rode duiklocaties kun je beter mijden: een aantal van deze locaties is uit voorzorg afgesloten. Het is belangrijk dat je je extra nauwkeurig aan de voorschriften houdt en tussen de duiken door je uitrusting ontsmet. Door je duiken te plannen aan de hand van een simpel stoplichtsysteem, bescherm je het Caribische koraal. Je start je duikvakantie altijd in de groene zones, gaat daarna door naar de oranje gebieden en slaat de rode zones over. Op die manier voorkom je dat je eerst op een geïnfecteerde locatie bent geweest en daarna koraal in de gezonde(re) gebieden aantast doordat je de bacterie meeneemt in je duikuitrusting.
Wie zijn eigen gear meeneemt is verplicht dat voor de eerste duik te ontsmetten, zodat de ziekte niet kan worden meegenomen vanuit andere duiklocaties op de wereld. Ontsmetten kan heel eenvoudig bij alle publieke spoelstations die je in overvloed vindt op het eiland bij diverse duikshops en hotels (ook deze staan aangegeven op de STINAPA kaart). Na elke duikdag of tussen de duiken door, wanneer je in een besmette zone bent geweest, ontsmet je standaard je uitrusting met 10% bleekmiddel om contaminatie te voorkomen. Dat vraagt om iets meer planning en zorgvuldigheid, maar als je daarmee het verschil kunt maken, is het een kleine moeite.
Spoelstation
Gear reinigen
Dream in colors
Wil je meer doen dan alleen de regels volgen om SCTLD beheersbaar te houden? Als elke duiker tijdens zijn bezoek aan Bonaire de natuur een handje zou helpen door één of twee duiken te maken waarbij hij/zij zich inzet voor het behoud van het rif, zou dat een enorm verschil maken. Het is niet alleen een onvergetelijke ervaring om onderdeel te zijn van een Reef Renewal project, het voelt ook nog eens ontzettend goed om iets terug te geven aan de oceaan waar we met z’n allen zo van mogen genieten. En hoe gaaf zou het zijn om na twee jaar terug te komen en het koraal dat je zelf gepland hebt te zien shinen?
Alle hulp van vrijwilligers (in de vorm van handjes of donaties) is nodig zodat ook toekomstige generaties de wonderwaterwereld van Bonaire in al haar schitterende kleuren kan aanschouwen. Het rif zal volharden en overleven. Ook zonder onze tussenkomst zal de zee er altijd zijn, maar dragen we niet met elkaar de verantwoordelijkheid om de wereld te beschermen en zorg te dragen voor datgene waar we dankbaar gebruik van mogen maken?
De ‘boompjes’ waaraan nieuw koraal groeit, moeten ook worden schoongemaakt. Als vrijwilliger dook ik op de Woman’s Dive Day met een groep gepassioneerde vrouwelijke duikers naar de kwekerijen op Bonaire.
Duiken op Bonaire blijft een aanrader ondanks de koraalziekte in de Caribische Zee!
Tekst en foto’s: Lindsey van Loon
- 5x waarom je naar Zuid-Finland wil deze zomer - 21 maart 2024
- 10 hoogtepunten van Ibiza per huurauto - 20 maart 2024
- Bikinitrends voor 2024 - 19 maart 2024
