Camino: naar Vézelay in 5 belangrijke stappen

Allereerst gaan we naar een klein pittoresk Frans dorpje met amper 500 inwoners. Hoe komt het dat Vézelay zo’n belangrijke plek is voor pelgrims? Voor dat antwoord gaan we ver terug in de tijd.

Basiliek Sainte-Marie-Madeleine van Vézelay

Relikwieën in Vézelay

Vézelay dat bovenop een heuvel is gebouwd is al van kilometers afstand te zien. In de negende eeuw is de abdij gebouwd. Vézelay kende zelf al een rijke historie aan bedevaarders vanaf de tiende eeuw. Dat is te danken aan Paus Stephen IX. Hij verklaarde in 1058 na Christus dat de relikwieën (botten) die door toenmalige monnik Baudillon naar de abdij zijn gebracht, daadwerkelijk van Maria Magdalena waren. Een grote toestroom aan nieuwsgierige gelovigen was het gevolg. Knoop daaraan vast dat in die eeuw de relikwieën van apostel Jacobus de Meerdere in Santiago de Compostella waren ontdekt en de optelsom is uiteraard snel gemaakt.

Vanaf dat moment is Vézelay niet meer weg te denken uit de Camino route voor vele pelgrims. Veel routes vanuit de andere Europese landen komen dan ook nog steeds uit bij dit dorp. Hedendaags praat men van alle windstreken boven Frankrijk dat men de pelgrimage ondergaat via Vézelay.

Camino: naar Vézelay in 5 belangrijke stappen

Op dit moment heb ik het Franse dorpje achter mij gelaten en ben ik begonnen aan mijn aansluitende tweede deel; van Vézelay naar de bergen van de Pyreneeën. Maar wat handig is om te weten voor de route naar het Franse Vézelay, dat lees je hieronder met vijf belangrijke onderwerpen om rekening mee te houden.

#1 Lichaam versus landschap

Nederlanders houden van plannen. Wat zouden wij zijn zonder een goede weekplanning in de keuken? Het reizen te voet of per fiets heeft een bijzondere factor die alles bepaalt; het lichaam. We kunnen minutieus uitrekenen waar we wanneer zullen aankomen, maar als het lichaam niet wil, valt de planning direct in duigen. Houd je daarom vooral bezig met maximaal drie dagen vooruit.

De Camino is geen sprint. Benader het dan ook niet op die manier. In de eerste week leerde ik mijn lichaam voor het eerst kennen voor een lange hiking avontuur. Elke wandelaar heeft zijn eigen ideale tempo waarop je kilometers kan doorstappen. Voor mij is dat rond de 5 km per uur voor een afstand van 30 tot 35 km. Ga ik sneller of verder, merk ik de volgende ochtend direct dat het meer energie heeft gekost wat mijn looptempo en kracht verandert in de dagen erna.

Na een week zit ik lekker in mijn routine. Het bekende ochtendritueel van opstaan en ontbijt, de wandeling, en het avondprotocol zitten er direct strak in. De spieren zijn gewend aan het mee vervoeren van de rugtas en de kleine pijntjes zijn verdwenen.

Het klinkt alsof het daarom prima te plannen is. Elke dag een stop tussen de 30 en 35 km. Vergeet dan niet dat blaren, het licht verzwikken van de enkel of een bloedhete dag toch voor een totaal andere uitkomst kunnen zorgen. Wees daarom flexibel en pin je niet vast op al je voorbedachte plannen.

Daarnaast merk je direct wanneer je Nederland verlaat. De wegen zijn in mindere conditie en het landschap begint langzaamaan op en neer te deinen. De heuvels komen opzetten en je zal het looptempo moeten aanpassen op het landschap. Waar ik in Nederland af en toe een hoogteverschil van 100 meter moest overbruggen over 30 km kom ik in Frankrijk vrij geregeld uit op 600 tot 700 meter op een dag. Daarom zullen er ook gemakkelijk dagen zijn dat je na 20 km wandelen blij bent dat je een nieuwe slaapplaats voor de nacht hebt gevonden.

Wijnlandschap in de Champagnestreek, Épernay

#2 Navigeren

Mijn pelgrimage gaat voornamelijk over de Via Monastica en Via Companiensis. Deze twee lange afstandsroutes brengen mij in het centrum van Vézelay. Het navigeren gaat officieel via de geel-blauwe stickers en borden van de Camino. Dit is echter niet altijd het geval. In veel gevallen loopt het pelgrimspad samen met een andere wandelroute. Hierdoor zul je diverse malen ook een wit-rood gemarkeerde wandelroute (GR routes) moeten volgen. Wanneer de pelgrimsroute afwijkt van het GR wandelpad, wordt dit altijd weer aangegeven door de geel-blauwe markering.

Waar de Via Monastica zeer nauwkeurig is aangegeven bij elke kruising, is dit alles behalve het geval bij de Via Companiensis. Aangezien ik de route zonder boekje of naslagwerk volg, moest ik mijzelf hier direct aanpassen. Gelukkig bood internet hulp met een nauwkeurig beschrijving van welke stad naar welke stad de route gaat. Wanneer ik het pad kwijt was geraakt, wist ik welke richting ik verder moest. De Via Companiensis is namelijk zeer netjes aangegeven in de steden en dorpen, maar de bewegwijzering is volledig verdwenen in wijnvelden, akkers of bossen.

Het navigeren van de routes gaat via verschillende boeken die te koop zijn bij de betere boekenwinkel of de bekende webshops. Tip: de Miam Miam Dodo (vertaald: eten, eten, slapen) is de meest uitgebreide versie die er te verkrijgen is met de meeste slaapopties. Maar zonder dit boekje is het mij zeker uitstekend gelukt. Met een vrolijke lach op het gezicht kom je langs de route altijd mensen tegen die je uiterst vriendelijk helpen. In de grotere plaatsen is het toeristenbureau een goede plaats om voor weinig geld een pelgrimsonderdak te verkrijgen.

Waar in Nederland onderdak al snel boven de 30 euro is als je niet bent aangesloten bij bepaalde verenigingen, is het in België in Frankrijk vaak rond de 10 a 15 euro. Wanneer je de taal spreekt, is gratis onderdak ook zeker mogelijk. Nu is mijn kennis qua Franse taal op kleuterschool niveau. Toch heb ik diverse malen gratis onderdak kunnen krijgen. Zeker voor een pelgrim die alleen op de route is, zijn de inwoners van de kleinere dorpen zeer behulpzaam.

#3 Slaapplaatsen

In de afgelopen vier weken heb ik ongeveer 20 pelgrims ontmoet, waarvan een zestal te voet. Allen druk met het navigatieboekje in de hand, elke dag druk bellende voor een slaapplaats voor de volgende dag. Dat ik dit niet deed, was toch maar zeer gewaagd, was het unanieme besluit. Maar vertrouw mij, elke dag heb ik netjes een dak boven mijn hoofd gehad. De slaapplekken zijn zeer divers en er is ruimte genoeg. Vaak heb ik alleen geslapen in een pelgrimshuis met 10 tot 12 slaapplaatsen. Abdij, verpleegtehuis, boomhut, camping, ziekenhuis, vakantiewoning, caravan, zolderkamer en gewoon op de bank in de woonkamer. De diversiteit is zeer groot. Allen verontschuldigen ze zich voor hetgeen ze kunnen aanbieden, geen idee hebbende dat ze mij allang blij maken met een dak boven mijn hoofd en een warme douche.

Vooral de overnachtingen bij de lokale bevolking zijn aan te raken. Ze bieden degelijke en eenvoudige slaapruimtes die uitblinken van nuttigheid. Onder het motto: het is niet veel, maar goed om mee door te kunnen. Voor mij overwint de hartelijkheid en openheid om een totaal vreemde in huis te nemen voor een nacht nog altijd boven een bed & breakfast. Langs de routes zijn B&B’s in overvloed en ze zijn niet bang om je geldbuidel te plunderen. Check altijd van te voren de prijzen en maak duidelijke afspraken. Zo was het voor mij mogelijk om een kamer van 46 euro terug te brengen naar 11 euro. Van het weglaten van airconditioner tot televisie. Voordat ik het wist zaten we ineens onder de 20 euro. Prima deal, maar wel jammer dat ik geen gebruik mocht maken van de jacuzzi.

Ook voor het vinden van slaapplaatsen hoef je niet het Miam Miam Dodo boekje te kopen. Op diverse websites kan je digitaal veel slaapplekken voor pelgrims online inzien.

Slaapvertrek in Scherpenheuvel (België)

#4 Sokken en schoenen

Er valt geen vaste regel aan te stellen. Welke sok zit je lekker en welke niet. De afgelopen jaren heb ik veel sokken geprobeerd, maar er is maar een aantal types die mij geen blaren opleveren. Ga dus nooit op pad zonder de sokken getest te hebben. Niets zo vervelend als voeten die na 15 km beginnen tegen te stribbelen.

Elke wandelaar en pelgrim loopt op hoge wandelschoenen type A/B of B op dit traject. Doe het ook niet voor minder. Het nieuws in Nederland geeft steeds vaker het beeld van heftige weersomstandigheden en dat is in België en Frankrijk ook het geval. Het regent hard en paden veranderen in modderpoelen of kleine rivieren. Zonder een hoge schoen loopt de modder binnen de eerste kilometers je sokken in en is er geen houden meer aan. Daarnaast geeft de hoge schoen veel stabiliteit voor je enkel. De wegen zijn grotendeels akkerpaden, verharde grindpaden en gewoon simpelweg weilanden met hoog gras. Een stevige schoen om je enkel is dan zeer aangenaam.

In Noord-Frankrijk heb ik 10 km gelopen op een heuvelkam waarbij de ene voet 5 centimeter hoger liep dan de andere en mijn voeten stonden continu in een hoek van 30 graden. Stabiliteit is op zulke momenten essentieel om met een backpack op je rug vooruit te kunnen. Schroom daarom niet om die paar extra euro’s aan een goede kwaliteit schoen uit te geven. Wanneer je ze gaat passen in de winkel, wandel eerst even een 10 kilometer voordat je de winkel in stapt. Je voeten zetten wat uit en daardoor weet je gelijk of de schoenen breed genoeg zijn om irritaties te voorkomen.

Dag wandelen in de modder

#5 Eten

Bij de Refugio’s (pelgrimshuizen) is het gebruikelijk om zelf je maaltijden te regelen. Vaak zoeken de pelgrims elkaar op om samen een maaltijd te delen, maar deze wordt dan zelf ingekocht en geregeld. De maaltijden zijn vaak eenvoudig als pasta, rijst of soep.

De abdijen bieden in de avond een broodmaaltijd en in de ochtend een simpel ontbijt. Dit zit altijd bij de prijs inbegrepen. Vaak hebben de abdijen zelfgemaakte kaas of andere zoetigheid. Het is altijd een verrassing welk zelfgemaakt broodbeleg er op tafel komt.

Bij de lokale mensen thuis heb je de keuze om mee te eten of niet. Meestal zijn het oud-pelgrims en zij begrijpen heel goed wat een pelgrim verwacht van een onderdak. Eenvoudige maaltijden en zeer voedzaam voor rond de 10 euro. Zorg er altijd voor dat je wat eten op voorraad bij je hebt. Inderdaad, het is extra gewicht. Maar je komt veel dorpjes tegen waar geen bakkerij of supermarkt te vinden is. En niets is zo vervelend als wanneer er toch geen voorzieningen zijn waar je wel op had gerekend. Ook hier kan de informatievoorziening een keer de fout mee in gaan, zorg daarom dat je altijd iets voedzaams bij je hebt voor noodgevallen.

Broodbeleg dat gemakkelijk is om mee te nemen in je backpack zijn jam, smeerkaas, chocoladepasta, droge worst of een mueslireep. Dit bederft niet en kan zeker een paar dagen in je rugzak overleven. Fruit is het meest gemakkelijk om tijdens het wandelen aan te schaffen en direct op te eten. Hierdoor heb je verse producten en de kosten zullen niet veel hoger uitvallen dan het van te voren in te slaan.

Jonge druiven van Moët-Chadon groeien voor de nieuwe champagne oogst van 2018

Vervolg

De wandeling naar Santiago de Compostella vanuit Nederland duurt tussen de drie en vier maanden. De route tot Vézelay was voor mij 31 dagen. Een wandeling met prachtige bossen en natuur. Vanaf nu wandel ik over het uitgestrekte heuvellandschap van Frankrijk. Bijna 1.000 kilometer naar Saint Jean. Van de prachtige akkers in Limoge tot aan de voet van de bergen in de provincie Midden-Pyreneeën. Mijn pelgrimage lijkt eigenlijk pas net begonnen. Tot over een paar weken, dan vertel ik jullie hier alles over.

Over
Laatste berichten

Roger

Sinds zijn geboorte heeft Roger last van reishonger. Na een aantal jaren in Italië (Venetië en het Gardameer) en trips naar Australië, Lapland en Cuba is de honger nog lang niet overwonnen. Het ontdekken van nieuwe culturen zijn een belangrijk drijfveer voor zijn reizen. Daarom is de backpack opnieuw ingepakt voor een ambitieus plan, het rondreizen van de wereld.

Laatste berichten van Roger (alles zien)