Hjärtligt Välkommen! Klusjesman Ingvar Johansson wacht op me en geeft me de sleutel van mijn hut. De laatste 10 km rij ik stapvoets want het begint te sneeuwen en de weg wordt glad. Ik sta aan het begin van een mooie trip door het merengebied van Zuid-Zweden, denk ik dan nog… Maar de sneeuw maakt alles anders. De volgende dag blijkt dat het doel van mijn reis (het eiland Öland voor de oostkust van Zweden) compleet is afgesloten van de buitenwereld. Het leger moet daar mensen redden. En ik kan alleen maar blijven waar ik ben, op het mini eiland Getnö Gård in Lake Åsnen…
Ingesneeuwd in maart in Zuid-Zweden. Niet helemaal normaal…
Op Getnö Gård in Lake Åsnen begint én eindigt mijn reis. Geen straf!
Zweden – go with the flow
“We kijken morgen wel even hoe het weer is”, geeft Ingrid Olssen aan. Haar familie bezit dit eiland al meer dan 50 jaar. “Normaal hebben we begin maart geen sneeuw in dit stuk van Zweden. Maar nu ligt naar het oosten meer dan een meter met sneeuwduinen die nog veel hoger zijn.” Er is berusting – waar ik nerveus word, want ik heb toch een programma? Ingrid en Ingvar leven met de dag – maar ik kom uit de Nederlandse plan-maatschappij. Na een dag ben ik gewend. Wat is dit eigenlijk heerlijk. Onverwacht ben ik 5 dagen helemaal van de wereld. Het is in mijn hut zo stil dat ik aan mijn gehoor ga twijfelen. Ik kijk uren naar de herten net buiten mijn huisje. Mijn telefoon heeft geen bereik. Ik mag mee om de elanden bij te voeren, zodat ze deze winter de wolven en lynxen overleven.
Ik ben de enige hier en dans bij volle maan in m’n blootje in de sneeuw!
Rust. Oneindige rust. Ik ben er snel aan gewend…
De eerste dag moet ik wennen, want dit was niet mijn plan. Ik zet in mijn blokhut de radio aan om de stilte te verdrijven. Na 10 minuten gaat ie uit: wat is stilte eigenlijk lekker. Ik hoef hier niets, ik kan hier niets, wat is dit ontzettend mooi. Als ik wakker word kijk ik weer naar de herten. De volgende dag naar een vos die een vogel vangt net buiten mijn hut. Als ik door de sneeuw banjer zie ik een vers spoor van een wolf en ik besluit het te volgen. Er is rust is mijn hoofd. Zo is het leven bedoeld. Onze consumptiemaatschappij is doorgedraaid. Ik wist het, maar ik weet het nu zeker. Vertrouw op jezelf, volg je intuïtie en alles komt goed. Slow travel to the max.
Herten en elanden, vossen en zelfs een wolf lopen om mijn huisje.
Zweden – meet yourself
Ik ervaar het zo vaak tijdens een reis: volg je intuïtie, plan niet te veel, leef bij de dag. Waarom lukt me dat thuis niet? Heeft onze maatschappij mij zó in de tang? Ja, ik ben bang dat de maatschappij me aardig in haar greep heeft. Ik heb een onbewoond eiland nodig om me daaraan te ontworstelen. Ik wil dit relaxte gevoel graag vasthouden als ik over 5 dagen weer naar huis moet. Vanuit Kopenhagen ben ik hier met mijn huurauto in krap 3 uur naar toe gereden. En dat blijkt genoeg voor een totaal andere wereld, met een aangename mentaliteit. Vrijheid, lucht in mijn hoofd. Dit keer met dank aan de sneeuw. Maar ik wil dit zelf kunnen, zonder sneeuw, ook terug in Nederland…
In de winter gebeurt hier: niets.
De enige weg op het eiland Getnö Gård en ook het bruggetje naar het vaste land zijn inmiddels spiegelglad. Ik kan 17 km verderop nog net bij de dichtstbijzijnde winkel komen, haal eten voor 5 dagen en ga terug naar de eenzaamheid. Ik praat nog even met Ingrid: “Getnö Gård is het hele jaar open voor gasten, maar alleen in de zomer is het druk. Jij bent nu zelfs de enige, maar ook in voor- en naseizoen is het rustig. We gaan met de gasten vaak het meer op om te vissen, om de visarenden te zien of elanden die van eiland naar eiland zwemmen.” In de winter is de enige actie: ‘isfiske’ (ijsvissen) in een zelf-geboord gat in het ijs. Ingrid en Ingvar laten het de volgende dag zien.
Getnö Gård – kamperen als een Viking
“Onze geschiedenis gaat terug naar 1320. Je vindt hier zelfs Viking-graven.” Ingrid Olssen woont graag op het eiland van 15 km2. Maar ze heeft ook een huis in Växjö, 80 km verderop. “Als er geen gasten zijn ben ik daar – en als mijn favoriete ijshockeyclub speelt!” Ingrid vertelt over haar vader, die het eiland Getnö Gård 50 jaar geleden kocht om te jagen en te vissen. Er hangt een kop van een eland aan de muur als bewijs. “De Vikingen kwamen altijd overal via open water. Lake Åsnen staat sinds de ijstijd in verbinding met de Baltische zee.” Een beetje van dat Viking-bloed stroomt geloof ik nog steeds door de aderen. Ingrid: “Later neemt mijn zoon dit over. Dat staat al vast.” Zie je wel…
In de zomer gebeurt hier juist veel: fietsen, kanoën in het merengebied en wandelen .
Het natuurbeschermingsgebied ‘Lake Åsnen’ is favoriet bij natuurliefhebbers. Getnö Gård bestaat uit een natuurcamping en een aantal huisjes. De campingplekken zijn primitief maar de huisjes zijn van alle gemakken voorzien. Tenzij je een huisje kiest op een halfuur lopen van het hoofdgebouw. Daar zijn geen voorzieningen, maar wel oneindige privacy – ook in de zomer. In de zomer is Ingrid het liefst met de gasten op het water en in de natuur. “Op die kleine eilandjes verderop broeden dan de zeldzame adelaars. Ik heb het altijd over de Zweedse big-five: visadelaar, zeearend, eland, parelduiker, kraanvogel.”
Zweden – langzaam door de winter
Ingrid neemt me mee het ijs op. “Kleed je warm aan, we gaan ijsvissen.” Ingvar is al vooruit gegaan om de dikte van het ijs te testen. Vijftien cm heeft hij gemeten en dat is genoeg. Met een ‘sparkstötting’ (een step-slee) en een ijsboor gaan we op pad. Ik vind het mooi om tradities te zien, maar zelf heb ik niets met vissen. Ik step-slee mezelf vandaag liever warm. Maar Ingvar is fanatiek. Hij boort het ene gat na het andere en laat zijn vislijn zakken. Gelukkig, we vangen vandaag niets.
Ingrid Olssen met de sparkstötting (step-slee) op ‘haar’ Lake Asnen.
Ingvar Johansson laat zien hoe het ijsvissen gaat.
De winter betekent: go with the flow. Wild bijvoeren, langlaufen, wintersauna en het nieuwe seizoen voorbereiden. Getnö Gård is het hele jaar open, maar de eerste ‘echte’ gasten komen in het voorjaar: vaak groepen voor teambuilding, conferenties etc. Daarvoor is de eenzaamheid perfect. De eerste kampeergasten komen vanaf mei als de dagen lekker lang worden. Dan wordt het iets drukker.
Buiten koud, binnen warm. In Zweden eet je zelfgemaakt gebak bij de koffie.
Beroemde glaskunst van Kosta Boda
De laatste dag voordat ik naar huis moet, ga ik dapper de weg weer op: ik wil persé de beroemde glaskunst van Kosta Boda zien en ook weer wat mensen. Mijn winterbanden doen het prima. Dit is even iets anders dan wat in Nederland als winterband wordt verkocht! In het glasmuseum van Växjö zie ik hoe kunstenaars in Kosta Boda al vanaf 1742 de mooiste voorwerpen maken van kristal. Ik zie ook hoe knap dat is: teamwerk, met de kunstenaar als regisseur. Voor de voorbereiding wordt veel tijd genomen, maar tijdens het gieten van het glas gaat alles razendsnel en mag er niets misgaan.
Glaskunst uit Kosta Boda is wereldberoemd.
Glaskunstenaars in Kosta Boda.
Het glasmuseum Växjö is de moeite waard en het is, midden in de natuur, een mooi stukje cultuur. Het glas uit Kosta Boda blijkt beroemd tot in Japan en de VS. Växjö is een kleine universiteitsstad met de levendigheid die daar bij hoort. Ik eet gebak in een cafeetje aan het meer, ik proef rendierworst op de markt, en ik snap nu dat ook Ingrid hier af en toe aan de natuur komt ontsnappen. Maar als ik de volgende dag met mijn huurauto terugrijd naar de luchthaven van Kopenhagen ben ik er wel uit: cultuur is mooi, maar natuur is mooier…
Nog even met m’n neus in de zon voordat ik mijn huurauto van Sunny Cars terugbreng.
Meer info:
- Mijn huurauto voor deze reis kreeg ik mee van Sunny Cars. Ik hou van de all-inclusive formule. Dat betekent voor mij: zorgeloos rijden. Dus daarvan maak ik als reisjournalist sowieso graag gebruik en onder déze winterse omstandigheden al helemaal. Natuurlijk rijd ik voorzichtig, maar met al die sneeuw is het tóch een fijn idee dat er nooit onverwachte bijkomende kosten zijn! Wat mij betreft warm aanbevolen: https:/www.sunnycars.nl/auto-huren/zweden
- Getnö Gård is een aanrader voor onthaasten midden in de natuur: kamperen of in een huisje. Met Zweedse gastvrijheid kon ik gratis blijven toen bleek dat ik al na één dag was gestrand. Zie voor meer info: https://www.getnogard.se/en/
- Nachttrein naar Praag – groen, snel en comfortabel - 12 april 2024
- Interlaken – winterpret voor niet-skiërs - 20 februari 2024
- Beleef Bologna via Interrail - 22 november 2023
