Primo: de Adriatische Zee
De hoge kalksteenkliffen zijn hier in Puglia tot schitterende sculpturen uitgesleten, zoals de rotsen tussen Sant’Andrea en Torre dell’Orso. In de diepte ligt een enkele zandbaai verscholen. In de verte de contouren van Albanië. Wandelend over het kustpad, met rechts de helblauwe zee en links het groene platteland, vallen behalve de kliffen de eeuwenoude vergroeide olijfbomen op. Juist met een huurauto kun je op verschillende plekken langs de kust stoppen om nieuwe wandelingen te maken.
Secondo: overnachten in een masseria op het platteland
Masseria zijn grote boerenhoeven met landerijen. Beheerder Franca, opgegroeid in het nabijgelegen Ostuni, vertelt dat oorspronkelijk de meeste boerenhoeven in handen waren van een paar steenrijke families. Maar deze families vertrokken naar de stad of naar een tweede vakantievilla aan zee. Vandaar het grote aantal verlaten masseria. Sinds kort is er een ommekeer. Kopers, zowel Italianen als buitenlanders, herontdekken en restaureren de masseria tot olijvenboerderij of tot kleinschalig bio-agrotoerisme. Onder de kopers en gasten, zegt ze, zijn bekende acteurs, producenten en couturiers. The rich and the famous, tot uit New York toe, vieren in een luxueuze masseria hun bruiloft. Madonna, Tom Hanks en Ivanka Trump hebben de beroemdheids-quotiënt nog eens verhoogd. Hier, op het platteland zijn ze verzekerd van rust.
Die stilte is fantastisch, want die vind je niet in de steden. Rijdend door de nauwe straten en stegen, is er overal getoeter. Franca lacht: ‘Ja, dat is onze manier om ‘hallo’ te zeggen of ‘schiet eens op.’
Franca wijst ons op de Griekse en Spaanse invloeden in de architectuur, want Puglia werd lange tijd door Spanjaarden en Grieken overheerst. Je vindt de Griekse invloed niet alleen terug in de architectuur, maar ook in de taal. Veel vissers spreken Griko, een mix tussen Italiaans en Grieks.
Trulli in Valle d’Itria
In de roodbruine velden die om de masseria heen liggen, overheerst de zoete geur van vijgenbomen en bloeiende rozemarijn. Het is de Valle d’Itria met vele trulli. Deze bouwsels van gestapelde stenen, die als omgekeerde ijsco-hoorntjes in het landschap liggen komen alleen in dit deel van Puglia voor.
Oorspronkelijk gebruikten de boeren de trulli als opslagplaats of woonden er samen met hun vee. Soms zijn het éénkamer punthuisjes, soms meerlingen waarvan de daken golvend aaneengeregen zijn. De dikke muren van kalksteenbrokken houden de zomerse hitte en winterse kou buiten. Sommige trulli zijn fraai gerestaureerd, anderen zijn herbouwd tot villa’s met een gloednieuwe trullo-piek op het dak om een traditioneel element toe te voegen. Ricardo, een plaatselijke cafébaas, schudt afkeurend zijn hoofd bij de moderne trulli-varianten en roept uit: ‘Falsi! – het is pure business.’ Nep-traditionele architectuur, terwijl de gebouwen gloednieuw zijn, vindt hij maar niets.
Terzo: dwalen door historische centra
Onze derde favoriet is het slenteren over het glad-gesleten plaveisel van steegjes en pleinen in steden als Bari, Matera, Ostuni, Locorotondo, Otranto en Gravina. De gebouwen zijn hier opgetrokken uit kalksteen, waardoor het botergeel kleurt in het zonlicht van de namiddag.
Op dorpspleintjes in Bari zitten groepjes oude mannen als een roedel wolven; in steegjes maken vrouwen op de stoep pasta, die ze op raamwerken te drogen leggen. Wapperend goed hangt aan waslijnen. Op de trappen van steile steegjes en op balkons staan fleurige bloempotten en vertellen buurvrouwen elkaar de laatste nieuwtjes. Maar… de historische centra zijn wel érg in trek bij toeristen.
Infine: de Piaggio Ape’s
Infine vallen de Piaggio Ape’s op: driewielige bedrijfsautootjes met een brommerstuur. Die horen bij Italië. Van poppenhuisachtige karretjes tot gepimpte toeristen-taxi’s. Een oude man vertelt, leunend tegen zijn oude Piaggio Ape, dat dit driewielige voertuig in het naoorlogse arme Italië werd ontworpen voor de nijvere werkers. Het eerste model had nog geen dak. Ape betekent ‘bij’. Hij gebruikt de zijne als marktstalletje waaruit hij kaas verkoopt. Zijn werkdag zit er op: hij wurmt zich achter het brommerstuur van zijn kleine Piaggio. Met een schuif laat hij het zijraampje zakken en start de Vespa-motor.
Pruttelende Piaggio’s tuffen overal langs en kunnen moeiteloos parkeren. Dat is anders met onze gehuurde Volkswagen T-Cross. Nietsvermoedend rijden we Gravina binnen, dat ‘kloof’ betekent. Het stadje komt voor in de James Bond film No time to die. Op het centrale plein, beschaduwd door een dak van bomen, is het een komen en gaan van mensen met een palmtak in de hand. Het is Palmzondag. Ineens hebben we geen keus meer en kriskrassen we door 1,60 meter smalle steegjes die ook nog eens bevolkt zijn met zondagse wandelaars. Behulpzaam loodst de ene na de andere Italiaan ons door het centrum. Terwijl ik millimeter chauffeurwerk verricht, besef ik met een gerust hart dat ik in een all-in huurauto rijd.
All-in zorgeloos auto huren? www.sunnycars.nl/auto-huren/italie
Tekst en foto’s: Karin Anema
- Een ode aan de bergen: wintersport op een andere manier - 24 februari 2024
- Van bron naar riviermonding in de Adriatische zee - 14 juli 2023
- Frans-Italiaans escapisme op de ski in La Rosière - 25 april 2023
