Een imposante klif van een kilometer lang troont zo'n honderd meter boven de weg en de rivier de Vézère uit. De erosie van het rivierwater en de inwerking van vorst tijdens de ijstijden hebben terrassen gevormd, horizontale richels die diep de rots in gaan. Het is daar, in de Dordogne dat al 50.000 jaar geleden mensen hun schuilplaats vonden. Maar daarmee houdt de rol van Roque Saint Christophe in de geschiedenis niet op zoals later bleek.

De klif van Roque Saint Christophe

De klif van Roque Saint Christophe

Lascaux, een venster op het verleden

Elders in de streek stuitte in 1940 een jonge man op een gat in de grond, dat vrijkwam door een omgevallen boom. Eronder bleek een grot te zitten waarin 25.000 jaar geleden de Cro Magnonmens demonstreerde dat de evolutie van de mensheid inmiddels veel verder was dan overleven en voortplanten. Misschien was er ook al vertelkunst en muziek, maar daar is niets van over. Maar hier, in de grotten van Lascaux, zijn de dieren uit die tijd vastgelegd.

We bezoeken Lascaux 4, dat in 2016 is geopend. Een half ingegraven langgerekte grijs met glazen kathedraal waarin de geschiedenis wordt gevierd. Direct erachter ligt de originele heuvel die al decennia is gesloten om de schilderingen te preserveren.  Op de interactieve tablet die we voor de rondleiding kregen kunnen we bovenop het imposante gebouw de ligging zien van andere vroege nederzettingen in het dal van de Vézère.

In een eerste zaal wordt een fraaie animatie getoond van de vallei 20.000 jaar geleden door de seizoenen heen. Toen een koude steppe met kuddes steenbokken, vechtende rendieren, steppepaarden en jagende leeuwen.

Lascaux 4: een fraaie animatie van de vallei 20.000 jaar geleden

Uit de film: De vallei 20.000 jaar geleden

We dalen af naar de grotten die op basis van 3D scans in de loop van drie jaar door tientallen kunstenaars zijn gereproduceerd. De schilderingen zijn gemaakt met dezelfde materialen die de kunstenaars van tien- tot vijftienduizend jaar geleden tot hun beschikking hadden.

Het resultaat is adembenemend. We zien herten, paarden, rendieren, bizons, neushoorns en stieren. De tekeningen en (aard)kleuren zijn treffend en sommige zijn ware kunstwerken. Er zijn werken met ingekleurde vlakken, gravures en lijntekeningen. Op een aantal plekken zijn de werken over elkaar heen aangebracht. Sommige van de stieren die tegen de oneffen rotswanden zijn afgebeeld doen, door hun strakke treffende lijnen, in de verte denken aan die van Picasso. Kleurrijk, mysterieus door hun omgeving en overweldigend. Een ongekend visueel spektakel, dit venster op het verleden.

Lijntekening van een stierenkop

Lijntekening van een stierenkop

Paard in de grotten van Lascaux

Paard

Paard over stier in de grotten van Lascaux

Paard over stier

Stieren, paarden en herten in de grotten van Lascaux

Stieren, paarden en herten

Tekeningen over elkaar in de grotten van Lascaux

Tekeningen over elkaar

In ‘Studio Lascaux’, het volgende onderdeel van de beleving kun je zelf met de tablet op ontdekking langs een aantal bekende werken uit de grot. Je leert hoe ze zijn geschilderd en er is een grotmodel waarvan je de onderdelen kunt laten oplichten. Hoewel de zaal niet groot is kun je hier gemakkelijk veel tijd doorbrengen. Hier is op een indrukwekkende wijze geschiedenis tot leven gebracht.

Studio Lascaux

Studio Lascaux

Roque Saint Christophe

Terug naar de klif. Nadat er al honderden eeuwen mensen hebben gewoond besluit de bisschop van Périgueux in 976 een versterking te bouwen om de bevolking uit de omgeving te beschermen tegen de invallen van de Noormannen.

De treden van de smalle stenen trap naar boven, zonder enige steun liggen nog naast de huidige traptreden. Het leven was in vroeger tijden duidelijk gevaarlijker. Vanuit het behoeden tegen de elementen evolueerde het wonen tegen de klif zich tot het behoeden tegen andere volken. De barbaren, Vikingen, hielden huis. Poorten, ophaalbruggen, verdedigbare richels moesten bescherming bieden. De klif evolueerde tot een vesting. Na de barbaren kwam een nieuwe vijand, de Engelsen. Een verticale stad ontstond, met woningen, een smederij, een steengroeve, een slachthuis en een eigen kerk. Alles tegen de klif ingebed in de mogelijkheden die de natuur bood. Op de bovenste verdieping vind je een complete collectie werkende replica’s van hijswerktuigen. En zoals overal in de streek, ook hier weer een fraai uitzicht, dit keer over een brede vallei..

De inham in de klif - Roque Saint Christophe

De inham in de klif

Een maquette van de rotsstad

Een maquette van de rotsstad

Middeleeuws hijswerktuig

Middeleeuws hijswerktuig

Een fraai uitzicht - Roque Saint Christophe

Een fraai uitzicht

Later, in de 16e eeuw werd de stad een bolwerk van de protestanten. Een doorn in het oog van de katholieke Franse koning Hendrik II die dan ook in 1588 de stad en de vestingwerken liet vernietigen.

De kastelen van de Dordogne

Van het wonen in grotten en het bouwen van steden tegen kliffen evolueerde de mens tot een bouwer van kastelen en burchten. De Dordogne staat vol met kastelen, elk met zijn eigen verhalen. Gedurende de Honderdjarige Oorlog (1337-1453) was het ene kasteel Frans, het volgende Engels en dat ernaast weer Frans. En in de loop der tijden kon dat wisselen.

Van een afstand ziet het Chateau de Biron eruit zoals je van de woonstede van een heerser verwacht. Gelegen op een heuvel, groots en imponerend. Binnen is vanuit de ‘belastingtoren’ (rosette toren) een steile trap te zien die naar beneden leidt. Hier kwamen de boeren hun belasting betalen, aldus gids Sarah. Verder dan die hoektoren kwamen ze niet. Het kasteel bevat delen uit de middeleeuwen, de gotiek, de renaissance en de 18e eeuw. Goed bewaard gebleven kale kamers met imposante vuurplaatsen schetsen het decor van het verleden. Het kasteel is dan ook veelvuldig in films gebruikt.

Chateau de Biron

Chateau de Biron

Kamers met imposante vuurplaatsen

Kamers met imposante vuurplaatsen

Sarah en een paar andere jongere gidsen hebben plannen. Ze willen in het kasteel meer doen voor de gemeenschap, concerten geven. Rondleidingen geven in klederdracht en ook in de avond. En het kasteel een functie geven voor de mensen uit de Dordogne zelf. Een theaterpark is haar droom.

Sta je voor het kasteel van Commarque dan zie je tegen de heuvel aangelegen kasteelruïne. Een slingerend pad leidt omhoog langs en aantal gerestaureerde gebouwen en veel losse stenen. Het is hier de kasteelheer zelf, de 82 jaar oude Hubert Commarque die ons rondleidt. Hoewel hij ook nog een paar andere kastelen bezit en opgeknapt heeft, gaat dit kasteel hem aan het hart. Het is het kasteel van zijn voorouders, zoals we later kunnen zien op zijn stamboom die rechtstreeks tweeëntwintig generaties terug voert naar de dertiende eeuw.

het kasteel van Commarque, een van de tastbare herinneringen van de Dordogne

Het slot met de toren

Château de Commarque

Kasteeltrappen

Maar dit kasteel herbergt meer geschiedenis. Want ook hier waren rotswoningen en in een grot verborgen onder de heuvel is een sculptuur van een paard gevonden. Hier is 15.000 jaar te zien in één heuvel.

De gerestaureerde kamers van de toren staan vol voorwerpen uit het verleden, een geschiedenis die zichtbaar wordt. Al meer dan twintig jaar wordt er aan dit familieproject gewerkt. Hubert hoopt dat zijn kinderen het af kunnen maken.

Tegenover het kasteel ligt een slot dat eigendom is van een Engelsman die er zes maanden per jaar verblijft. In afzondering. Zo heeft ook nu nog ieder kasteel zijn eigen verhaal.

Sarlat, een middeleeuwse parel

Behalve de adel in de kastelen was het de geestelijkheid die welvaart vergaarde. Sarlat is ontstaan uit een klooster. Het hart is de San Benedict kapel ontstaan in de 12e eeuw. Ervoor zijn nog de graven te zien. En er is een toren, een baken voor de doden, waar ‘s avonds een vuur in werd gestookt zodat de dwalende zielen hun weg naar het kerkhof terug konden vinden. Tegenwoordig brengt een jonge vrouw met mooie liederen leven.

St. Benedicte

In de toren werd ‘s avonds een vuur ontstoken voor de doden

Nu wordt in deze toren gezongen

 

Ernaast vind je de poort die naar het wereldse deel van de plaats leidt. De huisjes van de middenstanders en ambachtslieden die ervoor zorgden dat de geestelijken niets tekort kwamen.. Natuurstenen poppenhuisjes in smalle kromme steegjes. De leken werden later rijker door de handel met de Pyreneeën en de stad kwam tot bloei in de vroege renaissance (1450-1500) waarin het merendeel van de huidige huizen gebouwd is. Een bloei die tot stilstand kwam en doordat niemand geld of grootse plannen meer had kwam de stad in verval, in plaats van dat ze gemoderniseerd werd. En op het juiste moment beschermd en gerestaureerd is er nu een prachtige middeleeuwse stad getransporteerd naar het heden. Het is druk, maar als je een paar zijwegen inslaat kom je in bijna verlaten pittoreske straatjes.

Sarlat is de onbetwiste parel van de Perigord

Pareltjes van huizen

 

Pittoresk straatje in Sarlat

Pittoresk straatje in Sarlat

De tuin van Marqueyssac

Na het einde van de Honderdjarige Oorlog werden kastelen minder fort en meer residentie. Tuinen deden hun entree. Eén van de mooiste is die van het slot Marqueyssac. Meer dan 150.000 buxussen, sommigen daterend uit de 19e eeuw zijn hier gesnoeid tot een sprookjesachtig stukje landschapskunst. In de tuin kun je meer dan zes kilometer wandelen langs uitzichten, fraai geknipte struiken en stijlvolle paden. In het kasteel vind je ingerichte stijlkamers, met meubilair dat behoorde tot de oude adellijke familie die het kasteel bewoonde.

De tuinen van Marquessac

De tuinen van Marqueyssac

Chateau van Marqueyssac

Gezicht op het Chateau van Marqueyssac

Een fraai uitzicht vanuit Marquessac

Een fraai uitzicht

Op weg naar het kasteel kom je door het landschap van het Frankrijk van nu. Een karakteristiek en aangenaam landschap. Heuvels met kastelen, stromende beekjes, groen in dozijnen verschillende tinten, bochtige wegen, gebogen dorpjes met natuurstenen huizen waarin nog steeds kleine middenstand is gevestigd met etalages die minstens 30 jaar terug lijken te gaan. Het bijna tijdloze beeld van landelijk Frankrijk dat nooit lijkt te gaan vervelen.

Praktisch

Je kunt de Dordogne goed bereiken via het vliegveld van Bergerac. Transavia vliegt vier keer per week naar Bergerac vanaf Rotterdam/The Hague Airport. Op het vliegveld van Bergerac vind je verschillende autoverhuurbedrijven.

Voor het verblijf zijn er genoeg mogelijkheden. Maar in de natuur van de Dordogne is het huren van een chalet op een camping wel een mooie optie. Mooie campings zijn: Les Valades, Le Montant en La Paradis. Eventueel aangevuld met een verblijf in Sarlat, dat -hoewel toeristisch- toch een kwaliteit heeft die vraagt om het ervaren op verschillende delen van de dag. Het ontwaken van de stad, het laatste licht in de middeleeuwse straatjes, de schaduwen van bewolking over de natuurstenen huizen en het glimmen van het plaveisel als het per ongeluk nat is.

Meer info: Frans bureau voor toerisme: nl.france.fr en het toeristenbureau van Sarlat: sarlat-tourisme.com.

Theo

Vragen? Suggesties? Of jouw reishonger delen?

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Je mag alleen HTML tags en attributen gebruiken:

<a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>