Het toerisme in Portugal groeit. Steeds meer mensen weten het hippe Lissabon, het klassieke Porto of de kleurrijke Algarve te vinden. Maar wat dacht je van de rest van Portugal? Ik ging met de auto van Porto naar Lissabon, dwars door groene bergen en langs de kastelen op grens met Spanje. En dat was een geweldig goed idee. Het werd ook een hippere reis dan ik dacht. Want hier versieren artiesten uit de hele wereld met Street Art de dromerige stadjes – met verf en auto-onderdelen. Wat een mooie mix van oud en nieuw, van rust en actie. Street Art brengt de verlaten textiel-stadjes in de heuvels van Centro de Portugal tot leven.

Door het aanbrengen van relief wordt een oud huisje een modern kunstwerk.
Portugal – het rustige binnenland
Ik ken Portugal als mijn broekzak, denk ik na elf persreizen. Wat een mooi land en wat een prettige mix van zon, zee, cultuur, heerlijk eten en een bevolking die zo lekker gewoon is. Ik hou niet zo van extraverte mensen en daarom hou ik juist enorm van de Portugezen. Het zijn voor mij de noorderlingen van het zuiden: vriendelijk en open, maar wel bescheiden. En daarom kom ik er graag: van de Algarve tot Porto in het noorden, en van het bloemrijke Madeira tot de ruige Azoren in de Atlantische oceaan. Maar toch heb ik nog niet alles gezien…

Portugal is zo lekker ‘gewoon’ en heerlijk rustig.

Dwalend over marktjes smul ik van… de kleuren!

Ik waan me even in Venetië als ik in Aveiro hotel Moliceiro uitloop.
Ik heb tijdens al mijn reizen het binnenland een beetje verwaarloosd, blijkt nu ik in Centro de Portugal ben beland. Vanuit Porto verken ik in vier dagen de regio Centro de Portugal – het tussengebied naar Lissabon. Wat een rust. En wat is het (totdat het hoogzomer is) groen hier. De eucalyptusbossen en de gele brem, lavendel en sinaasappelbloesem: overal ruikt het uitbundig. Wat een rust. Kleine stadjes met witte huizen (de bekende blauwe tegels zie je hier haast niet), hier en daar een markthal met verse vis: het leven kabbelt voort en ik mag er van genieten. Rust voor de geest.
Street Art in the middle of no-where
“Wat moet Street Art in dit rustige gebied… Is dat niet jammer? Hoort dat niet juist in de grote stad?” Het waren de eerste vragen die bij me opkwamen toen ik in deze rustige omgeving ineens beschilderde muren zag tussen witte huizen. Het was ook wat ik me afvroeg toen ik auto-onderdelen zag hangen aan de muren van mooie rustieke gebouwen. “In een rustig gebied als Centro de Portugal ontstaat natuurlijk ook verval. De bevolking wordt ouder, de wolindustrie is weg en dat was het startpunt voor ons project”, vertelt Lara Seixo Rodriques. Ze organiseert al jaren Street Art projecten en woont zelf in deze regio, in de stad Covilhã.

Watch the fox!!

Portugees blauw is overal.
Lara: “Ik heb hier internationale kunstenaars naar toegehaald, burgemeesters enthousiast gemaakt en de (oudere) lokale bevolking kunnen overtuigen. Ik ben eigenlijk architect van beroep, maar dit werk voor o.a. het WOOL-project is zoveel leuker!” Lara heeft zelfs projecten voor 65-plussers: lasersnijden, sjablonen maken, werken met de verfspuit – ze doen het allemaal. Lara: “Sommige deelnemers zijn bijna 90. Vaak weten hun (klein)kinderen niet eens dat ze dit doen en dat brengt achteraf zoveel respect, over en weer. We doen dit in heel Portugal en National Geographic heeft er al eens een reportage over gemaakt.” (zie hier een korte video)

Street Art om op te eten in Centro de Portugal!

Hier kan ik, op een bankje, uren naar kijken…

In de textiel-regio raken artiesten geïnspireerd door, uh, textiel…
Street Art brengt de streek tot leven
Ik bezoek samen met Lara in totaal zes kleinere en grotere plaatsen met Street Art. En ik merk dat ik vooral geniet wanneer de mix van ‘historie’ en ‘modern’ goed in evenwicht is. Soms is de kunst te goed verstopt, of te weinig aanwezig en weet ik niet of er meerwaarde is voor mij of voor het stadje. Maar in andere gevallen word ik helemaal enthousiast en zie ik Street Art echt als een verrijking, juist in deze rustige streek.

Ik zei het al: het Portugese blauw is overal!

Ruimtelijke kunst van oude auto-onderdelen in Covilhã.
In Covilhã genoot ik het meest. Het witte stadje dat groot werd door de wolindustrie ligt prachtig tegen een bergrug. Het oude centrum is geweldig om rond te dwalen. Steeds weer verrassingen. Dat is waar ik blij van word. Ik zie ruimtelijke kunst van Bordalo II (die ook de beroemde King Fisher maakte in Estarreja), mooie ‘murals’ van Arm Collective en Tamara Alves. Smalle steegjes, typische Portugese kerkjes, pleinen en bewoners die al aan de kunst-toeristen zijn gewend. In het stadje Viseu val ik midden in de performance art, waarmee het Street Art festival voor 2018 wordt geopend. Een heel andere vorm van kunst, die een boel leven brengt in dit rustieke stadje.

Dwalen door oude stadjes en genieten van kunst.

Performance art in Viseu. Voorbereidingen voor de opening van het festival.
Portugal – stijlvol overnachten
Ik geniet van de mix klassieke stadjes en moderne kunst. Daar hoort natuurlijk bij dat ik in stijl wil overnachten. Portugal kent twee stijlvolle overnachtingsmogelijkheden: de pousada’s en het agriturismo. Een pousada is een historisch gebouw (klooster, middeleeuws ziekenhuis, antieke boerderij) dat met overheidsgeld is gerestaureerd en nu een hotel is. Ik heb er vaker geslapen en het zijn stuk voor stuk juweeltjes. Ik sliep dit keer in Pousada Viseu in Viseu. Wil je liever op het platteland verblijven dan zijn de quinta’s een aanrader (vaak lid van agriturismo). Een mooi voorbeeld is Quinta do Carvalhal Redondo in Castelo Novo: een moderne comfortabele accommodatie midden op het platteland, tussen olijfbomen en kersenbomen.

Pousada de Viseu is een oud ziekenhuis. Hier slaap je in stijl.

Slapen in een ‘quinta’ tussen olijf- en kersenbomen is erg rustgevend!

Heerlijke hapjes en lekkere wijn horen bij het Portugese leven.
Meer info:
- Verkeersbureau van de regio: Centro de Portugal
- Vliegen naar Portugal: TAP Air Portugal
- Overnachten in een pousada: Pousada Viseu
- Street Art in Viseu: Festival Street Art
- Street Art in Covilhã: Wool Fest urban art
- Ontdek Centro de Portugal in 12 historische dorpen: Aldeias Históricas de Portugal
- Zuid-Zweden – de wildernis van Getnö Gård - 3 juni 2023
- Denemarken: actief ontspannen in Kystlandet - 27 mei 2023
- Aisne – goddelijke rust, vlak bij Parijs - 9 april 2023
Sonja zegt:
Hi Arjan,
Mooi stukje geschreven over Portugal,
Ik zou er binnenkort heel graag naar toe willen, maar ik weet niet zo goed ,waar
Oft wel welk gedeelte van Portugal , kan ik het best naar toe gaan als ik art , wil zien maar ook veel groen
En lekker vis eten en wandelen,en een waterfalls zou hele maar fantastic zijn….
Dank je arjan,
Sonja uit amsterdam