Donkere wolken trekken samen boven Mount Bisoke. Deze gigant van bijna 3.700 meter in het Volcanoes National Park vult de horizon. Het is één van de acht vulkanen in dit gebied op de grens van Rwanda en Congo. Actief bovendien, alhoewel de laatste uitbarsting uit 1957 dateert. Voor vulkanologen is Mount Bisoke daarmee nog steeds een actieve vulkaan. De hike door het tropisch regenwoud op weg naar het prachtige kratermeer op de top neemt zeker een uurtje of zes in beslag. De meeste bezoekers van Mount Bisoke zijn geen klimgeiten of hike fanaten. Dit regenwoud is namelijk thuis voor meerdere families van het dier dat na de chimpansee het meest nauw verwant is aan de mens. Ik ga de gorilla familie Amehoro ontmoeten tijdens een gorilla trekking.
Meet en greet
Loyce is geheel in het groen gehuld. Acht jaar doet ze dit werk al. De modder zit nog op haar bergschoenen. Ze is één van de 24 gidsen in het Volcanoes National Park, gelegen in het noorden van Rwanda. Het is tijd voor de briefing. Ik zit in samen met zes groepsgenoten in een kringetje op de stenen bankjes van Kinigi Headquarters. Iedereen luistert aandachtig naar de instructies van Loyce. ’Houd tenminste tien meter afstand’, vertelt ze stellig. ’Maak je klein en snuif hard zodra ze dichterbij komen’. Gelukkig staan de Amehoro’s bekend als een gezellige familie die uit twaalf leden bestaat. Drie maanden geleden kwam de jongste telg ter wereld. Hun familienaam betekent ‘vredig’ in de lokale taal. Om de dag krijgt de familie een uurtje bezoek van toeristen. Per dag kunnen maximaal tachtig toeristen deelnemen aan een gorilla trekking die vertrekt vanuit het hoofdkwartier van Volcanoes National Park. Goedkoop is zo’n gorilla trekking dan ook allerminst. Een uurtje meet en greet met de berggorilla’s kost 1.500 dollar.
Avontuurlijk karrenspoor
‘Free massage’, lacht onze bestuurder Nchuti. De oude Landcruiser en zijn passagiers hebben het zwaar te verduren. Stapvoets is de maximale snelheid over het met rotsen bezaaide karrenspoor. Het leven langs de weg wordt steeds primitiever naarmate het spoor ontoegankelijker wordt. Elektriciteit en stromend water is ver weg. Hier zijn het lemen hutten en waterputten. Oprecht blij zijn de kinderen. ‘Aka tsupa, aka tsupa!’ roepen ze ons al vrolijk zwaaiend na. Ze zijn dol op lege plastic flesjes. Over een stukje van hooguit een kilometer of tien doen we zeker drie kwartier. Het is onderdeel van het avontuur dat me te wachten staat.
Geweren en messen
Tussen de huisjes door lopen we richting de groene akkers. Met een ouderwetse ploeg wordt het land bewerkt. Kippen scharrelen wat rond. Een wandelstok, gaiters, regenjas en een fles water behoren tot standaarduitrusting. Onze groep is uitgebreid met een tengere man in een camouflage pak. Hij draagt een flink geweer om zijn schouder en heeft als taak ons te beveiligen tegen ander wildlife waarmee mogelijk onze wegen kruisen. Een kudde olifanten kom je te voet niet graag tegen laat ik me vertellen. Een muur van rotsblokken met daarachter een sloot markeren de overgang van de bewoonde wereld naar het regenwoud. De gunman loopt voorop, Loyce daar achter. Dit regenwoud is zoals ik het me had voorgesteld. Groene, weelderige vegetatie in een glooiend landschap, zo ver het oog reikt. Een smal ingesleten pad maak het gebied nog best goed begaanbaar. Eerst gaan we op zoek naar de trackers. Zij zoeken zodra het daglicht intreedt de families en volgen hen op gepaste afstand. Het bespaart ons een speurtocht. Na een half uur banjeren door de jungle ontmoeten we de speurneuzen. Een flinke machete behoort tot hun standaarduitrusting. Alle spullen moeten we hier achterlaten. Veilig bij onze gewapende vriend.
Hutjemutje in de bosjes
In een treintje volgen we de tracker dwars door de wildernis. Hij baant met zijn kolossale mes zich een weg door de dichte begroeiing. Ik hoor wat ritselen en zie ineens vijftien meter voor me in een flits iets tussen de bomen verdwijnen. De tracker zet voorzichtig de achtervolging op de ‘gentle giants’ in. Met moeite klautert hij een modderig heuveltje op. We volgen. Dan blijft hij staan en maant de groep bij zich. De familie Amehoro heeft een bedje in de struiken gemaakt en liggen met zijn allen gezellig bij elkaar. Bovenop elkaar eigenlijk. Het voelt onwerkelijk dat tien meter voor me gewoon tien gewoon gorilla’s liggen. We hebben meteen de aandacht van één van de jongste leden gewekt. Het bolletje zwart haar komt nieuwsgierig in onze richting gebanjerd. Loyce maakt zich klein en snuift het schattige beestje op veilige afstand. Minutenlang zit ik eerst naar deze prachtige dieren te kijken. Ze zijn ontspannen. De kleintjes zijn zo speels. Steeds meer ogen zijn op ons gericht.
Gorilla trekking – paniek
In een flits komt de bende uit hun relaxstand. Met een luide klap valt een flinke tak op de grond. Het familiehoofd slaakt een kreet en richt zich op. Hij schiet vlak langs ons heen de heuvel af. We duiken geschrokken ineen. Als blijkt dat er niets aan de hand is, keert de rust gauw terug en neemt het dominante mannetje positie in onder aan het heuveltje. Deze silverback, vanwege de grijze haartjes op zijn rug, is een imposante krachtpatser. Een joekel van een kop met een bonk spieren. Hij houdt de boel goed in de gaten. Eén van jonkies oefent alvast voor later door af en toe op zijn achterpoten te gaan staan en op zijn borstkas te trommelen. Het is een aandoenlijk gezicht. De Amehoro’s gaan verder waar ze gebleven waren. Beetje dommelen, aan elkaar plukken of wat planten eten. Het kopje van de baby gorilla komt af en toe tevoorschijn onder de harige oksel van zijn moeder vandaan. Het zijn rustige, bijna vriendelijke dieren.
Meer dan aapjes kijken
Zo vliegt de tijd om. Een uur lang bevond ik me in het bijzijn van een gorillafamilie in een regenwoud op bijna drieduizend meter hoogte. Een bijzondere ervaring. De Amehoro’s laten ons niet zomaar gaan. Waakzaam zit de grote baas midden op het enige pad. Behendig hakt de tracker een nieuwe weg heuvelafwaarts. Het is meters glibberen en glijden naar beneden. Een euforisch gevoel overmant me als ik met beide voeten weer op de grond sta. Tegelijkertijd ook een stukje ongemak om deze bedreigde dieren zo dichtbij te ervaren. Letterlijk aapjes kijken. De gedachte dat de flinke som geld die toeristen neertellen voor een gorilla trekking grotendeels ten goede komt aan de conservatie van de dieren stelt me gerust. Hun aantallen nemen gelukkig weer toe. Het model werkt en lijkt noodzakelijk. Inmiddels leven er meer dan duizend berggorilla’s in dit grensgebied van Congo, Uganda en Rwanda.
Babyshower
Kwita Izina betekent ‘een naam geven’ in Kinyarwanda, de nationale taal van Rwanda. Het is onderdeel van de cultuur om pasgeborenen te verwelkomen met een naam ceremonie. Dat geldt ook voor de baby gorilla’s. Dit jaar kregen 24 diertjes tijdens de ceremonie in de hoofdstad Kigali een naam. De spruit van de Amahoro’s, onze baby gorilla, gaat voortaan als Iribagiza door leven. Dat staat voor knap, erg mooi. Dat geldt ook voor het land waarin het beestje zal opgroeien.
- Vier tips voor de fraaie Vlaamse Westhoek - 2 augustus 2022
- Citytrip Aken - 3 juni 2022
- Emirates met kids - 25 mei 2022
Sascha zegt:
Wat een mooi artikel is dit geworden Jos, en wat moet dit een enorm bijzondere ervaring zijn geweest!
Werbrouck zegt:
Wij hebben het geluk gehad mijn vrouw en ikzelf driemaal naar de gorilla’s te kunnen gaan. De eerste maal was in het jaar 1982… dus al een tijdje geleden nietwaar. Dan was het echt nog uiterst primitief om er te geraken. Wij waren met ons beiden alleen voor de trek. Natuurlijk begeleid door een persoon met een geweer (uit voorzorg van andere wilde dieren o.a. wilde olifanten maar ook voor de stropers) ene die met een vlijm scherpe “machette” en een paar “porteurs” voor ons fotomateriaal te dragen. De eerste keer toen we bij de gorilla’s aankwamen schargeerde de zilverrug. Wij moesten op ons laag op de grond houden en doen alsof we zeer nederig waren en gras aten en niet onmiddellijk in hun ogen kijken. De zilverrug kwam naar ons toegelopen en bonkte met beide vuisten luid op zijn borst wellicht maar 30 cm van mij. Het was een enige belevenis. Naar een uur moesten we terug naar onze vertrekplaats. Ik moet U zeggen dat de weg van Ruengeri naar onze vertrekplaats in zeer slechte toestand was. Van weg was er praktisch geen sprake. Het boeide ons zo dat we dan nog tweemaal achteraf naar de gorilla’s zijn geweest. De 2 keren dat we geweest zijn waren we maar met ons twee en de derde maal was er een vriendin mede. Maar het is niet te beschrijven welke belevenissen we hebben gehad. De drie keren was het fantastisch in het bijzonder dat ik een foto maniak ben. Hugo en Lena Werbrouck uit Oostvleteren (de Westhoek).