Met de motor rijden we langs de Gouden Ring in Rusland. Een reis van 7.500 kilometer in ruim drie weken tijd. Een reis langs kremlins, berkenbossen, beren, borsjtsj en torens met gouden uien.

Hermitage Sint Petersburg

Verboden foto voor de Hermitage

Gouden Ring Rusland

Na een paar weken van spanning en voorbereiding -visum en andere papieren regelen, wel of niet nieuwe banden onder de motor (en zo ja, voor de weg of voor onverhard) en welke reserve-onderdelen neem ik mee- vertrek ik op Koninginnedag naar Rusland. Uiteraard niet in één keer naar Rusland, maar heen via Polen en Wit-Rusland en terug via de Baltische Landen.

Naast Moskou, Sint-Petersburg, Minsk, Riga en Tallinn staan de steden binnen de zogenoemde Gouden Ring op het programma: Vladimir, Suzdal, Veliki Novgorod, Sergjev Possad, Rostov, Kostroma en Tver. Sommige steden zijn eens de hoofdstad van Rusland geweest, andere waren belangrijke handelsposten. De Gouden Ring van Rusland is een populaire toeristische route in het gebied rond Moskou, een verzameling Tsarensteden met een kleurrijke geschiedenis en nog veel prachtig cultuurgoed.

Tsarenrit Rusland

De gereden route door Polen, Wit-Rusland, Rusland, Estland, Letland en Litouwen

Grensovergangen

Gewapend met twee visa (Rusland en Wit-Rusland), internationaal rijbewijs, internationaal verzekeringsbewijs, voorbeeld immigratieformulier (voor jezelf) en importformulier (voor de motor) naderen we vanuit Polen de grens met Wit-Rusland. Een mooi systeem: met de motor mogen we gedrieën langs de hele rij wachtende auto’s en campers rijden. Dat scheelt zeker een paar uur wachten.

Gelukkig weet iedereen precies wat hij of zij moet doen. Ik word naar verschillende loketten gestuurd, waar ijverige beambten ernstig naar mijn papieren turen en weer nieuwe formulieren overhandigen. Belangrijkste boodschap: bewaar al deze papieren goed en zorg dat je ze bij het verlaten van het land weer allemaal bij je hebt, aangevuld met de bewijzen van de hotels.

Formulieren grensovergang

Formulieren invullen

Vergeleken hierbij is een paar dagen later de grensovergang van Wit-Rusland naar Rusland bijna een teleurstelling. Nadat één paspoort is gecontroleerd en we met handen en voeten hebben uitgelegd hoe onze reis eruitziet, mogen we zonder pardon doorrijden.

Landschap, platteland en armoede

Het landschap is niet spectaculair ruig, maar van een betoverende schoonheid met meren en uitgestrekte berken- en dennenbossen. Ik kom helemaal tot rust als we urenlang door ongecultiveerd gebied rijden met af en toe een dorpje of een verlaten huisje met een waterput ernaast. Op het platteland voelt het daadwerkelijk alsof de tijd heeft stilgestaan. De dorpen of gehuchten bestaan grotendeels uit houten huizen met felgekleurde en met rijk houtsnijwerk versierde luiken en bont geschilderde hekken om de tuin. Er is geen gas, water en licht en overal kom je mensen met emmers water of zelfs een ouderwetse juk op hun schouders tegen.

Waterput Rusland

Water halen bij de waterput

Het contrast tussen de grote stad en het platteland is onvoorstelbaar groot. Tussen de dorpen liggen meestal niet meer dan zandwegen. Langs de weg zitten verspreid oude dames met hoofddoekjes om, ze verkopen twee komkommers, een krop sla en een zak aardappelen uit eigen tuin. Ik vraag me af waar deze mensen van leven.

Straatverkopers Rusland

Verkoop uit eigen tuin

Politie

Russische politie

Ik heb niet zo´n moeite met de Russische politie

Een fenomeen waar ik van tevoren tegenop zag, is de Russische politie. Uiteindelijk hebben we geen problemen met ze gehad: slechts één keer hebben we de geleerde trucs echt toegepast. Bij een gezellig marktje hebben we de motoren netjes aan de kant van de weg gezet om even rond te snuffelen en te fotograferen. Net op het moment dat we doorhadden dat de motoren daar officieel niet mochten staan, komt een politieauto aangereden. Demonstratief vouwt mijn vriend Martijn de landkaart uit en vraagt naar de bekende weg: iets in de trant van ‘kunt u ons de weg naar Moskou vertellen mijnheer?’ Er ontstaat een gezellig gesprek, waarbij duidelijk wordt dat de twee politieagenten het erg leuk vinden dat die Nederlanders hun land komen bezoeken. Uiteraard glimlachen we vriendelijk en complimenteren de heren met hun mooie uniformen en petten. Na enige tijd is niet meer duidelijk wie nu precies wie heeft aangehouden, we bedanken de heren hartelijk voor de uitleg en starten de motoren. We worden nog net niet uitgezwaaid.

Tweede Wereldoorlog en Dag van de Overwinning

Het gebied rondom de grens van Wit-Rusland en Rusland is in het verleden verschillende keren in een slagveld veranderd. Vooral degenen die dachten Rusland even onder de voet te lopen (bekende kleine mannetjes als Napoleon en Hitler), hebben hier veel manschappen verloren onder erbarmelijke omstandigheden. Vooral tijdens strenge winters. Het gebied rond de rivier de Berizina is berucht. Honderden dorpen zijn hier, met alle bewoners erin, tijdens de Tweede Wereldoorlog platgebrand. Het is niet mogelijk dit deel van het land te doorkruisen zonder stil te staan bij de monumenten. Midden tussen rijen namen, sereen klokgelui en naast in brons verwrongen mensenlichamen voel ik me nietig en erg bewust van wat mensen elkaar aan kunnen doen en vraag me als zo vaak af waarom.

Monument Tweede Wereldoorlog Minsk

Overal monumenten ter nagedachtenis van een van de vele oorlogen (vrouwen Tweede Wereldoorlog, Minsk)

Op 9 mei vieren de Russen de Dag van de Overwinning. Vergelijkbaar met onze Bevrijdingsdag worden overal herdenkingsbijeenkomsten gehouden. In de grote steden met veel pracht, praal en uiterlijk vertoon van militairen. In de dorpen met toespraken door de orthodoxe priesters, kinderen in klederdracht of uniformen, kransen, vlaggen en oranje-zwarte lintjes aan auto’s. Natuurlijk vieren we mee en binden een lintje aan het stuur van onze motorfietsen.

Minsk, Dag van de Overwinning

Minsk klaar voor de Dag van de Overwinning

Wegen, gaten en onverhard

Een vooroordeel wat echt bewaarheid wordt, is de miserabele staat van de wegen. Soms zijn we alleen maar bezig om gaten te vermijden. Daarnaast is het in de stad goed uitkijken voor de dik op de weg liggende tramrails. Langs de doorgaande wegen staan met grote regelmaat auto’s en zelfs vrachtwagens stil langs de kant van de weg om hun banden te repareren. Af en toe leidt dat zelfs tot een koprol en hopen we dat de bestuurder het heeft overleefd. Ook een van onze motoren is onfortuinlijk. Een enorm gat leidt tot een kapotte velg met dus een lekke band. Zo’n twee uur zijn we in the middle of nowhere bezig om deze te repareren. Goed voor de teamspirit en ons incasseringsvermogen.

Onderweg over het Russische platteland

Onderweg over het Russische platteland

Soms is het handiger en in ieder geval leuker om van de verharde wegen af te gaan. Zowel Martijn als ik hebben een voorkeur voor de wat kleinere wegen die je het binnenland invoeren. En dan kom je weleens een zandpad tegen. De eerste keer met de moed der wanhoop en de nodige hartkloppingen, neem ik de hobbels, kuilen en doorwadingen. Het kost me twee keer zandhappen (ik had nog zo geleerd: niet je voorrem aantrekken!), en dan wordt het allengs steeds leuker, ook al is mijn motor hier eigenlijk niet voor gemaakt.

Paard en wagen op het Russische platteland

Paard en wagen is in de binnenlanden een regulier vervoermiddel

Eten, drinken, geld en tanken

Mijn beste tip: neem een point-it-boekje mee. Dat zijn boekjes met tekeningen of plaatjes van essentiële dingen die je aan kan wijzen als je de taal niet spreekt: kopje koffie, wc-rol, gebakken ei, treinstation of pech met de auto. Want Russisch, je begrijpt er niks van. De cyrillische letters zijn onbegrijpelijk, de klanken niet te verstaan en de Russen spreken zelf ook niets over de grens. Soms wijzen we naar het tafeltje naast ons: “doet u maar drie keer wat die mijnheer ook op zijn bordje heeft”. Met dat geweldige boekje komen we het land wel door en genieten van de blini’s (pannekoekjes), shaslick gegrild van echt wild vlees -misschien wel beer- borsjtsj (bietensoep), koffie, bier en wodka.

Onverharde wegen in Rusland

Iets verder van de snelweg af worden de wegen al gauw onverhard

Met het Russische geld blijf je rekenen. En ook Wit-Rusland, Letland en Litouwen hebben hun eigen munteenheid met verschillende waarderingen. Aangezien het leven in elk van deze landen goedkoper is dan in Nederland, doe ik geen moeite meer het om te rekenen. Thuis zie ik de afschriften wel. Wit-Rusland is het meest bijzonder. De inflatie is daar zo hoog dat er geen muntgeld meer is. Ze hebben er elf soorten bankbiljetten, waarvan de kleinste minder dan een cent waard is.

Bankbiljetten in Wit-Rusland

Heel veel bankbiljetten zijn weinig waard in Wit-Rusland

Tanken is in Rusland een hele onderneming. Ik heb het gewenste zinnetje ingestudeerd, fonetisch klinkt het als ‘polny bak’, oftewel: vol graag. Het is de bedoeling dat je eerst betaalt en dan gaat tanken. Je kunt kiezen tussen een vast bedrag betalen of ‘polny-bakken’. Via een totaal geblindeerd raampje met een heel klein loketje, maak je de keuze duidelijk. Dat betekent op je hand 95 schrijven, met je andere hand het pompnummer opsteken en dan roepen dat je ‘polny bak’ wilt. Je betaalt vervolgens te veel (bijvoorbeeld 60 roebels terwijl je weet dat het ongeveer 50 wordt) en hoopt dat je het restant na afloop aan het loket terugkrijgt. Als je iets niet goed doet, probeert een blikken stem vanachter het loketje je dat duidelijk te maken, maar daar versta je uiteraard helemaal niks van. Toch ben ik er iedere keer weer goed gevuld vandaan gereden.

Tanken in Rusland

Polny bak, oftewel: “gooi maar vol”

Rusland verdrinkt in alcohol

Eén keer hebben we een bijzonder close ontmoeting met een echte dronken Rus gehad, een motorrijder nog wel. Hij was volslagen lazarus, de enige binnen zijn groepje overigens, en wist ons nog wel de weg naar het pompstation te vertellen. Vervolgens wilde hij een stuk met ons meerijden. Daar voelden we uiteraard niks voor en gelukkig konden we hem na het tanken van ons afschudden. Toen we een uurtje later dezelfde weg terugreden -ik had mijn camera op een ‘terras’ laten liggen- lag zijn motor wel aan de kant. Hij stond er beteuterd naast. Het drankmisbruik is nadrukkelijk aanwezig in Rusland, her en der zagen we wankelende mannen langs de weg die door het voorbijrazende verkeer haast omver werden geblazen. Op andere plaatsen lagen zwervers onder een zeiltje met een paar flesjes ernaast of zaten oudere dames op een bruggetje met een glaasje. Triest.

Drankgebruik in Rusland

Drank verlicht de zorgen

Moskou

Het Rode Plein ziet eruit als een sprookje met de minutieus gedecoreerde en kleurrijke Basilius Kathedraal. Het is een architectonisch wonder, de kathedraal heeft acht uivormige domtorens en domineert het zuidelijke deel van het Rode Plein. Hij werd gebouwd in opdracht van Iwan de Verschrikkelijke door de architect Posnik, in de periode 1555-61.

Basilius Kathedraal in Moskou

De kleurrijke Basilius Kathedraal

Het Rode Plein ligt naast het Kremlin. Ooit diende het als een marktplein. In de Sovjetperiode werden hier de belangrijkste parades afgenomen en nog altijd is het Rode Plein het geliefde decor voor tv-correspondenten. Het plein symboliseert voor velen het echte Rusland. Hier wordt de Russische geschiedenis, met invloeden uit zowel West als Oost, tastbaar.

Rode Plein Moskou, Dag van de Overwinning

Het Rode Plein klaar voor 9 mei; de Dag van de Overwinning

De Gouden Ring

Vladimir is een van de oudste steden binnen de Gouden Ring, gesticht in 1108 door Prins Vladimir Monomakh. Lange tijd was het een van de belangrijkste steden van Rusland. In de St-Dimitrius Kathedraal genieten we van de indrukwekkende beeldhouwwerken in witte steen. In de Kathedraal van de Geboorte ligt de nationale held van Rusland, Alexander Nevsky, begraven. Daarnaast bezoeken we de Kerk van de Voorbede aan de oever van de Nerlrivier en de Gouden Poort. De kerken in Rusland zijn versierd met fresco’s, gemaakt door beroemde Russische icoonschilders. Vladimir is door de UNESCO benoemd tot een van de kostbaarste schatten van het internationaal erfgoed.

Kremlin, ommuurd klooster, in Vladimir

Elke stad heeft zijn Kremlin, een ommuurd klooster

Suzdal is een bijzonder charmant stadje met veel houten huizen en gebouwen aan de oevers van de Kamenka rivier. Door de eeuwen heen zijn er ontelbare architecturale en historische monumenten gebouwd. Het was lange tijd een belangrijk handels- en ambachtscentrum en naast Vladimir de tweede hoofdstad van Rusland. Als eerste werd het Kremlin gebouwd met binnen de witte stenen muren de kamers van de bisschoppen uit de 15e-17e eeuw. De kamer van het Kruis -het hoofdgedeelte van de residentie- is ontworpen voor pompeuze ceremonies, recepties voor kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders en aankondigingen van de beslissingen van de tsaar.

Suzdal

Sla het charmante Suzdal niet over

Datsja's, vakantieverblijven voor de stedelingen in Rusland

Datsja’s, vakantieverblijven voor de stedelingen

Sint-Petersburg

Een van de bekendste tsaren is waarschijnlijk Tsaar Peter de Grote, die in de 17e eeuw naar Nederland kwam en een grote interesse had in onze scheepsbouw. In het Russisch zijn daardoor verschillende Nederlandse woorden terechtgekomen, zoals ‘sluis’, ‘fokmast’, ‘stuurman’ en ook ‘pierewat’ (pierewaaien). Peter de Grote heeft zelfs geprobeerd alle Russen verplicht Nederlands te laten leren, maar dit stuitte op te veel tegenstand.

Hollandse grachten in Sint-Petersburg

Hollandse grachten in Sint-Petersburg

Een aaneenschakeling van grachten en mooie gebouwen, waarvan de Hermitage natuurlijk het meest bekend is. Ook de prachtige Kerk van de Verlosser op het bloed met zijn bont beschilderde uientorens, de Izaak Kathedraal, het Peterhof en het Zomerpaleis zijn een bezoek waard. Uitgaan kun je in het Malinski Theater of het Conservatorium. Tijdens een nachttour kun je getuige zijn van het openen van de bruggen. Deze blijven vanaf halftwee de hele nacht open voor de scheepvaart. De belangrijkste winkelstraat is de Nevsky Prospekt die een zeer westerse uitstraling heeft.

Nachttour Sint-Petersburg

Maak een nachttour door Sint-Petersburg

Avondje opera in Rusland

Ook al versta je er niets van, een avondje opera moet je hebben beleefd

Een stadswandeling brengt me van Nieuw Holland, een oude houtopslagplaats voor de scheepsbouw genoemd naar de Nederlandse ambachtslieden die Tsaar Peter hebben geholpen met de opbouw van de Marine, naar de Sint Niclaaskerk, de Isaackathedraal en een park waar later die dag een openluchtconcert wordt gegeven. Nu zijn er militairen gymoefeningen aan het doen. Als laatste bezoeken we het Peterhof, een prachtig park langs de Finse golf. Met de boot heen en -een hele onderneming- met de trein weer terug. Ook nog even met de voeten in het water. Dan kan ik toch zeggen dat ik in de Finse Golf heb gestaan.

Peterhof, park langs de Finse golf

Veel goud in het Peterhof

Baltische landen

In een hoog tempo doorkruisen we de Baltische landen. We overnachten in Riga en Tallinn en kunnen in beide steden slechts een avondwandeling maken. Reden om er nog eens terug te komen.

Baltische landen

Terug door de Baltische landen

Baltische Staten

De Wolfsschanse

In Polen bezoeken we de Wolfsschanse, het hoofdkwartier van het Oostfront waar de mislukte aanslag op Adolf Hitler heeft plaatsgevonden. De rondleiding door de slecht Duitssprekende gids is interessant, maar hilarisch. De goede man is zeer vol van zijn eigen verhalen, anekdotes en grapjes en in plaats van dat-ie aanvoelt dat het bij ons niet zo aanslaat, blijft-ie ze herhalen omdat hij denkt dat we zijn Duits niet begrijpen. In ieder geval weten we nu dat Eva Braun hier nooit geweest is en dat de mannen het zwaar hadden omdat er zo weinig vrouwen waren.

De Wolfsschanse in Polen

De Wolfsschanse in Polen

Aan het einde van de reis besluiten we ons nog even in luxe te dompelen in Berlijn. Daarover een andere keer. Eerst nog wat foto’s van de Gouden Ring in Rusland per motor.

Zelf ook de Gouden Ring in Rusland per motor rijden?

Wij hebben de reis gemaakt met On Route, een reisorganisatie van Rob en Dafne de Jong. Uitgangspunt van deze reisorganisatie is vrijheid-blijheid: de hotels zijn geboekt en je krijgt een suggestie voor de route. Bij problemen kun je de reisbegeleider, die zelf ook per motor de route rijdt, om assistentie vragen. Het vraagt dus relatief veel zelfstandigheid. Je bepaalt zelf met wie je rijdt en wat je onderweg doet. Soms spreek je ’s avonds samen eten of een avondwandeling door de stad af. Alle overnachtingen zijn in een stad of grotere plaats.

Via Booking en vergelijkbare sites kun je tegenwoordig ook in Rusland zelf goed je hotels boeken. Let wel dat op veel plaatsen, ook in hotels, alleen Russisch wordt gesproken. Neem de tijd om je visum te regelen (uiterlijk één maand van te voren) en let op dat dan de plaats en dag van het land in- en uitreizen vaststaan! Aan de grens zelf moet je het maar over je heen laten komen of hopen dat er een Rus in de rij staat die een beetje Engels praat en je wilt helpen.

Wees onderweg vriendelijk tegen de politie en doe wat ze zeggen, dan heb je er zo min mogelijk last van. Het meeste moet je oppassen voor slechte wegen (soms echt flinke gaten) en dronken automobilisten en voetgangers.

 

Een winkeltje langs de Gouden Ring in Rusland

Een winkeltje onderweg

Samovaar, een Russische 'zelfkoker'

Heet theewater uit de samovaar, een Russische ‘zelfkoker’

Winkelcentrum GOM in Moskou

Luxueus winkelcentrum GOM, Moskou

Snoepjes uit Moskou

Snoepjes uit Moskou

Prachtige metrostations in Moskou

Moskou: maak een rondje langs de prachtige metrostations

Rostov, Gouden Ring Rusland

Rostov, een van de mooiste stadjes van de Gouden Ring

Kleurige huisjes op het Russische platteland

Kleurig bewerkte kozijnen en hekken op het platteland

Russische rollator

Rollator in Rusland

Russische petten

Het aantal petten dat er rondloopt is opvallende groot. En geen gewone petten, nee een formaat waardoor het ego van de drager twee, misschien wel drie keer zo groot wordt

Kinderen vieren de Dag van de Overwinning in Moskou

Kinderen vieren de Dag van de Overwinning

Op twee wielen maak je makkelijk vrienden

Op twee wielen maak je makkelijk vrienden. Waar ook ter wereld

Gouden poort in Vladimir

De gouden poort in Vladimir

Agnes
Ontdekgeniet
  1. Linda van Pelt zegt:

    Hoi Agnes, wij zijn net terug van twee weken Rusland (niet zo avontuurlijk als jullie met de motor, maar toch enerverend vanwege de indrukwekkende cultuur) en wat leuk om in jouw verhaal zoveel herkenbare dingen te zien/lezen. Erg leuk ook met die plaatjes erbij, waarvan die van de mevrouw met de Russische rollator direct binnen’komt’. Want zo is het, de gezichten van de mensen spreken van een hard en zwaar leven.
    Erg leuk om even over je schouder mee te lezen.
    Ik heb zelf ook een stukje terugblik (Rusland in de achteruitkijkspiegel) geschreven. Als je benieuwd bent, wil ik je dat wel een keertje sturen.
    Voor nu bedankt voor jouw stuk. Genoten.

  2. Koenraad Bekaert zegt:

    Hallo, een fascinerende reis hebben jullie gemaakt!! Voor het zomerverlof rijden wij met enkele motards vanuit België naar Wit Rusland, misschien wijzigen we onze plannen nav jullie insteek en route. Is deze gereden route beschikbaar in GPS files?

    Alvast dank!
    Groeten, Koenraad Bekaert

Vragen? Suggesties? Of jouw reishonger delen?

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Je mag alleen HTML tags en attributen gebruiken:

<a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>