Koninklijk bezoek in Honolulu – Iolani Palace

Iolani Palace in Honolulu

Naast een aantal bewaarde woningen van de allereerste missionarissen, monumentale kerken, de klassieke gouverneurswoning Washington Place en een verguld standbeeld van koning Kamehameha, is Iolani Palace een in het oog springend gebouw in de oude stadskern van Honolulu, ofwel downtown.

Het statige Iolani Palace, het enige koninklijke paleis in Amerika

Vooraanzicht van het paleis met het vergulde standbeeld van koning Kamehameha

Omgeven door een flinke tuin met een prieel heeft het paleis zeker iets statigs, al is het qua grootte niet te vergelijken met bijvoorbeeld een Paleis op de Dam. Dit Hawaiiaanse koninklijke stulpje is vele malen kleiner. Toch telt het in 1882 voltooide gebouw vier verdiepingen, inclusief de kelder en zolder. Tegen betaling kan je het paleis bezichtigen, als onderdeel van een rondleiding met gids of zelfstandig, met behulp van een audiotour.

Wij kiezen voor de audiotour en gaan zo stap voor stap alle vertrekken langs. Wat me direct opvalt is de gelijkenis in interieur met Europese koninklijke paleizen; het mist weliswaar de grandeur van een Schloss Schönbrun of een Windsor Castle, maar je ziet wel degelijk overeenkomsten in bijvoorbeeld de keuze voor rode pluche als bekleding van de troonzaal, een keur aan kroonluchters en glas in lood, pompeuze bedden, zware gordijnen en draperieën.

Royals in pauwenveren

Ondanks de kleinschalige omvang van het paleis waan je je wel degelijk in een koninklijke omgeving. De Hawaiiaanse koningen en koninginnen lieten zich destijds maar wat graag associëren met Europese royalty en waren ondanks de enorme afstand, zeker in die tijd, graag geziene gasten in de grotere Europese paleizen. Zo is een toonzaal gewijd aan de kleding die door koningin Kapiolani en koningin Liliuokalani werd gedragen op hun Europese staatsbezoeken. Met name in het oog springend is de replica van een jurk met klassiek bovenlijf en een rok van pauwenveren die koningin Kapiolani droeg bij de jubilee van koningin Victoria in London in 1887. Je kan je er wel iets bij voorstellen dat de Hawaiiaanse royals, letterlijk getooid met echte vogelveren in exotische kleuren, nogal een verschijning waren aan het Europese hof.

Hawaiiaanse vlag

Met een constant oog op de Europese hofhouding en hoe de zaken overzee werden geregeld, is het dan ook niet geheel verwonderlijk dat in het allereerste vlagontwerp van Hawaii in 1816 de Britse ‘Union Jack’ een-op-een werd opgenomen. Het verhaal gaat dat de toenmalige koning Kamehameha een warme vriendschap met de Britse Koning George III had en diens vlag uit respect wilde voeren. Na het eerste vlagontwerp van 1816 werd in 1845 het huidige, officiële vlagontwerp ingediend en is daarmee een van de oudste Amerikaanse staatsvlaggen. Ook is de Hawaiiaanse vlag de enige Amerikaanse vlag waarin het vlagontwerp van het Verenigd Koninkrijk te zien is. De allereerste keer dat ik de Hawaiiaanse vlag zag moest ik ook even twee keer kijken, want in een flits lijkt het of je naar de Britse vlag kijkt maar door de acht horizontale banen die er op zijn aangebracht heeft het toch ook iets weg van de ‘stars en stripes’ van de Amerikaanse vlag. Hoe dan ook, de bijzondere vlag fascineert en integreert eveneens de rijke staatkundige geschiedenis van de eilandengroep. Ooit een zelfstandig koninkrijk in Polynesië, vandaag de dag een Amerikaanse staat. Oh, en waarom acht horizontale banen vraag je je wellicht nog af? Dat staat naar verluid voor de acht hoofdeilanden van de Hawaiiaanse staat: Kauai, Molokai, Lanai, Maui, Oahu, Hawaii, Ni’ihau en Kaho’olawe.

Koningin in ballingschap
Een ander bijzonder verhaal is dat van de ballingschap van Queen Liliuokalani, de laatste koningin van Hawaii. Nadat het koninklijk huis omver werd geworpen in 1893, volgde nog een korte opleving in 1895, als koningsgezinden proberen Liliuokalani weer op de troon te krijgen. Die poging werd echter direct afgestraft met als gevolg dat de koningin werd gearresteerd en gevangengezet in een slaapkamer in Iolani Palace. Ze zat hier acht maanden vast, terwijl bewakers voor haar deur de wacht hielden en de deur alleen openden om wat eten en drinken door te geven. In haar ballingschap schreef de koningin diverse liedjes, waarvan Aloha oe de bekendste is, en nog steeds veelvuldig ten gehore wordt gebracht op het eiland. Ook besteedde ze haar tijd aan allerlei handwerken; in de kamer waar ze werd opgesloten, ligt nu onder glas een joekel van een quilt tentoongesteld die ze in deze eenzame periode in elkaar zette.

De borden van Napoleon

Ook de kelders zijn meer dan de moeite waard; hier is de oude paleiskeuken volledig gerestaureerd en zijn diverse servieskasten gevuld met uniek glaswerk en porselein, afkomstig uit onder meer Frankrijk en China. Er staan zelfs borden uit het persoonlijke servies van Napoleon Bonaparte.

Al met al was het een indrukwekkend bezoek aan een unieke plek in de Verenigde Staten, waar in geen enkele andere staat ooit een koninklijk huis was gevestigd. Je kan het paleis bezoeken tussen 9:30 uur en 16:00 uur van dinsdag tot zaterdag; je moet vooraf reserveren en kan online kaartjes kopen. Meer info over het Iolani Palace vind je hier.