De Ålandeilanden zijn de perfecte bestemming voor mensen die van rust en natuurschoon houden. Maar ook voor de sportievelingen, want op de Åland eilanden, en het water er om heen en eronder, is alles mogelijk wat met buitensport te maken heeft.
Na een vlucht met Finnair van twee uur en een kwartier naar Helsinki, staat de reis uitsluitend nog in het teken van veerdiensten. Met de Tallink Silja varen we naar Mariehamn. De hoofdstad van de Åland eilanden ligt op de route van Helsinki naar Stockholm. Wie gebruik maakt van de avondafvaart, moet om 04.00 uur ontschepen. De stad ligt er stil en verlaten bij, maar eind juni is er al heel vroeg van een mooie zonsopgang te genieten voordat we in ons hotel nog een paar uurtjes onderduiken. Het eigenlijke zomerseizoen duurt maar heel kort in het noorden, grofweg van begin juni tot eind augustus. De dagen zijn heel lang en het is maar een paar uur echt donker.
De Ålanders Ferry
De Ålanders zijn volkomen afhankelijk van ferry’s, ponten en bruggen. Eilandhoppen gaat hier heel gemakkelijk De meeste ferry’s op de eilanden zijn gratis voor voetgangers. We zien opvallend veel fietsers die in hun vakantie van eiland naar eiland hoppen. De vader van drie kleine kinderen, die staat te wachten op het vertrek van de ferry, vertelt dat het gezin al jaren de rust en schoonheid van de eilanden per fiets verkent.
Hij vindt de Åland eilanden bij uitstek geschikt voor fietsers. Het terrein is overwegend vlak of slechts licht glooiend. Er is weinig verkeer en de bewegwijzering is uitstekend. Overal zie je een afwisselend, lieflijk landschap. Rode rotsen, naaldbomen, grasvlakten, hier en daar een boerderij of huisje; het geheel maakt een uiterst vredige en ontspannen indruk. En frissere en schonere lucht vind je nergens! Fietsvakanties worden onder andere aangeboden door Alandsresor.fi.
Enklinge
We zetten koers naar het eiland Enklinge, waar in het centrum van Enklinge het openluchtmuseum Hermas is te vinden. De Ålanders voorzagen, en doen dat nog steeds, in hun levensonderhoud met visserij, met name op de Baltische haring, en landbouw. De families woonden dicht op elkaar.
De gebouwtjes in Hermas zijn nog in zeer goede staat en geven een mooi beeld van het leven op de eilanden. Sven Karlsson werd in 1897 geboren en heeft tot aan zijn dood in 1973 in hetzelfde huis gewoond. Zijn huisje is nog in precies dezelfde staat als toen hij nog leefde. In Hermas is verder goed te zien hoe inventief men indertijd van hout allerlei landbouwwerktuigen, meubels en gebruiksvoorwerpen maakten. Bijzonder detail is de manier om de dakpannen voor wegwaaien te behoeden.
Glada Laxen is de naam van het restaurant van Henrik Beckman op het eilandje Bärö. Hier is ook een jachthaven en gastenverblijf. Henrik heeft een stevige waarschuwing voor ons: “De Ålandeilanden zijn niet geschikt voor iedereen, maar wie het eenmaal ontdekt heeft, blijft komen”, zegt hij. Voor saunaliefhebbers heeft Henrik heeft een unieke, drijvende sauna, in de vorm van een reusachtig wijnvat in zijn haven liggen.
Zwemmende elanden
Henrik brengt ons met zijn boot naar een privé-eilandje dat zijn eigendom is. Wie het leven op een onbewoond eiland wil ervaren, en toch een onderdak wil, kan op dit eilandje terecht. Er staat een huisje op dat is voorzien van butaangas om op te koken; water levert Henrik aan in zes-liter tanks en er is een eco-toilet. Verder is het eiland voorzien van stromend zeewater rondom en zijn alle bomen begroeid met korstmossen die alleen in uiterst schone lucht voorkomen. Kijk niet gek op als je bezoek krijgt van elanden. Ze kunnen zwemmen als de besten.
Kumlinge
De ferry van Bärö naar Kumlinge heeft haar klep nog niet eens gesloten als ze al wegvaart. De ferry’s moeten een strak schema aanhouden, maar ook kunnen improviseren als er extra lading moet worden mee genomen.
We stappen uit op het eilandje Kumlinge waar we na een bezoek aan het piepkleine, maar nog altijd in bedrijf zijnde apotheekje, even langs het monument gaan dat herinnert aan de strijd die hier begin 1800 werd gestreden. De Ålandeilanden hebben altijd veel te lijden gehad van de oorlog die tussen Zweden en Rusland heeft gewoed. Complete dorpen werden platgebrand door ofwel de vijand, ofwel de mensen zelf om te voorkomen dat de vijand zich in hun huizen zou vestigen. In Kumlinge bezoeken we nog even het kerkje van St. Anna waar prachtige fresco’s te zien zijn.
De bijzondere mix van Zweedse, Finse en Russische invloeden is overal op de eilanden merkbaar.
Mariehamn
Mariehamn was ooit de thuishaven van de grootste vloot zeilschepen ter wereld. De stad werd in 1861 gesticht. Een bezoek aan het Åland Maritiem Museum is vaste prik voor bezoekers van Mariehamn. In deze streek, waar de inwoners geen bloed, maar zeewater in hun aderen hebben, heeft meer dan de helft van de bevolking op de één of andere manier iets met de scheepvaart te maken. Het museum is geopend in 1951 als een uit de hand gelopen hobby van een kapitein die zijn privé collectie tentoon stelde. In het voorjaar van 2012 is een enorme uitbreiding van het museum geopend. Op twee verdiepingen kan de collectie bewonderd worden waarvan de originele piratenvlag het pronkstuk is.
Het museumschip Pommern ligt in de haven, recht tegenover het Maritiem Museum. Dit is het enige overgebleven schip in zijn soort ter wereld dat nog volledig intact is en nog steeds als zodanig is ingericht. Dit soort schepen werd gebruikt om graan te verschepen. Alle hutten en kajuiten zijn nog in de originele staat zodat je een goed beeld kunt krijgen van het leven aan boord.
Duiken naar bubbels
De wateren ten zuidoosten van Marienhamn liggen vol met scheepswrakken. Mede door het kristalheldere water is deze locatie een geliefd oord voor duikers. Ålander Christian Ekström stuitte in 2010 met zijn duikteam op een bijzondere vondst: 164 flessen champagne en vier flessen bier. De champagne stamt uit de periode 1831 – 1850 en is wonder boven wonder nog gewoon drinkbaar. Er zijn nieuwe capsules op geplaatst en jaarlijks vindt een champagneveiling plaats waarbij bedragen tot 15.000 euro per fles worden neergeteld. Het gevonden bier heeft echter meer de interesse van duiker annex pubeigenaar Christian. Middels DNA-bepaling hoopt hij de smaak van het bier “van toen” te achterhalen om opnieuw te produceren. In zijn pub Stallhagen in het plaatsje Godby kunnen klanten proeven van maar liefst achttien verschillende soorten bier. Tien daarvan zijn met prijzen bekroond.
Uniek stukje Europa
De bewoners van de Åland eilanden (spreek uit als olland) spreken Zweeds maar behoren toe aan Finland. Ze hebben echter een eigen autonome status, compleet met eigen postzegels en vlag. Deze ongewone status is het gevolg van een eeuwenlange wisseling van “eigenaar”. De Zweden en Russen lijfden om en om de eilanden in en dat heeft zichtbare sporen achtergelaten. De eilanden werden in 1921 onder speciale voorwaarden aan Finland toegewezen. Toch zijn de Ålanders er in geslaagd hun eigen identiteit te behouden.
Vanuit Nederland zijn er onder andere reizen naar Finland te boeken via Arke.nl en BBI-Travel.nl.
- Ontdek het andere Friesland! - 22 juli 2020
- Radio Kootwijk: Kathedraal op de hei - 8 juni 2020
- Een sprookje, Oman - 1 maart 2015
Hans zegt:
De Åland–archipel bij Finland zijn werkelijk prachtige eilanden. Ook voor een gehele week is er meer dan te doen en in de zomer is het er heel lang licht. Ideaal!
Daan van Norden zegt:
Wie kan een advies, op basis van uw eigen goede ervaringen, geven voor websites waar je vakantiehuizen op Åland kunt huren. Bij voorkeur van particulieren of evt. via commerciële sites. Wij zoeken een huis voor de laatste week in augustus 2017 dat niet (veel) duurder is dan max. 100 Euro/dag.
Bij voorbaat veel dank!
Daan van Norden
Martijn zegt:
Beste Daan,
Hier twee links voor accomodaties op Åland: Visit Åland heeft een vrij volledig overzicht van (commerciële) accommodaties op Åland.
De rederij Viking Line heeft ook een overzicht, met meer mast hotels ook de zgn “stugor”. Deze buitenhuisjes worden voornamelijk door privépersonen aangeboden. Hier de gehele brochure met op het einde een overzicht van accomodaties.
Veel succes en een fijne vakantie gewenst!
Vanuit Stockholm,
Martijn Balzer