In Denemarken begint Scandinavië. Ik hou van de noordelijke landen: veel natuur, veel water, eerlijk eten en nuchtere vriendelijke mensen. Het voordeel van Denemarken? Het is zo lekker dichtbij. Én Denemarken is niet zo groot dus je combineert makkelijk een aantal zaken. Dit keer zoef ik met de trein naar Kopenhagen op het eiland Sjaelland, en neem daar een huurauto naar de regio’s Nordsjaelland en Odsherred in het noorden. Onthaasten in Denemarken. Ga je mee?
Met de trein
Verbaasd kijk ik uit het raam. De wereld schiet voorbij. Ik wist niet dat de gewone IC-trein in Duitsland meer dan 200 km/u rijdt. Dat schiet lekker op. Mijn medereizigers genieten van de comfortabele rust. En van de ruime plekken en van af en toe een wandeling naar het barrijtuig voor verse koffie en broodjes. Dat is heel anders dan hangen op een vliegveld en té krappe stoelen aan boord. En als ik alles optel duurt de reis met de trein niet heel veel langer. De trein is wél nog steeds wat duurder, maar ik heb het er graag voor over.
“De trein rijdt nu de veerboot op. Gedurende de overtocht dient u de trein te verlaten. Uw spullen kunt u laten liggen”, galmt het door het ruim. Tussen de vrachtwagens en de campers wordt de trein in drie kwartier van Puttgarden naar Denemarken gevaren en rijden we verder naar Kopenhagen. Slow travel is best aangenaam! Dit voelt luxer dan met een vliegtuig.
Denemarken – onthaasten in koninklijk Sjaelland
Vanuit Kopenhagen is het nog 30 minuten rijden naar mijn eerste overnachting in Hillerød. Sjaelland is de achtertuin van Kopenhagen en was eeuwenlang een lusthof voor de vorst: paleizen, kastelen, bossen, jachttuinen. Alles wat een koning nodig heeft om de saaiheid van het bestaan te verdrijven. Ik ken Denemarken goed, en zoveel bos is echt uniek. Maar bos heb ik in Nederland ook, dus ik ga verder noordwaarts.
Voor de zee ging de koning duidelijk niet naar Sjaelland: de kustplaatsjes zijn klein, lieflijk en slaperig. Niets koninklijks aan. In Gilleleje spreek ik visser Jens die zijn netten repareert: “In Gilleleje zijn nog 10 kleine boten actief. En iedereen vist op kreeft want alleen daar is nog iets aan te verdienen. De Noren en IJslanders vangen de rest weg.” Dat is niet heel hoffelijk.
Odsherred – geschiedenis van de ijstijd
Vanuit Kopenhagen zijn in een week en in één prachtige rondrit twee heel verschillende gebieden te bezoek. Ik rijd mijn huurauto de veerboot op en steek het Isefjord over van Nordsjaelland naar Odsherred. Het is of ik op een eiland beland. De regio Odsherred is altijd een soort schiereiland geweest, losgeraakt van de rest in de laatste ijstijd (vandaar de naam van het fjord). En dat merk je aan alles: geen grote wegen, kleine dorpjes, en één groot geologisch park. Veel Denen die Kopenhagen ontvluchten om een nieuwe start te maken belanden hier: als natuur-kok, coach of wijnmaker.
Zo iemand is ook Sander Blohm. “Ik zat jaren in het onderwijs,” vertelt hij mij tijdens een geologische wandeling, “maar ik wilde als geofysicus meer in de natuur zijn. Zo ontstond ook mijn eetbare planten-hobby. Dus nu leer ik mensen tijdens een wandeling door het veld over de ijstijd, over de vruchtbare grond, en over de unieke en eetbare wilde planten.” Het wordt een bijzondere wandeling, want Sander blijkt ook nogal filosofisch te zijn. Met wijsheden als ‘als ik nat regen, word ik daarna weer droog’. Dat klinkt logisch, maar voor veel van zijn wandel-gasten zijn het eye-openers!
Denemarken – eten uit de natuur, eigenwijze wijnen
Het gebruik van eetbare wilde planten en kruiden is in Denemarken sterk in opkomst. Sander leert mij tijdens onze geologische wandeling veel. “Alleen al op het strand vind je wel 20 eetbare planten en kruiden.” Als ik ‘s avonds eet in restaurant Det Vilde Køkken kan ik het zelf proeven: wat is dit smaakvol zeg. De aroma’s spatten van mijn bord. En het ziet er ook nog geweldig uit. In het Mølle Caffeen bij het Esrum Klooster op Nordsjaelland had ik dezelfde ervaring: zelf verbouwde kruiden zijn echt geweldig en passen bij de lokale gerechten. En ook in het lokaal gebrouwen kloosterbier blijken zeven plaatselijke kruiden te zitten. Jammie!
Deze middag rijd ik van mijn verblijf in Rørvig naar één van de vier echte wijnmakers in deze streek: Verjhøj Vingård van Nina en Nils Fink. “We wilden weg van onze kantoorbaan in Kopenhagen en kochten in 2011 deze boerderij met grond,” vertelt Nina enthousiast. “We begonnen zonder enige kennis, maar met de hulp van de Duitse oenoloog Jens Heinemeyer hebben we iets moois neergezet.” Nils volgde ondertussen cursussen aan de Vinakademiet en is nu gediplomeerd als sommelier. Het is verbazingwekkend: wijn uit Scandinavië die ook nog eens geweldig smaakt. Maar ja, voor €30 per fles mag je ook iets verwachten…
Bossen, heide en veel strand
Nordsjaelland en Odsherred zijn fantastische regio’s om een weekje lekker te onthaasten. Zelfs een combinatie met eerst twee dagen Kopenhagen is goed haalbaar. Na de drukke stad ga je dan heerlijk genieten van wandelen (veel bewegwijzerde hikes), fietsen (idem) of eindeloos slenteren langs de stranden van het Kattegat, door vissersdorpjes of over de heide. Denemarken is daarnaast bekend om de leuke gekleurde huizen: blauw, wit of geel, allemaal even schattig.
“Vaak krijg ik de vraag: wat moet ik meenemen als ik naar Denemarken kom”, vertelt Eline Hansen Tobekk van het toeristenbureau. “Een regenjas en slippers”, is dan haar antwoord. “Het weer verandert hier elke 10 minuten. We zijn omringd door zee.” En dat merk ik zelf. Er is altijd wind, dus blauwe luchten en frissen buien wisselen snel. Maar toch: ik zie verrassend veel zon en in één week hoef ik slechts één keer een fietstocht af te blazen.
Onthaasten in Denemarken? Ga filosofisch wandelen!
Scandinavië is het gebied van de trollen, de legendes, de lange winteravonden. Misschien is daarom filosoferen zo in, in Denemarken? De mensen die ik ontmoet hebben er in elk geval veel affiniteit mee. En ik zelf ook. Ik was dan ook aangenaam verrast door een filosofische wandeling met de beroemde 19e-eeuwse Deense filosoof Søren Aabye Kierkegaard. Kierkegaard zit namelijk tegenwoordig in een hippe app. Hij filosofeerde twintig A4-tjes per dag, vooral over het existentialisme, dus genoeg stof tot nadenken. De wandeling is in Gilleleje (Nordsjaelland), gaat van citaat naar citaat, en is met persoonlijke vragen doorspekt. Ik liep de wandeling met Jakob, de initiator van de app. Het werd een hele leuke middag!
Op het keienstrand bij Klint (Odsherred) filosofeer ik de volgende dag nog even verder. Hier is 10 jaar geleden een Duitse kunstenaar begonnen torens te bouwen als kunstwerkjes. Sindsdien bouwt iedere bezoeker aan het strand mee en staan er inmiddels honderden torens. Als je in de buurt bent: bouw zelf ook zo’n toren, ga rustig zitten kijken naar alle bouwwerken en je hebt gegarandeerd een heerlijke meditatieve middag!
En zo vloog mijn week om. Lekker onthaasten in Denemarken, in Scandinavische sferen. Denemarken is niet heel goedkoop, maar Scandinavië-liefhebbers weten dat.
Meer info:
- Visit Denmark
- Visit Nordsjaelland | Visit Odsherred
- Wandeling met filosoof Kierkegaard
- Meer over Denemarken op Reishonger
Fiets de Oostzeeroute in Denemarken
Tot slot tippen wij de Oostzeeroute. Met deze tocht fiets je 450 km van de gemarkeerde fietsroute om de Baltische Oostzee. De fietstocht is de westelijke lus van de Baltische Zeeroute (N8) die in 2019 tijdens de Fiets- en Wandelbeurs in Utrecht is verkozen tot Fietsroute van het Jaar.
- Interlaken – winterpret voor niet-skiërs - 20 februari 2024
- Beleef Bologna via Interrail - 22 november 2023
- Noord-Duitsland – tussen Elbe en Wezer - 13 oktober 2023