Fototips om zeearenden te fotograferen

Tips voor het fotograferen van zeearenden

Hoe maak je een geslaagde foto van een zeearend in vlucht? Hier een aantal tips om tot een blijvende herinnering te komen die de moeite waard is.

Neem een gids. Er is vast wel iemand te vinden die weet waar in de buurt zeearenden te vinden zijn. Waar een nest is en waar ze vissen. Ondanks de enorme grootte van deze vogels kun je er zelf erg lang naar zoeken, bespaar jezelf de moeite.

Tijd. Het is het mooist om foto’s te maken in vroeg ochtend- of laat middaglicht. Houd hier rekening mee. Midden op de dag is het licht veel harder en dat zie je terug op de foto. Bovendien zijn in warme gebieden alle dieren ‘s middags behoorlijk inactief in verband met de warmte.

Lok de zeearenden met vis. Een vis die vanuit een boot door iemand in het water wordt gegooid is een makkelijke en daarmee aantrekkelijke maaltijd voor een zeearend. Vrijwel zeker zal hij dan ook in het aas bijten. Er zijn wel een paar voorwaarden waar aan voldaan moet worden: de vis moet vers zijn, anders blijft hij niet drijven. De vis moet van de juiste soort voor de zeearend zijn. De vis moet heel zijn en niet in stukken gehakt, want dat ziet er niet uit op de foto, zeearend met halve vis.

Gooi de vis op de juiste plek. Dat betekent enige tientallen meters van de boot, anders is het te bedreigend voor de zeearend en zal deze niet toehappen. En gooi de vis met de zon in de rug, dit met het oog op de foto die straks gemaakt zal worden. Controleer of er hele lelijke dingen in de achtergrond staan en indien mogelijk verander de locatie nog een beetje. Voordat de vis gegooid wordt is het slim te roepen of te fluiten zodat je de aandacht van de arend hebt, waardoor deze het moment niet mist dat de vis in het water gegooid wordt.

Timing is alles. Het duurt ongeveer 10-15 seconden voor een zeearend om van zijn uitkijkpost te komen, in glijvlucht het eerste stuk af te leggen, dan te corrigeren met de vleugels, tenslotte in aanvalsmodes (klauwen vooruit) de vis te pakken en terug te keren naar het uitgangspunt. Hiervan wil je zoveel mogelijk geslaagde opnames, zorg dat je er helemaal klaar voor bent en de camera ook.

Apparatuur. Zoals al eerder gezegd is een zeearend groot, maar het moment is ook zo weer voorbij. Goede apparatuur kan helpen mooie foto’s te krijgen. Een spiegelreflexcamera met een behoorlijke telelens is onontbeerlijk voor kwaliteitsfoto’s. Hoe sneller achter elkaar de camera foto’s kan nemen, hoe beter. De lens moet toch wel 200-300 mm brandpuntsafstand zijn, mogelijk zelfs tot 500 mm, maar nog belangrijker is een groot maximaal diafragma, van bijvoorbeeld f/2.8. Dat garandeert niet alleen de snelst mogelijke sluitertijden die nodig is voor actiefotografie, bovendien zijn deze lenzen optisch erg goed wat de kwaliteit van de foto ten goede komt. Natuurlijk is het geheugenkaartje helemaal leeg en de accu helemaal vol! Geen statief of monopod gebruiken, dat is zinloos in dit geval.

Instellingen. Doe een lichtmeting van de plek waar je van plan bent de vis te (laten) gooien. Neem de foto alvast. Zet de camera bij voorkeur in de M-stand, waarbij zowel het diafragma en de sluitertijd handmatig ingesteld moeten worden. Het diafragma is het makkelijkst: zo groot mogelijk (f/2.8 bijvoorbeeld). Sluitertijd: voor een geslaagde actiefoto is toch minimaal 1/500e seconde nodig, maar liefst nog wat korter. Afhankelijk van de hoeveelheid licht is dat haalbaar. Zet de ISO handmatig op een zo laag mogelijke waarde waarmee de sluitertijd kort genoeg is en er geen enorme hoeveelheid ruis in de foto gaat optreden, bijvoorbeeld 400. Dit zijn maar richtlijnen, het is afhankelijk van de camera, lens en hoeveelheid beschikbaar licht.

Slechts een paar pogingen. De vissen die als lokmiddel geschikt zijn, zijn van aanzienlijk formaat. Als een zeearend er hier een paar van op heeft gepeuzeld is de buik vol. Dan kun je nog zoveel vissen gaan gooien, hij komt echt niet meer. Reken op een stuk of vier vissen, dan is het over. Dat betekent ook maar vier pogingen er wat van te maken. De eerst mislukt waarschijnlijk, reken hier maar op. De adrenaline kan flink door het lichaam gieren als er zo’n beest voorbij dendert. Neem zoveel mogelijk foto’s bij alles kansen die er zijn, maar denk er ook aan om het histogram te controleren na iedere vis. Kloppen de instellingen? Moet het nog een beetje sneller? Kan de ISO omlaag? Let er goed op of het wit dat veel zeearenden hebben niet overbelicht raakt, dat is cruciaal!

Niet gelukt? Het is natuurlijk mogelijk dat het uiteindelijk allemaal niet gelukt is. Ondanks dat de zeearenden er wel waren, ze kwamen prachtig voorbij, maar de foto’s zijn niet goed. De vogel staat er niet helemaal op bijvoorbeeld. Dat is niet gek als je bedenkt hoe je met een grote telelens in de weer bent. Maar misschien is het mogelijk om de volgende dat terug te gaan? Dan is de vis van vandaag vergeten en hebben onze vrienden wel weer honger. En dan ben je zelf inmiddels meer ervaren en dus beter voorbereid.

Veel plezier,
Robert van Burg
www.eagletravel.nl

Na het gooien van de vis gaat de Zeearend in glijvlucht richting zijn maaltijd.

De zeearend maak in vlucht een paar correctie voordat hij echt overschakelt naar aanvalsmodus. Dit is een prachtig fotomoment, zeker als de laagstaande zon er zó mooi opstaat.

$Een fractie van een seconde later al zit de zeearend vlakbij de vis, klauwen vooruit, een machtig moment: foto!$

Of vanuit een andere hoek:

$Een fractie van een seconde later al zit de zeearend vlakbij de vis, klauwen vooruit, een machtig moment: foto!$

En dan heeft hij beet:

Of een fractie van een seconde later, leuk met opspattend water erbij, heel spectaculair. En om deze opname moeten het dus hele vissen zijn:

$Of een fractie van een seconde later, leuk met opspattend water erbij, heel spectaculair. En om deze opname moeten het dus hele vissen zijn$

Voor alle opnames geldt: © Robert van Brug
Gebruikte apparatuur: Nikon D90 i.c.m. 300 mm f/2.8 VR II lens
Instellingen:

ISO 400 (vluchtfoto’s)
Diafragma f/3.3 (nóg scherper plaatje van bij f/2.8)
Sluitertijd van 1/2000e -1/3000e

De omstandigheden bij deze opnamen waren eigenlijk ideaal. Het was ook mijn derde (!) trip naar deze arenden. De eerste keer had geen echt mooie foto opgeleverd, de tweede keer was ik nog niet helemaal tevreden en drie keer was ook nu scheepsrecht.

Europese zeearenden in Polen

En toen was ik in de gelukkige omstandigheid dat ik een maand later in Polen de Europese Zeearend voor de lens kreeg:

Inmiddels had ik mooi wat ervaring opgedaan, maar in Polen is het toch anders. De zeearenden blijven wat verder weg, dus een langere lens is nodig. In mijn geval betekende dat een 2x teleconverter ertussen.

Instellingen in Polen

ISO 400-800. Mijn camera geeft op ISO400 een zichtbaar beter resultaat, maar liever meer ruis dan een bewogen opname
Diafragma f/8. (f/5.6 is maximaal, maar wordt dan niet scherp met de converter)
Sluitertijd: 1/500e-1/3000e, afhankelijk van licht, wat per keer erg verschilde. Bij 1/500e seconde worden de foto’s in principe al goed scherp. De vleugels van een zeearend zijn zo groot dat hij ze niet heel snel op en neer kan bewegen.