Eindhoven: voor, na en nog altijd mét Philips
Zeg je Eindhoven, dan zeg je Philips. Dankzij de gloeilampenfabriek van deze familie groeide Eindhoven namelijk van een dorpje naar een stad. Philips zorgde niet alleen voor werkgelegenheid, maar bouwde ook huizen en legde parken aan. Tot de jaren ’90 van de vorige eeuw. Toen verplaatste het concern de productie naar Amsterdam. En raakte Eindhoven in het slob. Want niet alleen qua werkgelegenheid, ook bestuurlijk leunde de stad behoorlijk op de elektronicagigant. De familie Philips had destijds bijna meer te zeggen dan de burgemeester..
Terugkijkend, was dit echter het beste wat de stad had kunnen overkomen. Eindhoven ná Philips was als een tienerzoon die voor het eerst op eigen benen stond. Die zijn eigen gang kon gaan, zonder vooraf opgelegde regels. De Philips-gebouwen werden niet gesloopt, maar opnieuw ingericht. Zo ontstonden kantoren, restaurants, winkels en cafés. En hippe wijken als Strijp S, op een van de oude fabrieksterreinen. Bovendien bleef de innovatie-tak van Philips wél in Eindhoven. Hierdoor kreeg de stad een reputatie van design en innovatie, die het nog altijd hoog houdt.
Stedentrip Eindhoven: 15 dingen om te doen
Ik vroeg me vóór mijn bezoek vooral af, of Eindhoven meer is dan Philips. Dat bleek zeker het geval, maar ik ontdekte ook dat de geschiedenis te interessant is om niet bij stil te staan. Daarom komt dit als rode draad terug bij mijn tips voor dingen om te doen in Eindhoven. Je leest ze hieronder.
Street art zoals Eindhoven zelf ook is: creatief, krachtig en een tikkeltje eigenwijs
#1 Ga een Eindje lopen
De inwoners noemen hun stad liefkozend ‘Eindje’. Dat je daar veel leuke woordspelingen mee kunt maken, wordt overal in Eindhoven bewezen. Wegwerkzaamheden in de voetgangerszone? Dat wordt een Eindje Omlopen, vertelt het verkeersbord.
Ga zelf ook ‘een Eindje lopen’ tijdens je stedentrip. Bijvoorbeeld van het Centraal Station naar de wijk Bergen; goed te combineren met een shoppingsessie (tip #10). Of wandel van het centrum naar Strijp S (tip #7). Onderweg zie je het Philips Stadion en Philipsdorp. Deze volkswijk werd door Philips gebouwd, zodat het personeel goede huisvesting had. De gebouwen zien er nog uit zoals 100 jaar geleden.
Ga eens een ‘Eindje lopen’, bijvoorbeeld langs de paraplustraatjes in het centrum
#2 Proef de wereld bij Downtown Gourmet Market
Dat een food market altijd een goed idee is, bewijst de Downtown Gourmet Market. Hier proef je 20 verschillende keukens. Er is veel keuze, de inrichting is het fotograferen waard en het concept zit goed in elkaar. Bestellen doe je via een QR code, zodat je gewoon aan tafel kunt blijven zitten. En omdat niet elke kraam even populair is, delen de standhouders een deel van de opbrengsten met elkaar. Mijn favorieten: vegan sushi van Miss Temaki en de aardappelkunstwerkjes van Pim’s Potatoes.
Proef 20 wereldse keukens op de Downtown Gourmet Market
#3 Zet Oud en Nieuw Eindhoven samen op de foto
Op de kruising van de Emmasingel met de Mathildelaan vind je de populairste fotospot van Eindhoven. Hier kun je namelijk het oude en nieuwe gezicht van de Lichtstad samen op de foto zetten. Het oude element is de monumentale Lichttoren van Philips uit 1921. In deze bijna 50 meter hoge toren werden vroeger de eerste gloeilampinnovaties getest. Het nieuwe element is de BLOB (Binary Large Object). Een futuristisch ontwerp van glas en staal, met een hoogte van 25 meter. ’s Avonds is het geheel mooi verlicht.
Oud en Nieuw Eindhoven samen op één foto
#4 Nostalgie & innovatie in het Philips Museum
In het Philips Museum draait het om verhalen. Over het Philips-concern en de stad Eindhoven, maar ook over je eigen jeugd. In 1891 maakte Philips elektrische verlichting voor het grote publiek mogelijk, met de productie van gloeilampen. Alle moderne elektronica (zoals röntgenapparatuur) is tot die eerste gloeilamp te herleiden. Het museum laat verrassende details zien. Zoals waarom er op de oorspronkelijke gloeilamp het cijfer ‘16’ stond (omdat de lamp net zoveel licht gaf als zestien kaarsen) en dat Philips een rol speelde bij de bescherming van mensen in de Tweede Wereldoorlog. En van welke generatie je ook bent, de bovenverdieping is een feest van herkenning uit je jeugd. Hier zijn namelijk diverse huiskamers van vroeger nagebouwd (entreeprijs € 9,00, oktober 2021).
Ontdek innovaties van gisteren, vandaag en morgen in het Philips Museum
#5 Proef dé snack van Eindhoven: Houben worstenbrood
Denk je aan de keuken van Brabant, dan zou er zomaar een worstenbroodje op je netvlies kunnen verschijnen.. Bart Houben, die opgroeide in de bakkerij van zijn familie, besloot de typisch Brabantse snack nieuw leven in te blazen. Bij Houben proef je traditioneel worstenbrood (dat volgens opa’s recept met de hand wordt gemaakt) maar ook originele varianten. Zoals vegetarisch worstenbrood (van peulvruchten) en worstenbrood met truffel, lam of kip. Nadat ik er eentje heb geproefd, vraag ik Bart hoe vaak hij zelf nog worstenbrood eet. “Dagelijks”, antwoordt hij met een brede glimlach, “het liefste direct van de plaat!” Stiekem begrijp ik dat wel.
Het Brabantse worstenbroodje: altijd een goed idee (ook vega verkrijgbaar)
#6 Een stad vol street art
Dat Eindhoven de stad van design is, zie je ook terug aan de vele street art. Bijvoorbeeld in de wijk Strijp S, waar de murals en de industriële omgeving elkaar complementeren, en rondom het Philips Stadion. Bij de Berenkuil (een grote rotonde van twee verdiepingen) vind je de meeste werken bij elkaar. Dit is het toneel van Step into the Arena, een groot street art evenement dat jaarlijks wordt gehouden. Daardoor kun je hier steeds nieuwe muurschilderingen zien. Mijn favorieten liggen verspreid door Eindhoven. Dit zijn een gigantische pauw aan de Vonderweg, een Olifant op een container in Strijp S, een muurschildering van de eeuwige liefde in de Expeditiestraat (naast de BLOB) en een brug die door geschilderde handen wordt gedragen (Beukenlaan). Wil je zoveel mogelijk street art zien? Neem dan de fiets.
Wil je alle street art in Eindhoven zien? Neem dan de fiets
#7 Struinen door Strijp S
Mijn favoriete wijk in Eindhoven is Strijp S. Dit is een van de voormalige fabrieksterreinen van Philips. Vroeger was het verboden gebied. Om de innovatie van Philips te beschermen tegen (spionnen van) de concurrentie, werd bij alle ingangen van Strijp S gecontroleerd op de bedrijfspasjes die alleen werknemers hadden. De naam komt van het dorpje Strijp, dat door de uitbreiding van Philips werd opgeslokt door Eindhoven. En hoewel Philips allang uit Strijp is vertrokken, is het erfgoed gebleven. Met zijn industriële uitstraling, moderne hoogbouw, street art en hippe initiatieven zou deze wijk zomaar in New York kunnen staan.
Mijn favorieten in Strijp S zijn:
- Intelligentia Ice: Een van de beste ijssalons van Nederland, met een interieur dat zo uit Alice in Wonderland zou kunnen komen en originele smaken als ‘Indische waterlelies’.
- Urban Shopper: 20 Leuke winkeltjes onder één dak. Je vertrekt vast niet met lege handen!
- Pastry Club: Hier wil je alleen al vanwege het interieur even binnenkijken.
- Radio Royaal: Een restaurant met misschien wel het gaafste decor van de stad: de oude machinekamer van Philips.
Ben je wel in Eindhoven geweest als je Strijp S niet hebt gezien?
#8 In Eindhoven gloeit iets
Vaak wordt gedacht dat Eindhoven zijn bijnaam (de Lichtstad) te danken heeft aan Philips en de productie van gloeilampen. Aan het einde van de negentiende eeuw stonden er echter veel populieren rondom Eindhoven. Daar werden lucifers van gemaakt en zo kreeg de stad haar bijnaam voor het eerst. Ook vóór de komst van Philips was Eindhoven dus al ‘de Lichtstad’ en ook na het vertrek van de lampendivisie is het dat gebleven. Toch ‘gloeit’ er nog steeds iets in Eindhoven, al is het maar enkele dagen per jaar. Elk najaar vindt hier het lichtfestival GLOW plaats. Kunstenaars uit de hele wereld toveren Eindhoven dan om tot één grote lichttentoonstelling. Een aanrader om te bezoeken, en vergeet je camera niet!
Lichtfestival Glow in Eindhoven vindt elk najaar plaats
#9 Visual experience Motion
Wie het hele jaar door visuele lichtkunst wil zien, kan terecht bij Motion. Een lichtspeeltuin voor kinderen en volwassenen, in de categorie ‘instagrammable’. Zo wandel je door lichtdraden die door aanraking van kleur veranderen en ga je schommelen met een silent disco-koptelefoon op. Ik vond het vooral een leuke plek om met fotografie te experimenteren. Je kunt bovendien blijven eten: Dinner in Motion is een diner en lichtshow ineen. Motion zit middenin het centrum, op de tweede verdieping van winkelcentrum Piazza.
Motion is een lichtspeeltuin voor volwassenen en kinderen
#10 Winkelen in de wijk Bergen
In het centrum van Eindhoven zijn alle grote winkels vertegenwoordigd, maar de wijk Bergen is mijn favoriet voor een shoppingsessie. Hoewel Eindhoven tijdens de Tweede Wereldoorlog zwaar werd gebombardeerd, bleef dit district grotendeels gespaard. Daardoor bestaat Bergen (de naam is afgeleid van de zandheuvels waarop het is gebouwd) uit mooie oude panden en straatjes.
Mijn favoriete adressen in deze wijk zijn:
- Label (fijne collecties met vrouwelijke kleding en ontzettend lieve medewerkers)
- Yaya (kleding van de allerzachtste stofjes)
- Stripspeciaalzaak Eppo (een begrip in Eindhoven)
- Er zitten ook veel leuke cafés in deze wijk. Zo ging ik naar Berlage Kitchen & Bar voor een cocktail, borrelplank en een portie mensen kijken.
Label in de wijk Bergen heeft vrouwelijke kleding en superlieve verkoopsters
Ook leuk: Urban Shopper in Strijp S (tip #7)
#11 Blijf een nachtje slapen
Neem gerust de tijd voor Eindhoven, want er is genoeg te doen om je een weekend te vermaken. Ik mocht logeren in hotel Mariënhage. Dat ligt in het centrum, op loopafstand van (bijna) alle tips in deze blog. Hotel Mariënhage zit in een voormalig klooster en dat zie je terug. Ik vind het altijd leuk om een hotelkamer voor de eerste keer te zien en mijn kamer in Mariënhage stelde op dit vlak niet teleur. Het thema (‘Garden of Eden’) was goed zichtbaar. Paradijsvogels op de muur, een halo als lamp boven het bed en een appel met een knipoog (‘who took the first bite, Eve or Steve?’) als wanddecoratie. De badkamer (met goed verlichte spiegel en regendouche) was ook prima.
Hotel Mariënhage zit in een voormalig klooster
#12 Architectuurliefhebbers, opgelet!
Wat ik bijzonder vind aan Eindhoven, is de grootschalige herbestemming van voormalige fabrieksgebouwen van Philips. In plaats van ze te slopen, gaven de Eindhovenaren ze een nieuw leven. Zo zitten Denf Coffee en Radio Royaal (tips #7 en #14) in oude Philips-gebouwen. Ook urban-chic Strijp S is een feestje voor architectuurliefhebbers. Het pronkstuk van deze buurt is de Trudotoren, met bomen in de balkonbakken. Bekijk ook de BLOB in het centrum (tip #3), de wijk Philipsdorp met huizen van meer dan 100 jaar oud (tip #1) en de gigantische ruitvormige geluidswand naast het Philipsstadion. Alles zien? Volg dan deze architectuur wandelroute.
Architectuurliefhebbers, eat your heart out in Eindhoven!
#13 Shoppen, eten & slapen bij Piet Hein Eek
Een cultureel uitje hoeft in Eindhoven niet per se een museumbezoek te zijn. Op Strijp R, naast de bekende wijk Strijp S, kun je op bezoek bij Piet Hein Eek. Het complex is gevestigd in een – je raadt het al – voormalige fabriek van Philips. Werp een blik in het atelier waar vele woontrends zijn begonnen (zoals meubels van sloophout), speur naar een uniek souvenir in de designwinkel en blijf daarna eten in het restaurant aan de overkant. Binnenkort opent Piet Hein Eek ook een hotel op het complex.
Piet Hein Eek is een van de tips uit de Time to Momo reisgids Eindhoven
#14 Nóg meer eten en drinken
Een stedentrip Eindhoven begin je het beste met een lege maag! De Brabantse stad heeft namelijk veel leuke eet- en drinkplekjes. Zoals:
- Café Thomas: alleen al voor het interieur wil je hier een drankje doen!
- Denf Coffee: als het ontbijt je favoriete maaltijd van de dag is (of je gewoon van koffie houdt), dan zit je hier goed.
- Jungle Café in de wijk Woensel West. Alles wat ze serveren is vegan en in de zomer zit je buiten met je voetjes in het zand.
- Kazerne: dineren tussen kunstexposities. Je kunt ook gratis naar de kunst komen kijken.
Een stedentrip Eindhoven start je het beste met een lege maag
#15 Volg de wandelroute en tips uit de Time to Momo reisgids voor Eindhoven
Met de tips van een local leer je een stad het beste kennen. En dat is precies het concept van de Time to Momo reisgidsen. De gidsen geven je niet-standaard tips en concrete wandelroutes. Daarom zijn ze bij mij al jaren favoriet. In oktober 2021 heeft Time to Momo een minigids voor Eindhoven uitgebracht. Deze maand kun je de stadsgids gratis ophalen bij je lokale boekhandel, maar je vindt de reisgids ook online. Koop je een reisgids van Time to Momo, dan staan de wandelroutes trouwens ook in de mobiele app. Zo zijn alle tips van de local guide makkelijk te vinden en kost navigeren nauwelijks moeite.
Lees je dit artikel later dan oktober 2021? Kijk op de website van Time to Momo welke bestemming op dit moment ‘stad van de maand’ is.
Tip van Time to Momo Eindhoven: Ice Room Intelligentia in Strijp S
Met dank aan
Ik bezocht Eindhoven op uitnodiging van Time to Momo en ThisIsEindhoven (op hun website vind je nog veel meer leuke tips voor je citytrip). Ook bij samenwerkingen geef ik altijd mijn eigen mening.
- Be Irish for a day – vier St. Patrick’s Day in Dublin - 11 maart 2024
- Stedentrip Eindhoven: 15x Doen in de Lichtstad - 7 april 2022
- 6x ‘Van het strand af’ op Curaçao - 14 september 2021
