Punkers en kistjes
Luid schreeuwend zitten ze voor de ingang van het kolossale ‘Hauptbahnhof’. De centrale hal doet me wat denken aan de New Yorkse Grand Central voor wat betreft vormgeving en ruimtelijkheid. Enkele meters is de doorsnee van de stationsklok. Niet Parijs of Londen, maar Leipzig heeft het grootste treinstation van Europa. Waarin op de onderste drie verdiepingen een compleet winkelcentrum is gebouwd. Het heeft een aantrekkingskracht. Ongeschoren koppen, hanenkammen van weleer, kistjes en veel ijzerwerk in het gezicht. Een groep punkers zit strategisch naast de ingang. Omringd door lege bierflesjes en bewaakt door een aantal vals ogende honden met een gelig gebit en scherpe tanden. Niemand trekt zich wat van hen aan. Het voelt wel meteen ruw, ongelikt en bovenal stedelijk aan.
Kleinduimpje
Iets meer dan een half miljoen tegenover de drieënhalf miljoen inwoners van de hoofdstad. Eigenlijk een oneerlijke strijd. Van concurrentie met Berlijn is geen sprake, zeggen ze zelf. Leipzig zet zich liever af tegen het honderd kilometer verderop gelegen Dresden. In de internationale media is Leipzig de afgelopen jaren juist gespiegeld met Berlijn. Het geldt als een toevluchtsoord voor de creatievelingen en kunstenaars die Berlijn de rug toe hebben gekeerd.
Hip bolwerk
Plagwitz is de hippe artistieke wijk. Voor een habbekrats huur je hier nog woonruimte. De wijk ligt in het zuidwestelijke deel van de stad op een kilometer of vier van het centrum. Kunstateliers, grauwe betonblokken met ramen en industriële panden markeren het straatbeeld. Ook vind je hier de oude katoenfabrieken van de stad. Nadat deze industrie in de jaren negentig ophield te bestaan werd het stil in de fabriekshallen van de Spinnerei. Levendigheid als vanouds ontstond nadat het werd herbestemd tot een cultureel walhalla. Meer dan honderd kunstenaars tonen hier hun levenswerk. Tramlijn 1 brengt je vanaf het centraal station naar Plagwitz. In dik twintig minuten doorkruis je stad met de gemoedelijke tram van noord naar zuid of van oost naar west doorkruist. Let ook even op de verkeerslichten voor voetgangers. Het beroemde Oost-Duitse Ampelmännchen zorgt ook in Leipzig ervoor dat je veilig kunt oversteken.
Doolhof
Ontspannen is de sfeer op deze gemoedelijke zomerdag. Hoog aan de strakblauwe hemel staat de zon. Winkelend publiek slentert door de in de schaduw gelegen straten van het centrum, waarvan de winkels veelal zijn gevestigd in oude statige herenhuizen met veel ornamenten. Geen brede en statige boulevard zoals de Kurfürstendamm, maar een netwerk van overdekte passages bevindt zich kriskras door het centrum. Ieder zijstraatje kent weer een eigen verrassing. Ik schiet een passage in, die me leidt naar een binnenhofje dat net is gerestaureerd en oogt als twee eeuwen terug. Dit type gebouwen geeft Leipzig, dat door de eeuwen heen best een rijke stad is geweest, een chique en een juist on-Oost-Duits karakter.
Oude meesters
Bach en Goethe loop je tegen het lijf in Leipzig. Althans hun bronzen standbeelden. Componist Bach werkte jarenlang als dirigent in de Thomaskerk. Tegenwoordig is het museum tegenover de kerk volledig aan hem gewijd. Goethe, die net één jaar was toen Bach overleed, was de volgende die zijn sporen in Leipzig achterliet. Zijn meesterwerk ‘Faust’ speelt zich deels af in Auerbach Keller, de wijnbar waar hij vaak kwam. Onder meer twee muurschilderingen, die je nog steeds kunt bewonderen, waren zijn inspiratie. Vandaag de dag is het een populair restaurant dat nog steeds haar historie ademt.
Panorama’s
Het is net alsof ik uitkijk over het Springfield van de Simpsons. Bebouwing voor zover het oog rijkt, verdeelde groene zones en twee kolossale rokende pijpen van een centrale. Voor een panoramisch uitzicht over Leipzig is dit letterlijke hoogtepunt van de stad, met de toepasselijke naam Panorama Tower de plek. Het beslaat de bovenste etage van het hoogte kantoorgebouw. Dit is echter niet het enige panorama binnen de stadsgrenzen.
Iets ten zuiden van het centrum is een oude gasfabriek omgebouwd tot het Panorama XL. Evenals in bijvoorbeeld het Franse Rouen geeft het een nederig gevoel om middenin een enorme foto te staan. Met licht- en geluideffecten en de simulatie dag en nacht doet het erg realistisch aan. Halfjaarlijks wisselt het thema. Nu is oude gasfabriek omgebouwd naar de bodem van de oceaan, waarbij je je midden in het Great Barrier Reef begeeft.
Terug in de tijd
Bol van de geschiedenis staat Berlijn, Leipzig heeft dit in mindere mate. Op het plein voor de Nikolaikerk is tussen de vierkante klinkers een bronzen plaat aangebracht, met daarop de datum 9 oktober 1989 geflankeerd door enkele voetstappen. Dit is de plek waar meer dan 25 jaar geleden de val van Oost-Duitsland werd ingeluid. Iedere maandagavond verzamelden wekenlang tienduizenden mensen zich voor een mars door de stad. ‘Wir sind das volk’, werd door de massa gescandeerd. Nu ligt het plein er verlaten bij. Overigens vind je in Leipzig één van de grootste herdenkingsmonumenten van Europa. Ter herdenking van de slag bij Leipzig ten tijde van Napoleon is het gigantische Völkerschlachtdenkmal gebouwd. Het oogt als een tempel en biedt na een beklimming een mooi uitzicht over de omgeving.
Is Leipzig het nieuwe Berlijn?
Of Leipzig echt het nieuwe Berlijn is? De steden zijn voor wat betreft het formaat niet met elkaar te vergelijken. Een metropool versus een gemiddelde Duitse provinciestad. Leipzig is duidelijk nog niet overgeleverd aan het massatoerisme. Het voelt allemaal meer puur. Het is leuke stad voor stedentrip waar genoeg te zien en te beleven is. Niet in plaats van Berlijn, maar na Berlijn. Oordeel zelf!
De meeste hotels bevinden zich in het oude centrum. We verbleven in het splinternieuwe Arthotel Ana. Liever wat kleinschaliger? Logis hotels heeft in de dorpen in de omgeving meer familiaire accommodaties.
- Vier tips voor de fraaie Vlaamse Westhoek - 2 augustus 2022
- Citytrip Aken - 3 juni 2022
- Emirates met kids - 25 mei 2022