Florence van het noorden: Dresden

Met de meanderende rivier de Elbe, haar schitterende barokke gebouwen, vele kunstschatten en de omliggende, met wijnranken begroeide, heuvels vertoont Dresden inderdaad veel overeenkomsten met de oude Italiaanse stad. Dresden is echter Dresden en de stad betovert al jaren lang bezoekers uit de hele wereld met haar typische eigen charme.

Van juwelenkistje naar vernietiging en terug
Dresden’s geschiedenis wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van vele koningen, hertogen en vorsten, die de stad als residentie gebruikten. Vooral onder August de Sterke en zijn zoon August III groeide Dresden in de 18e eeuw uit tot een van de belangrijkste culturele- en kunstcentra van Europa. De beste architecten, wetenschappers en kunstenaars werden naar Dresden gehaald om de stad langzaam om te toveren tot het ‘Florence van het noorden’, een waar ‘juwelenkistje’ vol met barokke pracht en praal. Vele gebouwen die tegenwoordig Dresden’s skyline vormen en de uitgebreide kunstverzamelingen die de stad nog steeds herbergt dateren uit de tijd van deze vermogende Koninklijke families.

Dresden werd echter niet alleen bekend om haar prachtige architectuur en vele culturele schatten, maar ook door de grootste tragedie in haar geschiedenis: het bombardement in februari 1945. De stad had zich ook in het begin van de 20e eeuw verder ontwikkeld als een belangrijk Europees centrum voor kunst, cultuur en wetenschap wat, naast het feit dat nabij Dresden een grote militaire basis lag, de stad een interessant doel voor een grootschalig bombardement maakte. Gedurende 3 dagen werd 75% van Dresden’s historische centrum verwoest en lieten naar schatting 30.000 mensen het leven. Het bombardement van Dresden blijft onomstreden, daar het nog steeds niet bekend is of de grootschalige aanval aan het einde van de oorlog daadwerkelijk nodig was. Elk jaar wordt deze ramp door vele ceremonies en evenementen herdacht.

Na de oorlog werd Dresden deel van Oost-Duitsland, en ondanks het feit dat de communistische leiders de stad wilden opbouwen in een socialistische stijl werd een aantal historische gebouwen toch herbouwd. Na de Duitse eenwording werden nog meer gebouwen opgeknapt, en kreeg Dresden geleidelijk haar schitterende skyline en typische, barokke aanzicht terug.

Dresden nu
Sinds 2004 maakte de stad, samen met de Elbe vallei, deel uit van Unesco’s werelderfgoed. Nadat er werd besloten een nieuwe brug over de rivier te bouwen besloot Unesco in 2009 om Dresden van de werelderfgoed lijst te schrappen. De moderne brug zou het culturele landschap van de stad en de vallei dusdanig ‘beschadigen’ dat tot deze extreme daad werd overgegaan, iets wat nog nooit eerder in Europa was voorgekomen. Velen menen echter dat Dresden helemaal geen Unesco status nodig heeft om bij een groot publiek in de smaak te vallen. En inderdaad het historische centrum dat grotendeels helemaal is opgeknapt is in volle pracht te bewonderen, terwijl van de controversiële brug 2 kilometer verder op niets te merken of te zien is.

De Frauenkirche, waarvan de restauratie in 2005 werd afgerond, is een van de belangrijkste bezienswaardigheden van Dresden en vormt het centrum van de historische Altstadt. Vanaf de koepel hebben bezoekers een prachtig uitzicht over het compacte centrum en de vele omliggende gebouwen. Het Zwinger paleis, een andere geliefde toeristische trekpleister, is een van die gebouwen die beslist niet gemist mag worden. De beroemde kunstcollecties van het paleis maken deel uit van de Staaliche Kunstsammlungen Dresden, een overkoepelende organisatie die al sinds de 16e eeuw Dresden’s belangrijkste musea en culturele instituten omvat. De gerenommeerde organisatie bestaat tegenwoordig uit 12 verschillende, onafhankelijke musea, waarvan het Zwinger, het Residenzschloss en het Albertinum de bekendsten zijn. Zo kan bijvoorbeeld in het Zwinger Rafael’s Madonna Sistana bewonderd worden, bevat het Residenzschloss de grootste collectie schatten van Europa en bevindt zich in het Albertinum beeldhouwkunst van Auguste Rodin.

Naast het Zwinger paleis staat de Semperoper, waar opera’s van Strauss en Wagner als eerste opgevoerd werden. De Semperoper wordt beschouwd als een van de mooiste opera’s ter wereld en het bijwonen van een opera geldt als een van de absolute hoogtepunten van een bezoek aan Dresden. Een interessante bezienswaardigheid nabij de Semperoper is de Fürstenzug, wereld’s grootste porseleinen muurdecoratie, die bestaat uit vele voormalige Saksische koningen op hun paarden. In de winter wordt hier een van de gezelligste kerstmarkten van de stad georganiseerd.

Vanaf de Brühlsche Terrasse, die zich boven op de oude vestingwerken van de stad bevindt en ook wel het ‘balkon van Europa’ genoemd wordt, kan er genoten worden van mooie uitzichten over de Elbe rivier. Vanaf het terras heeft man ook een fraaie blik richting de Altstadt, maar nog mooier is het uitzicht vanaf de noordkant van de Elbe. Vanaf de oever heeft men een adembenemend uitzicht op Dresden’s barokke skyline met haar paleizen, kerken, torens en imposante gebouwen. Waar tegenwoordig dé klassieke Dresden shot genomen wordt, werden vroeger prachtige schilderijen gemaakt door onder meer de bekende schilder Bernardo Bellotto, de hofschilder van August III. De Elbe oever, de Elbwiesen, leent zich ook uitstekend voor wandel- en fietstochten, picknicks en barbecues en in de zomer voor open-air concerten, terwijl op de rivier zelf leuke stoomschip of kano tochtjes gemaakt kunnen worden.

Aan de noordkant van de Elbe bevindt zich de Neustadt van Dresden, een dynamisch en alternatief gedeelte van de stad vol met leuke restaurants, bars en clubs.

Ontdek Dresden’s omgeving
Ook buiten Dresden valt er genoeg te beleven en kunnen een aantal leuke dagtrips gemaakt worden. Hoewel de Elbe vallei officieel niet meer wordt erkend als Unesco’s werelderfgoed heeft het nog steeds een ongekende schoonheid. In de buitenwijk Pillnitz kan bijvoorbeeld het 18e eeuwse Schloss Pillnitz gevonden worden, dat door vele Saksische koningen als zomerresidentie werd gebruikt. Op de heuvels rond het kastelencomplex nodigen wijngaarden uit voor een bezoekje en kan er worden genoten van de heerlijke, lokale gastronomie. Stroomopwaarts, nabij de Tsjechische grens bevindt zich de Säschsische Schweiz, een natuurpark rond de slingerende Elbe rivier. Het park is vooral bekend bij (inter)nationale klimmers, maar er kan ook heerlijk worden gewandeld. Bovendien zijn de talrijke prachtige middeleeuwse kastelen leuk voor jong én oud.

Dresden is vooral bij Duitse toeristen een geliefde bestemming. De laatste tijd weten echter ook steeds meer internationale bezoekers de weg naar Dresden te vinden. Niet zo gek, want Dresden is verleidend mooi met haar schitterende Alstadt vol met indrukwekkende kunstschatten, de prachtige Elbe rivier, haar unieke sfeer en charme, en een omgeving vol met natuurlijke schoonheid en culturele verrassingen.

Tekst en foto’s: Sam van der Werf