Misschien heb je Turkije al bezocht. Misschien ken je de opwindende kuststeden met zijn rijkelijke hotels en azuurblauwe wateren. Misschien trok je door het binnenland, of bezocht je Istanbul. Ik bezocht dat alles, in een rondreis waar ik genoeg van een reisbus heb gezien voor de rest van mijn leven. Die vakantie was misschien niet helemaal naar mijn zin. Maar wat dat wel was, was de Grand Bazaar van Istanbul.
Kapali Carsi
De grand bazaar, of Kapali Carsi, is een 
reusachtige overdekte markt. Rond 1450 startte deze markt door verschillende handelaren die tezamen een dak begonnen te delen. De markt groeide, en groeide, werd verscheidene keren in zijn geheel opgebouwd en vernietigd door brand of verwoesting. Dezer dagen is het koepelvormige complex ruim 200.000m², met ongeveer 5.000 handelaren in ongeveer zestig straten, steegjes en hoekjes. En misschien is de markt niet hoe de inwoners van Istanbul tegenwoordig winkelen. Maar het is zeker wel een geweldige sfeermaker, en een blik op een totaal andere cultuur dan die wij gewend zijn.
Toeristen
Toen ik de Grand Bazaar bezocht, was ik amper 18 jaren oud. Ik was verlegen, en (ben nog steeds) eerder klein. De overweldigende markt maakte dat ik mij verloren voelde. Maar dat was niet erg. Er is ontzettend veel te zien op die plek. Elke straat is een verzameling van handelaren. Een straat voor de juweliers, een straat voor lederbewerkers, een straat voor simpelweg lampen. Natuurlijk is de breedste boulevard gereserveerd voor de meer chique beroepen, zoals de edelsmeden.
De handelaren vinden het prachtig om toeristen te helpen. Natuurlijk eens te meer omdat wij toeristen de plaatselijke waarde van producten niet kennen. De prijs die de handelaar vraagt, is traditioneel te veel. Het bod dat de koper dan doet, is zoals gewoonlijk veel te laag. Afbieden is een must! Dat is overigens iets waar je snel plezier in krijgt. Je hebt altijd het gevoel dat je een bijzonder koopje hebt gedaan (hoewel dat soms niet zo is). Bovendien krijg je steevast een kopje appelthee bij het onderhandelen.
Vele handelaren vinden het geweldig als een jonge toeriste, met haar rugzak uit veiligheidsoverwegingen op haar buik, gedecideerd begint te onderhandelen. Vaak kreeg ik bij mijn uiteindelijke koop een extra geschenk. Soms in de vorm van een pakje kruiden, of een zoetigheid of een ander kleinigheidje.
De gezelligheid
Maar zelfs als je niets wil kopen, is de Grand Bazaar een heerlijke plek om te bezoeken. De grote lanen zijn hier en daar versierd met een fontein. De muren en ronde bogen die de koepels overeind houden, zijn versierd en beschilderd. Het geroezemoes van honderden mensen en de kreten van de handelaren mengen zich tot een gezellige smeltkroes. Elke dag komen hier tot een half miljoen mensen, die snuisteren en onderhandelen. De overweldigende kraampjes, behangen met alle mogelijke koopwaar zijn een lust voor het oog. En voor zij die graag toch wat kopen, de Grand Bazaar huist handelaren die vaak uitstekende kwaliteit voor een lage prijs bieden. Het is gewoon de kunst die te herkennen. Want werkelijk alles ziet er betoverend uit.
Op reis naar Istanbul
Istanbul is een van de populairste bestemmingen voor een stedentrip, o.a. Corendon en Arke bieden goedkope reizen naar het schitterende Istanbul aan.
- Ontdek boetiek bestemming Malta - 1 januari 2024
- Met het openbaar vervoer door Fjord Noorwegen - 30 oktober 2023
- Reisverhaal: naar Narvik, in Noord-Noorwegen - 19 april 2023
Els en Peter zegt:
Wat een leuk artikel! Wij zijn eind februari naar de Grand Bazaar geweest; het was echt geweldig, een bezienswaardigheid op zich. Wanneer je de Grand Bazaar binnenloopt, denk je echt dat je in een doolhof terecht bent gekomen. Om niet te verdwalen kan je het best onthouden door welke poort je naar binnen bent gegaan; als je dan de uitgang zoekt, kan je de weg vragen naar die poort.
Je kijkt je ogen uit bij al die mooie kleurrijke kraampjes en met een praatje en een lach kom je een heel eind en kun je zeker tot de helft afdingen. Er waren niet veel toeristen, wat de prijs ten goede komt. We hebben heerlijk gegeten bij Julia’s kitchen en een goede plattegrond meegekregen.
Als je wat meer tijd hebt, kun je in de buurt ook van alles bezichtigen. Ik zal twee hele leuke routes met bezienswaardigheden beschrijven voor iedereen die nog naar Istanbul toe gaat.
Bezienswaardigheden route 1:
Op 650 meter afstand van de Grand Bazaar vind je de Süleymaniye Moskee, de grootste moskee van Istanbul, die op een heuvel boven de stad uit torent. Gebouwd met het doel de Aya Sophia, toen nog een moskee, naar de troon te steken. Dat lukte net niet, maar sinds de Aya Sofia een museum werd, is de Süleymaniye Moskee toch de grootste moskee.
Onderweg naar de Süleymaniye Moskee loop je langs de Universiteit van Istanbul, gelegen aan het Beyazitplein. Het monumentale gebouw deed ooit nog dienst als Ministerie van Oorlog. Van ver zie je al de witte Beyazittoren op de terreinen van de universiteit opdoemen.
Als je dan verder loopt richting de Galatabrug, kom je onderweg langs de Egyptische Bazaar ofwel de Bazar das Especiarias (de Kruidenbazaar). De markt is één van de oudste van de stad, ze werd in de 17de eeuw aangelegd om geld op te brengen voor de instellingen van de Nieuwe Moskee. In die tijd kon je er kruiden uit het oosten kopen. Istanbul lag op de handelsroute tussen het oosten en het westen. Ook nu nog kun je er allerhande kruiden kopen, maar ook andere producten als noten, fruit, Turks snoep en kaviaar.
Naast de markt ligt de Yeni Moskee. Aan de kant van de Egyptische Bazaar is een binnenplaats met wasbakken en fonteinen. Gelovigen komen hier om te bidden.
De Egyptische markt zit op een steenworp afstand van de Galatabrug. Hier verdienen straatartiesten en straatventers hun geld. Het is een favoriete plek voor vissers. Op de stoep staan tientallen, zo niet honderden vissers. De brug verbindt de wijk Sultanahmet met het stadscentrum. Je loopt er tijdens je bezoek aan Istanbul ongetwijfeld een keer over heen. Verder vetrekken veel rondvaartboten naast de Galatabrug.
Bezienswaardigheden route 2:
Een andere mooie route vanaf de Grand Bazaar is naar het oosten, richting de Basilica Cisterne, de Aya Sofia en de Blauwe Moskee.
De Aya Sofia is een indrukwekkende moskee met een gigantische koepel, die in 1934 werd omgedoopt tot een museum. Dichtbij de Aya Sofia ligt de ingang naar het zogenaamde ‘ondergrondse paleis’, de Basilica Cisterne of Yerebatan Saray. De Basilica Cisterne is een enorm ondergronds waterreservoir, om ervoor te zorgen dat er genoeg schoon drinkwater zou zijn in tijden dat Istanbul aangevallen werd. Door de grootte en de 336 zuilen die kleine bakstenen gewelven steunen, lijkt de wateropslagplaats van binnen op een basiliek. Je loopt er rond over planken boven het water, begeleid door muziek en het gespetter van waterdruppels, wat een speciale sfeer oplevert. Een aantal scènes van de James Bond-film “From Russia With Love” is er opgenomen.
Onderweg kom je langs de Byzantijnse landmuren, die zich uitstrekken van de Gouden Hoorn bij Ayvansaray in zuidelijke richting tot aan de Zee van Marmara bij Yedikule. De oude stad Byzantium was aan drie kanten begrensd door de zee, maar er was een muur nodig om bescherming te bieden tegen aanvallen uit het binnenland. De muren bestaan uit een binnenmuur met 96 torens (zo’n 20 m hoog), een buitenmuur met eveneens 96 torens (alternerend geplaatst), en een gracht van 20 meter breed. De formidabele constructie heeft 1.000 jaar lang alle vijandelijke legers weerstaan, mede geholpen door het Griekse Vuur, het gevreesde vuurwapen van de Byzantijnen, dat zelfs in water niet doofde.
Als je een paar minuten richting het zuiden loopt, vind je de Blauwe Moskee (Sultanahmet Camii), de Hippodroom en de Egyptische Obelisk. Een aangenaam plein met veel groen, fonteinen en banken scheidt de Aya Sofia van de Blauwe Moskee. De Blauwe Moskee is in werkelijkheid niet blauw maar grijs. De moskee werd vernoemd naar de 20.000 zeventiende eeuwse Izniktegels die in het interieur zijn verwerkt. De tegels op het balkon weerspiegelen de kleur van de hemel.
Het voorhof van de Blauwe Moskee komt uit op de Hippodroom, in het Turks ‘Meydani’ genoemd, het ‘plein der paarden’. In de tijd van Constantijn was dit ovalen plein immers de grote renbaan waar paardenvierspannen tegen elkaar raceten. Later liet Constantijn standbeelden en monumenten uit de voormalige hoofdstad bij het Hippodroom plaatsen. De opvallendste is de Egyptische Obelisk (Dikili Tas) of de Theodosiusobelisk, een van oorsprong Egyptisch monument die door hiëroglyfen de verhalen van de overwinningen van farao Toetmosis III afbeeldt.
Ik hoop dat jullie hier wat aan zullen hebben tijdens je bezoek aan Istanbul, veel plezier in ieder geval!
Lotte Wildiers zegt:
Hallo Els en Peter,
Dank je wel voor je compliment.
Ik wou dat ik Istanbul had kunnen bezoeken zoals jullie. Helaas zat ik vast aan het georganiseerde schema van onze gids. Wij werden overal per bus heen gebracht. Zo jammer!
Maar misschien komt het er nog wel eens van. Ooit wil ik dat allemaal nog eens zien! Wie weet kan ik jullie route beschrijvingen dan goed gebruiken!
Liefs
Lotte