Sri Lanka is zo groot als Nederland en België samen, maar zo veelzijdig als de wereld. Gelegen voor de oostkust van India is de keuken vergelijkbaar, zijn de geuren net zo overweldigend maar is de cultuur een tikje minder chaotisch. En dat merk ik ook in de trein. Sri Lanka is de milde versie van India. Minder vies, veel minder chaotisch, mildere maaltijden maar met dezelfde heerlijke kruiden. En die kruiden zie ik overal tijdens deze reis. Van arts tot kok, van ontbijt tot avondeten – kruiden.
Sri Lanka: eiland van wijsheid
Tien jaar geleden maakte ik mijn eerste reis naar Sri Lanka. Ik kwam er voor een reportage over natuurgeneeswijzen, maar ik was direct verliefd. Wat een geweldig land! Groen maar ook woestijn, boeddhistische tempels en olifanten als tractor, oude Engelse landhuizen en simpele hutjes op het strand: ik keek mijn ogen uit. Sri Lanka maakt al 3000 jaar volop gebruik van de wijsheid uit haar rijke natuur: de ayurveda. De westerse gezondheidszorg bestaat er wel, maar is de laatste oplossing in de rij. Ayurveda gaat uit van de kracht van de natuur en die van het eigen lichaam. Er is geen onderscheid tussen lichaam en geest – totale balans, daar gaat het om, en kruiden spelen een hoofdrol.
Boeddhistische monniken wachten op de trein
In Sri Lanka stopt de trein soms zomaar ergens
Tijdens mijn reis voel ik een allesomvattende rust. De wijsheid uit de vele boeddhistische kloosters is overal. En de monniken in hun oranje gewaden ook. Natuurlijk vooral rond Kandy, de stad van Boeddha, met in de tempel een tand die na zijn crematie uit de as werd gered. Maar op elk station en langs elke weg zie ik monniken. En op elke straathoek in Sri Lanka zie ik kleine altaren, grote stoepa’s (koepels met relieken) en gebedsvlaggen. Als ik de stad Kandy passeer, is daar toevallig net de jaarlijkse heilige processie met olifanten. Ik val met mijn neus in de boter. Wat een belevenis!
Sri Lanka: thee en kruiden
Overal zie ik onderweg kruidentuinen, met de karakteristieke peper, kardemom, koriander, kaneel, kruidnagel en kurkuma. En overal ruik ik de kruiden: in de apotheken die er hun karakteristieke geneesmiddelen van maken en in de restaurants natuurlijk. Voor deze kruiden kwam de VOC ooit hier naartoe; naar de andere kant van de wereld. Geen wonder dat de peper toen, uh, peperduur was!
Overal groente, kruiden en…. kokosnoten
Sri Lanka is het land van de theeplantages
Na de Portugese kwamen de Nederlanders en toen de Engelsen naar Sri Lanka. Eerst voor de kruiden. Maar de Engelsen deden nog meer: ze ontwikkelden er de thee-cultuur. Het klimaat in het binnenland van Sri Lanka (het oude Ceylon) is er perfect voor. Het bergachtige, centrale deel is hoog en vochtig, en is ideaal voor het verbouwen van thee. De treinroute van Nanuoya bij Nuwara Eliya via Bandarawela en Ella naar Badulla gaat door deze streek. Het is een prachtig traject met geweldige uitzichten.
Tea time
Onderweg zie ik heel veel theeplantages, Engels landhuizen en kinderen in keurige blauwe schooluniformen lopend over okerkleurige zandwegen. Het koloniale verleden druipt er nog altijd vanaf. Wie daarvoor openstaat, ziet hier een heel geschiedenisboek langskomen. Ik merk bijvoorbeeld dat in de theeplantages alleen maar het hindoeïstische minderbedeelde bevolkingsdeel van Sri Lanka actief is: de Engelse erfenis. Vrouwen met zware manden op de rug plukken de hele dag voor een hongerloontje en wonen in de simpelste hutjes.
Een heerlijke rustige reis door Sri Lanka
Sri Lanka per trein
Een bezoek aan een theefabriek bij een Engels landhuis leert me alles over de kwaliteit van thee. Ik hoor er dat ‘onze’ theezakjes eigenlijk alleen maar afval bevatten: het zijn de meest waardeloze resten van de theeplant die naar Pickwick gaan. Echte thee koop je los, met witte thee als hoogste kwaliteit. Maar die gaat naar de boeddhistische kloosters en naar Japan – waar de thee-cultuur beroemd is.
Sri Lanka: slow travel
Ik hang uit de openstaande deur van de trein om een foto te maken. Het is veilig, alles gaat hier langzaam. Uit het raam van de trein steken twee blije kindergezichtjes. Bij vertrek kon ik kiezen uit eerste, tweede, derde en toeristenklasse. Ik koos voor de derde klasse, en zit daardoor nu als enige tussen de lokale bevolking. Prachtig! Mensen kijken rustig naar buiten, eten een curry of wringen zich door het gangpad, op zoek naar een waterverkoper. Aan het plafond hangen ventilatoren, die niet werken. De ramen staan open en dat is eigenlijk wel genoeg.
Niemand heeft haast in Sri Lanka
Slow travel per trein door Sri Lanka
Sri Lanka ademt rust. Het reizen per trein lijkt misschien chaotisch, maar brengt juist rust. Wachten hoort erbij. Maar er is altijd iets te zien, al waren het de boeddhistische monniken die op het perron als baken van rust, gelaten wachten op wat komt. Het is hier veilig, mensen zijn behulpzaam en er is een taxi waar het spoor niet verder gaat. Wat een heerlijke manier van reizen.
Belangrijkste tips
- Reis per derde klasse
- Boek je een rondreis Sri Lanka, zorg er dan voor dat je een treinrit door de prachtige natuur kan maken, langs theeplantages, watervallen en bergen
- Verdiep je in de tegenstelling westers – oosters met dit boek!
- Meer foto’s vind je hier
Tip: reis per derde klasse tussen de locals
- Zwitserland in een notendop? Go Luzern! - 4 oktober 2024
- Denemarken – eiland hoppen - 14 juni 2024
- Nachttrein naar Praag – groen, snel en comfortabel - 12 april 2024
