Met Reishonger hebben we Zuid-Afrika al meermaals mogen bezoeken. Keer op keer komen we tot de conclusie dat een bezoek aan Zuid-Afrika niet los kan worden gezien van de turbulente geschiedenis en de cultuur van het land, want het verleden heeft in Zuid-Afrika duidelijk zijn sporen nagelaten. Het is fascinerend om meer te weten te komen over de levendige cultuur en de ingewikkelde historie van deze unieke natie. In deze blog nemen we je mee in de rijke geschiedenis en tippen we je over een aantal culturele activiteiten in Zuid-Afrika die je echt niet wilt overslaan.
De ruige kliffen van Zuid-Afrika
Droge rode woestijnen
Het luipaard in Pilanesberg National Park
Zuid-Afrika – de wereld in één
Van Zuid-Afrika wordt wel eens gezegd dat het de wereld in één is. Denk aan het aangename klimaat, de adembenemende landschappen, de bijzondere culturen, de uitgebreide historie, het super lekkere eten en de wijn, de fantastische mensen van Zuid-Afrika en natuurlijk het wildlife. Maar ook de ‘sound of silence’, de stilte die bijna hoorbaar wordt in de oneindig uitgestrekte landschappen. Daarmee is het echt een waanzinnige bestemming voor op je bucketlist!
Maar vergeet niet om ook de verschillende culturen en de rijke geschiedenis te ontdekken! Zuid-Afrika biedt veel attracties die het verleden herdenken, van de oude nomadische San-cultuur tot het verzet tegen de Europese verovering en het apartheidsbewind. Duik in de levendige cultuur om meer te weten te komen over de inheemse en koloniale bewoners, bezoek het Apartheid Museum en fiets met lokale gidsen door de grootste township.
Een bezoek aan Johannesburg kan heel waardevol zijn doordat je er veel kennis over de historie kunt opdoen. Hierdoor krijgt het vervolg van je reis nog meer betekenis, zoals het bezoek aan Robbeneiland vanaf Kaapstad, het Freedom Park en de Union Buildings in Pretoria of het Kwa Muhle museum in Durban. Ook op verborgen plekken als het Tsitsikamma Park of het Mapungubwe National Park kun je meer leren over de historie van het land.
De bijzondere bevolking van de Regenboognatie
De culturen in Zuid-Afrika zijn erg divers. Culturen als Zoeloe, Xhosa, Ndebele, Basotho, Swazi, Venda, Afrikaans, Malay, Khoisan en Europees noemen dit land allemaal hun thuis. Want naast de inheemse bevolking van Zuid-Afrika leven er door het kolonialisme en immigratie veel verschillende bevolkingsgroepen. Met elf (!) officiële talen heeft Zuid-Afrika een levendig erfgoed te bieden en het land is dus zeker een smeltkroes die het bezoeken waard is. Zowel het volkslied als de kleurrijke vlag dienen als symbool voor de diversiteit van Zuid-Afrika. Geen wonder dat het land de “Regenboognatie” wordt genoemd.
Levendige cultuur in Zuid-Afrika
Een aanzienlijke meerderheid van de Zuid-Afrikanen woont nog altijd op het platteland waar culturele tradities het hebben overleefd. Door de tijd zijn veel mensen naar de grote steden getrokken, wat helaas wel heeft geleid tot achteruitgang van de traditionele culturen. In stedelijke gebieden wonen tegenwoordig veel verschillende etnische groepen, die de bevolking vormen; een kleurrijke mengelmoes van vele generaties reizigers. Toch zijn er nog grote Zuid-Afrikaanse stammen, als de Zoeloe en Xhosa, en ook de Swazi, Tswana, Shangaan, Ndebele, Venda en Noord- en Zuid-Sotho zijn omvangrijk.
Ga voor een culturele Zoeloe-avond in KwaZulu-Natal om jezelf onder te dompelen in de traditionele Zoeloe-cultuur. Of bezoek Lesedi Cultural Village in het Broederstroom bushveld, net buiten Johannesburg, waar je wordt verwelkomd door de vrolijke ‘tribesmen‘ van vijf verschillende unieke stammen die in heel Zuid-Afrika voorkomen; de Zoeloe, Xhosa, Pedi, Basotho en Ndebele. De Qolweni Culturele Tour in het Tsitsikamma Park aan de Garden Route leert je over de geschiedenis, traditionele gebruiken en fascinerende cultuur van de Xhosa-stam. Een bezoek aan het Basotho Cultural Village in het Golden Gate Highlands National Park laat je de manier van leven van het Sotho volk ervaren.
Culturele dorpen bieden een unieke Zuid-Afrikaanse ervaring
Om de bevolking en de cultuur beter te leren kennen is het de moeite waard om de culturele dorpen in Zuid-Afrika te bezoeken. Ontmoet de prachtige mensen van de Regenboognatie en leer meer over hun mentaliteit, gewoonten en gebruiken. Bovendien zijn het de beste plekken om te ontspannen en in contact te komen met de natuur. Je zult zien en ervaren dat de culturele diversiteit behouden is gebleven in deze dorpen. Denk aan de ambachten, muziek, dans, maar vooral ook het heerlijke eten. Je maakt kennis met de rituelen, de kunst en de gebruiken van de Zuid-Afrikanen. Wij vinden het altijd fantastisch om de ‘locals’ te ontmoeten en zeker als je dan zo’n zeldzaam authentieke cultuur kunt ervaren!
Basotho is een van de culturele dorpen in Zuid-Afrika. Het dorp ligt naast de stad Harrismith in de provincie Vrijstaat, tussen Johannesburg en Durban. Bovendien ligt het dorp aan de voet van het Elbezandsteengebergte in het Golden Gate Highlands National Park. Basotho is de beste plek om de architectuur en levensstijl van de Zuid-Sotho-bevolking te ervaren en begrip te ontwikkelen voor het dagelijkse leven van de Sotho’s. Er zijn dagelijks rondleidingen in dit prachtige bergdorp, waarbij je wordt uitgenodigd om het ter plaatse gebrouwen traditionele bier te proeven, plaatselijke gerechten te delen, van traditionele dansen te genieten, dorpsoudsten te ontmoeten en te leren hoe plaatselijke kunstnijverheid wordt vervaardigd. Mocht je interesse hebben in traditionele kleipotten of andere handgemaakte artikelen, dan kun je deze kopen in de verschillende winkeltjes. Zo sponsor je ook nog eens de lokale bevolking.
Zuid-Afrika wordt de Regenboognatie genoemd
De traditionele bevolking op het platteland
Het Apartheidsmuseum in Johannesburg helpt je Zuid-Afrika beter te begrijpen
Zuid-Afrika is niet alleen het land van het wildlife en de safari’s, maar Zuid-Afrika is ook een ontzettend complex land. Dat komt mede doordat de apartheid pas in 1990 werd afgeschaft. En dat heeft diepe wonden in de samenleving achtergelaten. Vandaar dat het nog altijd voelbaar en merkbaar is. Laat je tijdens je rondreis vooral vertellen over de veranderingen die het land heeft doorgemaakt, bezoek oorspronkelijke zwarte stadsdelen en voel de veelbesproken geschiedenis van de apartheid.
Johannesburgs Apartheidsmuseum is een ontnuchterende, maar verhelderende plek om te beginnen. Het is een museum ter nagedachtenis aan het beruchte systeem van rassendiscriminatie. Zo was je zwart, Aziaat, kleurling of blank. Nog niet zo gek lang geleden, werd de Zuid-Afrikaanse bevolking op basis van huidskleur ingedeeld in een wettelijk classificatiesysteem, waarin blanken altijd bevoorrecht werden. Het is haast niet meer in te denken, maar de discriminatiewetten bepaalden waar mensen mochten wonen, werken of onderwijs kregen. Onder het apartheidsregime verloren de meeste inwoners hun huizen en land, economische kansen en hun democratische recht om hun eigen leider te kiezen, allemaal door de rassenscheiding.
Bij de entree van het Apartheid Museum stuit je meteen op de bizarheid van de apartheid. Je betreedt het museum als “Black” of “White“, wat behoorlijk confronterend is. Vervolgens word je vanaf het begin de geschiedenis van Zuid-Afrika in gezogen. Exposities nemen je mee door de geschiedenis van de apartheid met behulp van video’s, documenten en foto’s. Wij zijn dan ook van mening dat een bezoek aan Zuid-Afrika niet los kan worden gezien van een kennismaking met deze turbulente geschiedenis. We schreven al eerder dat Johannesburg in die zin een ideaal startpunt van je rondreis door Zuid-Afrika kan zijn.
Een selectie van de borden die in kroegen en winkels hingen
Township Soweto met de fiets ontdekken is een unieke ervaring
De South Western Township (SoWeTo) is de grootste en bekendste sloppenwijk van Johannesburg. Hierbij denk je misschien aan hoge criminaliteitscijfers, armoede en geweld. Maar denk dan ook aan een omgeving die historie ademt en een omgeving die zich ontwikkelt. Je leest er meer over in de blog: de indrukwekkende geschiedenis van Soweto.
Het grootste deel van de strijd tegen de apartheid werd gestreden in en vanuit Soweto. Tegenwoordig is Soweto een levendige weerspiegeling van het nieuwe Zuid-Afrika. Het is ongelooflijk om te zien hoe positief de mensen blijven. De gesprekken hier zijn waardevol, indrukwekkend en vooral inspirerend en hoopvol. De Zuid-Afrikanen lijken sowieso een mentaliteit van hoop en vertrouwen te hebben voor wat komen gaat, een instelling die bekendstaat als ‘Masakhane‘: samenwerken voor een betere toekomst.
Soweto is een plek waar meerdere monumenten herinneren aan de bekende geschiedenis van het land. Soweto kan een verrassend gezicht zijn voor degenen die nog nooit een levendige township hebben gezien. Als de grootste in zijn soort in Johannesburg, werd de township bijna 100 jaar geleden gevormd. Het is naar schatting nog steeds de thuisbasis van meer dan 2 à 3 miljoen mensen.
Het is heel bijzonder om de grootste township van Johannesburg en Zuid-Afrika te bezoeken. Wij deden dat ‘oer-Hollands’ met de fiets, begeleid door locals. De gidsen van Soweto Backpackers kennen het gebied heel goed en laten je de echte ‘community’ zien. De fietstocht is een bijzonder leuke ervaring om kennis te maken met het historische en levendige Soweto.
Soweto Bicycle Tours
Met de fiets Soweto ontdekken
Hector Pieterson monument en Mandela House
Bij het Hector Pieterson monument en museum in Soweto beschrijven gesproken getuigenissen, video’s en foto’s het tragische en indrukwekkende verhaal van een twaalfjarige student. Deze student werd in 1976 het eerste slachtoffer van politiegeweld toen studenten protesteerden tegen hun Bantu (Afrikaans) onderwijssysteem. De scholen werden gedwongen Afrikaans en Engels als instructietaal te gebruiken, terwijl de studenten graag hun moedertaal Xhosa en Zulu wilden leren.
In de buurt woonde vrijheidsstrijder Nelson Mandela in een bescheiden huis met vier kamers, dat vandaag de dag bekendstaat als het Mandela House. Nelson Mandela woonde er met zijn eerste vrouw, Evelyn, en later met zijn tweede vrouw, Winnie. Met familiefoto’s en persoonlijke bezittingen krijg je in dit kleine museum inzicht in de geliefde anti-apartheidsleider, die na 27 jaar in de gevangenis de eerste democratisch gekozen president van Zuid-Afrika werd. Ondanks dat het formaat van het gebouw, waarborgt het een grootse geschiedenis.
Het huis ligt vlak bij Vilakazi Street, waar je een levendige sfeer zult ervaren. Het is de enige straat ter wereld waar ooit twee Nobelprijswinnaars woonden: Nelson Mandela en mensenrechtenactivist Desmond Tutu. Tip: ga naar Sakhumzi’s restaurant, waar je een keur aan traditionele Afrikaanse gerechten kunt proeven, inclusief stoofpotten en het beroemde ‘shisa nyama‘.
Het Hector Pieterson monument, een eerbetoon aan de scholierenopstand van 1976 in Soweto
Mandela House in Soweto
Freedom Park en de Union Buildings in Pretoria
Om de moeizame geschiedenis van Zuid-Afrika beter te kunnen begrijpen is het een goed idee een dagje naar Pretoria te gaan om onder meer Freedom Park en de Union Buildings te bezoeken. Het Freedom Park herdenkt alle Zuid-Afrikanen, die alles hebben gegeven om de apartheid te beëindigen. Op ons heeft de Wall of Names het meest indruk gemaakt. Op deze enorme muur van 700 meter lang staan alle slachtoffers die stierven in de strijd voor vrijheid. En dat zijn er ongelooflijk veel. Daardoor is het niet te beschrijven wat voor impact de apartheid op Zuid-Afrika heeft gehad.
Een bezoek aan Pretoria is niet compleet zonder een bezoek aan het andere Pretoriaans erfgoed: de imposante Union Buildings en het grote standbeeld op de plek waar Mandela in 1994 werd ingehuldigd. Symbolen van democratie en vrijheid!
De verschillende gedenktekens in Freedom Park met ook de beroemde Wall of Names
Union Buildings in Pretoria
Nelson Mandela is een absolute grootheid
Het Kwa Muhle museum in Durban
Om in Durban te mogen wonen moest de zwarte bevolking in het statige Native Administration Department een vergunning aanvragen. Zo kon de instroom en de verdeling van het werk worden gereguleerd. Dit gebouw, ooit het centrum van Durban’s harde systeem van arbeidscontrole, is omgevormd tot een museum. Het Kwa Muhle museum probeert met behulp van permanente exposities de stedelijke groei van Durban en de geschiedenis van zijn bewoners vanuit verschillende perspectieven te weerspiegelen. Je kunt het museum gratis bezoeken.
Er zijn meer musea in Durban waar je kunt leren over de lokale geschiedenis. Het Old House Museum, het Old Court House Museum en het Port Natal Maritime Museum.
Robbeneiland bezoeken vanuit Kaapstad
Wanneer je de omgeving van Kaapstad bezoekt, vergeet dan niet dat Robbeneiland op ieders to-do lijstje zou moeten staan. Hier vind je namelijk ook een onmiskenbaar deel van de geschiedenis. Robbeneiland is lange tijd een leprakolonie geweest, later werd het ingericht als zwaarbeveiligde gevangenis van het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime. Robbeneiland is wereldwijd bekend geworden toen Nelson Mandela en andere politieke gevangenen ten onterechte naar het eiland werden verbannen. Door zijn verzet tegen de blanke minderheidsregering kwam Nelson Mandela in totaal zelfs 27 jaar achter de tralies te zitten, waarvan 18 jaar op Robbeneiland.
Terwijl dit gevangeniseiland je de apartheid in alle gruwelijkheid laat zien, realiseren we ons eens te meer dat vrijheid een groot goed is. Diversiteit en gelijkheid lagen in Zuid-Afrika mijlenver uiteen en hoewel de toenadering is ingezet, heeft de acceptatie van de diversiteit nog een lange weg te gaan. Je kunt en ik zou willen zeggen je mág je ogen niet sluiten voor de historie van dit land. Alleen door je in de geschiedenis te verdiepen, kunnen we er samen voor zorgen dat de herinnering levend blijft, dat de geschiedenis nooit wordt vergeten en zich nooit meer herhaalt.
Robbeneiland is een van de absolute must-see’s en do’s tijdens je reis door Zuid-Afrika
Uitzicht op Robben Island waar Nelson Mandela gevangen heeft gezeten
De Bo-Kaap – een mooie kleurrijke wijk
De apartheid behoort tot de meest recente geschiedenis van Zuid-Afrika. Naast Robbeneiland is een bezoekje aan oorspronkelijke zwarte stadsdelen zoals het Kaapse District 6 ook aan te raden. Maar ook het kolonialisme heeft nog altijd zijn sporen achtergelaten in de Zuid-Afrikaanse cultuur. De Bo-Kaap is de oudste wijk van Kaapstad en bekend om de felgekleurde huizen. Het is de enige buurt waar het niet is toegestaan je huis dezelfde kleur te geven als je buren. Deze buurt verwijst naar de koloniale tijd waarin er slavenhandel werd gedreven.
De bekende ‘huurhuisjes’ werden gebouwd en verhuurd aan de slaven. Slaven, die voornamelijk door de Nederlanders in de 16de en 17de eeuw vanuit Azië naar Kaapstad werden gebracht. Het gedrag van de Nederlanders verdient hier sowieso niet de schoonheidsprijs. De regel destijds was dat alle huizen wit gekleurd moesten zijn. Maar deze regel werd opgeheven toen de slaven hun eigen huizen konden kopen. Ze besloten als metafoor voor hun vrijheid de huizen in de meeste felle kleuren te schilderen. Tegenwoordig oogt de Bo-Kaap als een kleurrijke en vredige wijk, waar afkomst, geloof, huidskleur of huiskleur geen verschil meer maken. Zeker een bezoek waard om stil te staan bij de geschiedenis en natuurlijk om mooie plaatjes te schieten.
De bekende gekleurde ‘huurhuisjes’ in de wijk Bo-Kaap
De wijk Bo-Kaap herinnert aan het kolonialisme
Culturele activiteiten in Zuid-Afrika: alles behalve saai
Het voordeel van Zuid-Afrika is dat je natuur, cultuur en ontspanning gemakkelijk kunt afwisselen. Het bezoeken van culturele activiteiten is een meerwaarde voor de beleving van je reis door dit prachtige land. Zuid-Afrika is een grote smeltkroes van culturen en heeft om die reden een levendige cultuur. Vergeet dus zeker niet een aantal culturele activiteiten toe te voegen aan je reis door Zuid-Afrika, want juist het bezoeken van deze culturele activiteiten zorgt ervoor dat je meer inzicht krijgt in de rijke geschiedenis van deze kleurrijke natie. Daardoor leer je het land beter begrijpen en kun je nog meer genieten van je reis door Zuid-Afrika.
- De Zomerse Magie van La Plagne - 22 april 2024
- Unieke mini-bivak langs de Isère - 9 april 2024
- Rent a Smile met Sunny Cars - 26 september 2023
