De Aanraking van de Woestijn

Reishonger sprak met Joyce Schröder, die in 1986 nietsvermoedend spontaan met haar moeder mee ging op een groepsrondreis door Israël. 26 was ze toen en een liefhebster van Spanje. Daar in Israël liep ze in constante verwondering, zag ze voor het eerst ‘een woestijn’, het Midden-Oosten en voor het eerst kamelen... Eenmaal weer thuis ging ze zich verdiepen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika en werd ze lid van de Sahara Sociëteit, een club voor woestijn- en kamelenliefhebbers. Dit keer wilde Joyce naar het zand, naar Algerije dacht ze. Maar elke keer ging dat vanuit de Algerijnse kant niet door, totdat iemand op de Sahara Sociëteit zei ‘waarom ga je niet naar de Sinaï?’. En zo vertrok ze op 1 april 1995 met gemengde gevoelens naar de Sinaï.

Even voorstellen

Ik besloot naar Dahab te gaan op aanraden van dezelfde persoon die mij de Sinaï had aangeraden. Daar aangekomen zag ik –waar nu de boulevard is- een grote groep kamelen zitten, ik liep naar de achterste kameel want die was bijna zwart en hoorde achter mij ‘do you want to ride my camel?’ en zo ging ik eindelijk echt de woestijn in samen met twee bedoeïenen van de Muzayna stam. Niet vanaf de zijlijn in een touringcarbus of in een 4×4 erdoorheen rijden, maar het echte nomaden- en woestijnleven ervaren. Met bedoeïenen en op een kameel.

Ik had nog nooit een camping in Nederland gezien, laat staan een slaapzak of dat ik wist wat wild kamperen was. Maar al wiegend boven op een kameel door de woestijn kwam ik thuis. Hoe omschrijf je een gevoel van thuiskomen? Het is meer dan verwondering over het woestijn- en het nomadenleven, meer dan erachter komen hoe afwisselend de Sinaï woestijn is en vooral dat het niet compleet is als één van de drie (woestijn-bedoeïenen-kamelen) ontbreekt.

Dalèl met wie alles begon, logo DesertJoy

Dalèl met wie alles begon, logo DesertJoy

De 8 jaren van 1995 – 2003

In de daaropvolgende jaren bleef ik terugkomen naar de Sinaï, acht jaren die nodig waren om ’t kwartje te laten vallen en om te kunnen doen wat ik nu doe. In die acht jaar ging ik ook naar ‘het zand’ in Tunesië en Marokko, maar het bleef de onvergelijkbare Sinaï woestijn met haar kamelen, bedoeïenen en de Rode Zee. En zo raakte ik steeds meer thuis in de Sinaï, ik werd uitgenodigd bij de bedoeïenen (Arabische woestijnnomaden) thuis, ik kreeg een bedoeïenen naam, Subhiyya (Dageraad), omdat Joyce te moeilijk was om uit te spreken voor hen. Ik bleef de woestijn in gaan met hen, altijd met twee vaste kameraden, ik reed altijd op dezelfde Kameel, Dalèl, en weer later besloot ik Dalèl te kopen van hen. En op een moment was ik ook klaar om alleen met Dalèl de woestijn in te gaan, pas later zou ik beseffen hoe bijzonder hij eigenlijk was.

Tegelijkertijd vocht ik in die jaren ook tégen de woestijn. In de hoop dat de roep van de woestijn weg zou gaan, bedacht ik twee ‘ontsnappingspogingen’ voor mezelf. Zo ging ik bijvoorbeeld voor negen maanden vrijwilligerswerk in Kenia doen waar ik mijn baan in een videotheek en mijn huis voor opzegde, daarna bedacht ik een deeltijdstudie in Nederland en had ik twee baantjes in Nederland om toch maar wel naar de woestijn te kunnen blijven gaan, waardoor ik eind jaar 2 van die studie bijna overspannen raakte. Toen stelde ik mezelf alweer de vraag ‘wat wil je nu echt Joyce?’ Ja, de woestijn… maar die keer bleef het stil in m’n hoofd… Niet ‘ja maar, daar kan ik toch niks mee’ of ‘ja maar, ….’ met vervolgens weer een smoes die ik voor mezelf maar kon bedenken. Ik ging naar de mentor van de opleiding en vertelde haar dat ik ging stoppen met de opleiding en waarom, waarop ze zei ‘dat ik mijn lat te hoog legde en dat zij ook haar dromen in de ijskast had gelegd’ … en toen wist ik het zeker.

Ik besefte eindelijk dat ik wél wat kon met de woestijn: ‘gewoon’ hoe ik in die acht jaar zelf met de bedoeïenen de woestijn introk en vertellen wat de woestijn altijd met mij doet. Niet meer en niet minder.

DesertJoy

Alhoewel ik als persoon veel gereisd heb, had ik geen ervaring als ondernemer in de reisbranche maar zo ontstond begin 2003 de eenmanszaak DesertJoy in Nederland en ging ik met mijn twee bedoeïenen kameraden ook een werkrelatie aan. Doordat ik destijds in Nederland inmiddels in het restaurant van mijn ouders werkte, was ik in de gelukkige positie dat ik altijd weg kon en altijd weer werk had. Ook had ik geen relatie meer en heb ik me nooit afgevraagd of ik wel of geen kinderen wilde, mijn leven is gewoon zo gelopen dus met kinderen hoefde ik ook geen rekening te houden. Nu weet ik dat mijn kamélen mijn kinderen zijn, wat ik nooit voor mezelf had kunnen bedenken.

Joyce en haar 4 kamelen nu

Joyce en haar vier kamelen nu

Want tegenwoordig woon ik het overgrote deel van het jaar met en tussen de bedoeïenen in Dahab aan de Rode Zee, samen met mijn eigen vier kamelen: moeder Jamila en onze zonen Subhan (Soeb), Bilhèn (Bil) en de jongste Abdèn. En heb ik ondertussen een bijzondere positie in de bedoeïenengemeenschap, niet alleen omdat ik zelf vier kamelen heb, maar ook doordat ik geen relatie heb met iemand van hen wat ervoor zorgt dat ik toegang heb tot en altijd hoor bij de mannen- en de kamelenwereld. Kamelen is namelijk mannenwerk, terwijl de geiten en schapen van de vrouwen zijn. Dit alles, plus de jarenlange warme vriendschappen met de bedoeïenen en dat ik ondertussen hun Arabisch spreek en een stichting voor kamelenwelzijn heb opgericht maken dat DesertJoy en mijn persoon zich onderscheiden van andere organisaties die ook woestijnreizen aanbieden, hetzij in de Sinaï of in een andere woestijn.

Bedoeïenen DesertJoy

Bedoeïenen van DesertJoy

DesertJoy is ook kleinschalig. Het maximum aantal deelnemers is tien. Alle reizen, behalve themareizen, gaan al door met twee deelnemers. Veel mensen ervaren dit als heel bijzonder.

Het karavaan-gevoel: want ook bij twee deelnemers ervaar je het karavaan-gevoel. Om een idee te geven: bij twee deelnemers gaan er naast mijzelf, drie bedoeïenen mee en negen kamelen.

Karavaan DesertJoy

Karavaan DesertJoy

Fair Travelling: hoog in het vaandel staat respect voor mens, dier, natuur en cultuur. De tochten moeten voor iedereen leuk zijn, voor zowel mens als dier. Zo staat DesertJoy er in de gehele Sinaï om bekend dat zij de enige is die zoveel bedoeïenen en kamelen huurt. Zodat alle bedoeïenen die met ons meegaan dus óók kunnen kiezen of ze willen lopen of rijden, i.p.v. dat ze móéten lopen omdat er minder kamelen gehuurd worden. En -ook niet onbelangrijk- zodat elke kameel ook niet overbeladen wordt! Omdat ik deel uitmaak van de bedoeïenengemeenschap worden zij ook fair betaald door DesertJoy en gaat het inkomen dat zij verdienen rechtstreeks naar hen, omdat er geen (Egyptische) tussenpersonen tussen zitten. En DesertJoy werkt uitsluitend met bedoeïenen, niet alleen op de tochten maar ook alle chauffeurs, transfers tot en met de accommodatie!

Verdwijnende bedoeïenen cultuur: doordat we rondtrekken met de bedoeïenen en hun kamelen blijft een stukje van hun nomadenbestaan bestaan en verdienen ze geld met hun eigen verdwijnende cultuur, waardoor ze met hun inkomsten uit DesertJoy zich op hun manier en naar hun keuze aan kunnen passen aan de wereld zoals hij is.

Nomadisch reizen: elke deelnemer heeft zijn of haar eigen kameel, want op het ritme van de kamelen ervaar je de woestijn het best. Daarnaast gaan er extra kamelen mee waaronder ook voor elke bedoeïen die met ons meegaat. Alle kamelen dragen onze bagage en bevoorrading met hen mee. Deze manier van reizen zorgt voor de beste beleving en aanraking van de woestijn. De essentie van nomadisch reizen met kamelen is dat je deelgenoot wordt van het leven van de bedoeïenen die van oudsher met deze meest onderschatte dieren, die juist veel te bieden hebben, optrekken. Natuurlijk kan men altijd kiezen of je wilt wandelen of rijden, alles mag, niks hoeft!

Doordat we bijna elke dag trekken wordt er aan het eind van de dag op een nieuwe plek kamp opgezet. Er wordt gekookt op houtvuur. Voordat we ‘s avonds rond het kampvuur eten heeft iedereen al zijn eigen woestijnplekje uitgezocht voor de nacht. Het slapen onder de sterrenhemels is ook één van de hoogtepunten van een woestijn beleving waar geen 5 sterren hotel tegenop kan!

Wakker worden in de woestijn

Wakker worden in de woestijn

broodbakken

Brood bakken

Elke dag vers brood

Elke dag vers brood

Kameelrijden: kamelen en kameelrijden hebben een slechte naam gekregen door slecht opgezadelde kamelen vaak voor korte ritjes op toeristische trekpleisters. Dit geldt niet voor DesertJoy: doordat je gewiegd wordt op je kameel is kameelrijden zelfs weldadig voor mensen met (lage) rugklachten! Op de tochten van DesertJoy voel je je een koningin (of koning) op je kameel en kijk je niet alleen voorgoed anders naar de woestijn maar ook naar kamelen!

Welke type tochten bieden jullie aan?

De woestijntochten zijn geschikt voor iedereen die een normale conditie heeft, we trekken bijna elke dag gemiddeld vier uren. De nadruk ligt op het ervaren van de woestijn op het ritme van de kamelen, ervaren hoe vol de leegte is van de woestijn, ervaren hoe afwisselend de woestijn is, om de stilte te horen zoals je die alleen nog maar in woestijnen hoort, om deel uit te maken van het oude, eenvoudige en daardoor zo rijke nomaden- en woestijnleven en genieten van de humor en kameraadschap van deze mensen en dat alles mag en niks hoeft, maar vooral om te ervaren dat de woestijn je hoofd leeg maakt, of je dat nu wilt of niet. Dit alles is de rijkdom van de woestijn. Dat is haar aanraking.

We trekken door hoog- en laagvlaktes doorklieft door diepe intieme wadi’s omzoomd door granietbergen, kloven en canyons en steken bergpassen over met spectaculaire vergezichten.

Tochtimpressie DesertJoy

Tochtimpressie DesertJoy

Afdaling bergpas

Afdaling bergpas

De onvergelijkbare Zuid Sinaï Woestijn

De onvergelijkbare Zuid-Sinaï woestijn

Een van de afwisselendste woestijnen

Een van de meest afwisselende woestijnen

Op een van de lunchplekken

Op een van de lunchplekken

Sinaï-woestijn

Sinaï-woestijn

Spelen DesertJoy

Spelen

Zonsondergang in de woestijn

Zonsondergang in de woestijn

DesertJoy mikt niet op een speciale doelgroep maar trekt meestal alleenreizende vrouwen in de leeftijd van 50-60 aan, dat wil niet zeggen dat de tochten ook geen echtparen, gezinnen met kinderen vanaf 8 jaar, alleenreizende mannen en deelnemers jonger dan 50 of ouder dan 60 aantrekken, ook zij maken deel uit van de reizigers!

Er zijn tochten met diverse lengtes: 8-daagse reizen met een 5-daagse tocht door de woestijn, 11-daagse reizen met een 7-daagse tocht door de woestijn en 15-daagse reizen met een 9-daagse tocht door de woestijn. Bij alle reizen geldt dat je voor en na onze woestijntocht in Dahab aan zee verblijft want Zuid-Sinaï is ook het prachtige huwelijk tussen woestijn en zee. De deelnemers verblijven in een accommodatie op steenworp afstand van de zee met haar boulevard. Dahab staat bekend om zijn hippie-achtige en laid back atmosfeer en om zijn prachtige onderwaterwereld. Het unieke van Dahab is dat het duiken en het snorkelen vanaf de kant is, je hoeft dus niet per se met een boot de zee op! Veel deelnemers verlengen dan ook hun vakantie voor of na de woestijntocht.

Dahab aan Zee

Dahab aan Zee

Dahab

Dahab

Lekker uit eten in Dahab

Lekker uit eten in Dahab

Duiken en snorkelen vanaf de kant in Dahab

Duiken en snorkelen vanaf de kant in Dahab

even buiten Dahab, ook mooi

Even buiten Dahab, ook mooi

Wat ik altijd heel mooi vind is dat mijn deelnemers een hele andere kant van het Midden-Oosten zien. Niet alleen gaan ze terug naar huis met voorgoed een andere kijk op de woestijn en op het dier de kameel, maar ook staan ze versteld van de zorgzaamheid van de bedoeïenen naar zowel hen als naar mij toe en van de band die ze onderling met elkaar hebben en die ik met ze heb. Het gastenboek op de website van DesertJoy getuigt hiervan, maar ook de vele deelnemers die terugkeren, sommigen zelfs elk jaar of om de paar jaar. Ook nu in deze turbulente tijden. Had DesertJoy geen terugkerende deelnemers, dan hadden wij deze moeilijke jaren tot nu toe niet doorgekomen. En hetzelfde geldt voor Stichting Dalèl. De kracht van wederkerige afhankelijkheid…

Stichting Dalèl

Op 8 februari 2006 overleed mijn eerste en meest geliefde Kameel, Dalèl. Op de eerste woestijntochten zonder hem kreeg ik zoveel troost van de kudde van 14 kamelen maar ook van iedere kameel afzonderlijk -sommigen kusten zelfs mijn tranen weg- dat ik meer oog kreeg voor de rest van de kamelen en ik de wens kreeg om meer te willen betekenen voor het dier de kameel en zo is in 2007 Stichting Dalèl opgericht voor kamelenwelzijn in Zuid-Sinaï en om het dier meer bekendheid te geven in Nederland. Stichting Dalèl is een eenmansstichting en wordt net als DesertJoy volledig door mijzelf gerund. De stichting heeft drie bedoeïenen die een belangrijke rol ter plekke hebben. Inmiddels heeft de stichting diverse projecten: een adoptieprogramma, een halsterproject met de bedoeïenenvrouwen, kleinschalige kamelenopvang, voerondersteuning en medische zorg voor kamelen. Door de slechte situatie in Egypte heeft zij in 2015 haar eerste crowdfundcampagne gehad. Want voor 2015, 2016 en 2017 heeft de stichting er een tweede actuele missie bij, namelijk minimaal 16 kamelen van 8 families door deze moeilijke tijden loodsen zodat wanneer het toerisme weer aantrekt de bedoeïenen weer met hun kamelen kunnen werken in plaats van hen noodgedwongen te moeten verkopen aan de slacht waar zij nu ook nog eens een mindere prijs voor krijgen door de slechte economische situatie in Egypte.

De stichting heeft nu zo’n 40 adoptanten, 10 vaste maandelijkse donateurs en rond de 58 onregelmatige donateurs, het merendeel hiervan zijn DesertJoy deelnemers. Daarom was niet alleen de eerste crowdfundcampagne in 2015 belangrijk maar zijn ook nieuwe deelnemers voor DesertJoy in meer dan één opzicht belangrijk. Daarnaast komt dit jaar een lang gekoesterde wens en één van de doelen van de stichting uit: namelijk de uitbreiding van Medische Zorg voor Kamelen aangezien er ter plekke geen veterinaire zorg is. Op Wereld Dierendag 2016 zullen wij een dierenarts bij ons hebben voor castraties, voor onderzoek van drie kamelen én voor training en voorlichting zoals wondverzorging, koliek, problemen bij bevallingen etc! Deze dierenarts uit Caïro komt met een binnenlandse vlucht naar ons over en is teamleider mobiele kliniek van International Animal Welfare NGO in Caïro, maar komt niet uit naam van NGO. Niet alleen is zijn specialisatie werkdieren maar ook offert hij zijn laatste zes verlofdagen van dit jaar op om naar ons toe te komen en vraagt hij geen geld voor zijn tijd.

woestijntrektocht

De situatie in Egypte

Ik weet niet hoe de situatie is in Egypte, wel weet ik hoe de situatie in Zuid-Sinaï is. Sinds 2011 is het tot op de dag van vandaag altijd veilig en rustig geweest in Zuid-Sinaï. Toen de revolutie uitbrak in 2011 gingen veel officieren en agenten terug naar het vasteland van Egypte waarop de bedoeïenen uit henzelf de diverse checkpoints hebben bemand zodat alles veilig bleef. Hier is nooit over bericht. Integendeel, door de ongenuanceerde, eenzijdige en negatieve berichtgeving in de media en door het zoveelste negatieve reisadvies die ook maar aan blijft houden plus de turbulente gebeurtenissen in de hele wereld denken veel mensen in Nederland dat het niet veilig is in Zuid-Sinaï. Maar als het niet veilig zou zijn, dan zou ik daar zelf niet zijn en belangrijker nog: dan zou ik de reizen ook niet door laten gaan.

Noord-Sinaï bijvoorbeeld was altijd al een no-go area voor buitenlanders, veel mensen in Nederland weten niet dat Noord-Sinaï ten opzichte van Zuid-Sinaï verder is dan Rotterdam – Parijs en veel mensen weten ook niet dat Sharm el Sheikh op 1 uur vliegen ligt van Caïro. Veel expats, de enkele toeristen die wel blijven komen en de kleinschalige reis/duikorganisaties die net als ik in Zuid-Sinaï wonen, kunnen zich dan ook niet vinden in de berichtgeving van de afgelopen jaren over de Sinaï en kunnen zich al helemaal niet vinden in het reisadvies. Zeker niet met de gebeurtenissen in Parijs, Brussel, Nice, Ankara en Istanbul nog vers in het geheugen en dat daar geen negatief reisadvies voor is komt voor ons over als meten met dubbele maten.

kaart Sinaï

Voor de mensen van Zuid-Sinaï, of dat nu Egyptenaren of bedoeïenen zijn, is dit des te zuurder omdat er in Zuid-Sinaï sinds 2011 ook nog eens geen aanslagen zijn geweest. Voor de mensen in Zuid-Sinaï is de situatie dramatisch geworden, ook omdat deze nu te lang duurt, want iedereen in Zuid-Sinaï is volledig afhankelijk van het toerisme. Er is geen industrie, geen grootschalige landbouw of veeteelt. Maar het toerisme in Zuid-Sinaï heeft sinds november 2015 voor de zoveelste keer een klap gekregen na het neerstorten van een Russisch vliegtuig boven Noord-Sinaï, net op het moment dat het weer begon aan te trekken is het toerisme hier nu volledig ingestort.

Ik vind het bewonderenswaardig hoe men elkaar helpt en hoe rustig ze blijven, ondanks alle onmacht, daar zouden velen in andere delen van de wereld nog van kunnen leren. Wat tegelijkertijd ook geldt vind ik is: waar op de wereld is men tegenwoordig nog veilig? En daarom geef ik ook niet op, maar blijf ik wel realistisch en stuur ik constant bij, zo verleg ik bijvoorbeeld sinds twee jaar mijn focus naar stichting Dalèl, want daar kan ik wel wat aan doen, daar heb ik wel invloed op.

Ik heb nooit spijt dat ik mijn hart heb gevolgd, ook nu niet. De Arabische wereld heeft mij veel goeds gegeven: door de woestijn en Dalèl ben ik van de aarde gaan houden en word ik steeds meer kamelenvrouw en de vriendschappen met de bedoeïenenmannen en hun gezinnen blijft een zich verdiepende bron van vreugde. Dit alles wil ik delen met DesertJoy. En met stichting Dalèl kan ik wat teruggeven aan de Arabische wereld.

Handige links:

Dionne
Laatste berichten van Dionne (alles zien)
  1. Joyce Schröder zegt:

    Hoi Martijn & Dionne,
    Wat is het interview prachtig geworden!
    Heel erg bedankt, ook namens de Woestijn, de Bedoeïenen en de Kamelen!
    Liefs, Joyce 😀

  2. John Maan zegt:

    Als bijna 70-jarige ex-deelnemer aan één van Joyce reizen (december 2014 – 7 dagen in de woestijn) kan ik dit prachtige verhaal van haar alleen maar onderschrijven. Het was een schitterende ervaring. De tocht gemaakt met nog één deelneemster (niet mijn vrouw) en het heeft volledig aan de verwachtingen voldaan. Joyce en “haar mannen” doen er alles voor om je mee te laten genieten van de woestijn, die op mij een diepe en blijvende indruk heeft gemaakt. Samen met mijn vrouw steunen we nu vanaf 2015 financieel, waar we kunnen, de Stichting Dalèl om ervoor te zorgen dat Joyce en de betrokken bedoeïenen hun leven met hun kamelen daar op een goede manier kunnen blijven leven.

    • Joyce Schröder zegt:

      Dank je wel wel John! Het was voor mij, de bedoeïenen en de kamelen ook een schitterende ervaring door jou en Addy…!
      Dankbaar dat de Woestijn een diepe en blijvende indruk op je heeft gemaakt….
      Dankbaar voor jullie betrokkenheid, steun en inventiviteit aan de kamelen en dus aan Stichting Dalèl….
      Hartverwarmend & een Hart onder riem!
      Alle Liefs, Joyce 😀

  3. Jaaa…..wat is dit een prachtig verhaal en wat een schitterende foto’s! Ben al een aantal keren met DesertJoy/Joyce en de bedoeïenen op woestijntocht geweest en het is precies zo bijzonder en adembenemend als het verhaal het beschrijft. De intense stilte en wijdte van de woestijn, zo ontzettend afwisselend ook, het zachte karakter van de kamelen en het majestueuze gevoel tijdens het reizen, de humor en oprechtheid van de bedoeïenen en de schaterlach en alles-mag-energie van Joyce… Echt een gouden formule!

  4. Christien Vastenburg zegt:

    In okt 2015 heb ik een 15 daagse reis gemaakt met voor mij 3 bekende en 3 onbekende deelnemers, het was geweldig, ik heb nog steeds heimwee naar de rust, de kamelencadans, het spelen in het zand, de yoga en meditatieoefeningen op speciale plekken, de gemoedelijkheid onder elkaar met reisgenoten en bedoeïenen, geen tv geen krant alleen de natuur en elkaar; ik vergeet het nooit meer.

    • Joyce Schröder zegt:

      Dank je wel Christien…..!! Onze reis is voor mij ook nog steeds als de dag van gisteren, niet te geloven dat het alweer bijna een jaar geleden was….om nooit te vergeten, ook het weer wat we hadden! Dikke zoen! Joyce 😀

  5. Marina Visschedijk zegt:

    In november mag ik weer, voor de 9de keer. Vrienden zeggen altijd dat ik straal als ik over ” mijn Sinai” vertel. Over de kamelen maar ook over de Bedoeinen. Heerlijk om even in mijn tweede thuis bij de mannen daar te zijn. Wat zou ik veel hebben gemist als Joyce haar droom niet had gevolgd.

    • Joyce Schröder zegt:

      Wat mooi lieve Marina…de kracht van wederkerigheid. Dank je wel!
      Ja, in november kom je weer, maar ik vind het ook heel bijzonder dat jij er deze maand ook bij bent als fotografe en filmer (gesponsord nog wel!) als Dr. Mohammed komt en we een mijlpaal gaan realiseren voor 10 Kamelen die ondersteund worden door Stichting Dalèl….kan niet wachten Marina!
      Liefs, Joyce 😀

Vragen? Suggesties? Of jouw reishonger delen?

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Je mag alleen HTML tags en attributen gebruiken:

<a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>