Een bezoek aan Soweto is voor mij de start van mijn reis door Zuid-Afrika. Dit bezoek kan zo waardevol zijn doordat je er veel kennis over de historie kunt opdoen. Hierdoor krijgt het vervolg van je reis nog meer betekenis, zoals het bezoek aan Robbeneiland vanaf Kaapstad.
Een geschiedenisles in Soweto
Diversiteit en gelijkheid stonden in Zuid-Afrika mijlen ver uit elkaar en hoewel de toenadering is ingezet, heeft de acceptatie van de diversiteit nog een lange weg te gaan. Je kunt en ik zou willen zeggen je mág je ogen niet sluiten voor de historie van dit land. Een historie die mij keer op keer raakt en waar ik geen geschikte woorden voor kan vinden. Ik hoop dat jullie ook de historie willen induiken, de indrukwekkende verhalen willen aanhoren, de mooie cultuur willen beleven, de dappere mensen willen ontmoeten en de geschiedenis willen doorgeven. Menig puber ziet het nut niet in van een geschiedenisles, een categorie waar ik ongetwijfeld zelf ook onder viel, maar ik hoop dat goed te maken met mijn volwassenenbrein.
Voor mij staan een aantal personen uit deze geschiedenis symbool voor kracht en hoop. Terwijl ik dit schrijf voel ik het vuur en de passie om de liefde voor dit land en het respect voor de bevolking over te brengen. Ik vertel mijn leerlingen ieder jaar over Nelson Mandela. Hij zei ooit: “Education is the most powerfull weapon, which you can use to change the world”. Madiba (Nelson Mandela) is heel kort samengevat een intelligente en bewonderenswaardige man met een grote vergevingsgezindheid. Een aanrader vooraf of tijdens je bezoek aan Zuid-Afrika is dan ook zijn boek Long Walk To Freedom. Want de weg naar vrijheid was lang, heel erg lang. Toen ik rondliep op de basisschool zat deze man vast op Robbeneiland. De geschiedenis is dichterbij dan je denkt.
Mensen die inspireren

Rechts op de foto: de inspirerende Lebo
Mijn reisgenoot en ik starten deze trip middenin de grootste township van Zuid-Afrika: Soweto. SOuth WEstern TOwnship.
Wellicht denk jij bij een township slechts aan hoge criminaliteitscijfers, armoede en geweld. Maar denk dan ook aan een omgeving die historie ademt en een omgeving die zich ontwikkelt. Natuurlijk vind ik het spannend en weet ik niet goed wat ik kan verwachten bij overnachten middenin Soweto. Maar tijdens de rit van Johannesburg naar de wijk Soweto glijdt deze spanning direct van mij af. Wij worden namelijk gastvrij ontvangen door Lunghi die ons opwacht op de luchthaven. Hij geeft mij de Afrikaanse naam Nosipho (mother of a gift) en brengt ons naar het hostel, opgebouwd en gerund door Lebo. Lebo is hier opgegroeid en wil met dit hostel iets bereiken voor zijn gemeenschap. En dat laatste is gelukt. Hij organiseert een historische en culturele fietstocht door Soweto, die je ook per tuk tuk kunt beleven. Ik ben een Nederlander en sportief, dus ik adviseer je uiteraard om op de fiets te springen en je vier uur lang te verwonderen. Inmiddels is het een zeer drukbezocht en populair hostel. Lebo en zijn team hebben een voormalig plein dat diende als dumpplek voor afval, omgebouwd tot groene plek met sportgelegenheid voor de jeugd. Initiatieven zoals die van Lebo doen er toe. Deze zorgen voor verandering, ontmoetingen, werkgelegenheid, positiviteit en een geschiedenisles die mij boeit.
De grote invloed van Soweto
Soweto was de bakermat van het groeiende verzet tegen de Apartheid in heel Zuid-Afrika. 16 Juni 1976 braken rellen uit tussen de politie en studenten, toen de studenten vredig protesteerden tegen de plannen om Afrikaans de leidende taal te maken. In de chaos die deze dag ontstond werd een dertienjarige, Hector Pieterson, doodgeschoten door de politie. Dit drama wordt gezien als het begin van de verandering, de opstand ging door. Helaas hebben veel studenten het leven gegeven gedurende deze opstand. Tijdens de fietstour sta ik stil bij het Hector Pieterson Memorial en het museum.

De opstand ging door na de dood van de 13-jarige jongen Hector Pieterson.

Het Hector Pieterson Memorial
Ook fiets ik voorbij de voormalige woningen van Nelson Mandela. De cultuur tijdens deze fietstocht proef je tijdens een bezoek aan de mensen die er wonen. Lunghi adviseerde mij vooraf om ook zeker het zelfgebrouwen bier en het vlees van de wang van een koe te proeven. In het kader van niet onbeleefd willen zijn waag ik mij hieraan. De blik van mijn reisgenoot kruist die van mij en als een boer met kiespijn glimlach ik naar hem en wens ik hem in gedachten succes. Mij ‘hieraan wagen’ klinkt wellicht dramatisch, maar de wang van een koe zag er ook uit als de wang van een koe. Gelukkig had ik een aardig stuk te pakken, maar een jongen uit de fietsgroep greep verkeerd en moest een stuk met huid en haar verorberen. Smakelijk! De kinderen gedragen zich ondertussen geamuseerd, maar roepen “shoot me, shoot me”. Na een blik van de kinderen op mijn camera verschijnt er bij ons een glimlach. Shoot me, we moeten een plaatje van ze schieten. Het is een zinvolle, leerzame en vooral indrukwekkende dag. Deze dag sluiten wij af rondom een kampvuur met een biertje, muziek en goede gesprekken. En wederom met een advies van de behulpzame Lungi. “Neem een beker warm water met azijn tegen de vermoedelijke bacteriën in je maag”. Toch die wang…

Shoot me! Wij moeten een plaatje van ze schieten.

Op het menu staat de wang van een koe.

Geen pak melk, maar een pak bier. Er liggen er veel op de grond.

De Orlando Towers, voorheen koeltorens toen het nog onderdeel was van een elektriciteitscentrale.

De kinderen willen heel graag op de foto en verbazen zich over mijn huidskleur en haren.
Apartheidmuseum
Vanuit Soweto nemen wij de bus naar Johannesburg, oftwel Jo’burg in de volksmond. Wij gaan naar het Apartheidmuseum en trekken hier uren voor uit. Het museum maakt indruk en is in mijn ogen een ‘must see’ voor jouw bezoek aan Zuid-Afrika.

Een selectie van de borden die in kroegen en winkels hingen.
Aan mijn bezoek aan Soweto komt met de start van deze reis een eind en dat voelt dubbel. De gesprekken hier zijn waardevol, indrukwekkend en vooral inspirerend en hoopvol. Ik wens jullie ook zo’n ervaring toe en heel erg veel reisplezier in Zuid-Afrika!
Wil jij ook op reis naar Zuid-Afrika?
Check onze speciaal geselecteerde reizen naar Zuid-Afrika in de reisshop.
- Review: The Student Hotel in Florence - 21 december 2018
- Salento: geurige koffie, prachtig groen en kleurrijk! - 12 november 2018
- Tayrona National Park - 25 oktober 2018