Bier en België zijn voor mij al heel lang bijna synoniem. Althans wanneer het gaat over ander bier dan pils. Amber, trappist, triples, dubbels, vruchtenbieren en veel meer soorten speciaalbier komen al zo lang ik me kan herinneren uit België.

Waar in Nederland de afgelopen eeuw echt een concentratie plaatsvond, en er op een gegeven moment bijna alleen pils gedronken werd, bleef het in België meer kleinschalig. Grotendeels althans, want België kent natuurlijk ook grote brouwerijen als Stella Artois uit Leuven.

De laatste jaren komt, net als in Nederland, een nieuwe categorie speciaalbieren op: bier uit microbrouwerijen. Deze trend komt overwaaien uit Engeland, via de Verenigde Staten, waar men in de jaren tachtig begon met het vervaardigen van bier volgens de verschillende Europese tradities waaraan een eigen twist werd gegeven.

Voor Reishonger reisde ik af naar Leuven voor een bezoek aan een aantal bijzondere brouwerijen en een jaarlijks bierfestival.

Brouwerij de Coureur

Als eerste brouwerij bezoeken we ‘de Coureur’, gerund door Bart en Ine. Hun inspiratie deden ze op in de Verenigde Staten toen Bart wegens een ongeval een tijd niet kon werken. Hij benutte de tijd door brouwcafe’s te bezoeken en maakte zo kennis met het ambachtelijke kleinschalige bier. Teruggekomen in België vroeg Ine hem wat hij het liefste zou doen in zijn leven. ‘Brouwer worden’ was zijn antwoord en aldus geschiedde. Er moesten heel wat hordes overwonnen worden maar het is uiteindelijk gelukt. Het is een brouwcafé geworden geworteld in een buurt. De wereld van coureurs, zoals wielrenners in België genoemd worden, is de rode draad. Bart brouwt een aantal vaste bieren daarnaast zijn er wisselende brouwsels in kleine batches. Het meeste wordt ter plekke geschonken.

Brouwerij de coureur in leuven - voor een portie hoppiness

Brouwerij de Coureur en brouwer Bart

Gastvrouw Ine - Life is Brewtiful

Gastvrouw Ine

We doen een ‘pairing’, wat meestal wil zeggen bier bij gerechten. Hier gaat het om bier met macarons, iets waar je niet snel aan denkt. Zoetigheid en bier. We proberen vier varianten, zowel complementair als contrasterend. De bieren hebben namen uit de wielerwereld. Zo proeven we onder meer een ‘wheelsucker’, licht en fruitig maar met veel smaak, de ‘souplesse’, een triple met een ietwat zoete afdronk en een ‘kasseienvreter’, een bier met 30 procent rogge. De pairing met de macarons is interessant. Waar het vruchtsmaken betreft vind ik het wat lastig, maar chocolade is een verassend goede combi.

Pairing bij de couruerte Leuven

Pairing

Hoevebier bij Hof ten Dormaal

Hof ten Dormaal is een ambachtelijke brouwerij volgens ecologisch concept, waar de familie Janssens, vader Andre en zoons Dries en Jef, hun eigen granen en hop verbouwen. Ze mouten -het verwerken van granen tot gedroogde, gekiemde korrels- als enige kleine brouwerij ook zelf en brouwen en bottelen hun verschillende bieren op de boerderij. Alle residuen van het brouwproces worden als veevoeder gebruikt. Er zijn acht koeien en drie trekpaarden die zoveel mogelijk voor het bewerken van het land worden gebruikt.

De hop wordt zelf verbouwd

De hop wordt zelf verbouwd

Jef legt het kiemen uit in de mouterij

Ook Andre kreeg de inspiratie in de Verenigde Staten. En net als veel anderen probeerde hij eerst de ‘standaard’ drie-eenheid van het kleinschalige -klooster- bier. Een blond, een dubbel en een triple. Maar zoals dat hoort begon hij steeds meer te experimenteren met andere brouwsels en ingrediënten. Zo wordt in hun ‘Witgoud Triple’ een deel van de hop vervangen door cichorei; de wortel van het witloof, en waren ze één van de eersten die experimenteerden met rijping op vaten waarin cognac, grappa of whiskey gezeten heeft. We proeven een ‘Bouts’, een Leuvens witbier op basis van oude recepten en  genoemd naar de Leuvense schilder Dieric Bouts en een ‘New Tildonk Ipa’ genaamd ‘Troebel in Paradise. Ja, ongefilterd inderdaad.

De belgische trekpaarden

De Belgische trekpaarden

Een belangrijk verschil van ambachtelijk en industrieel brouwen is dat bij ambachtelijke brouwerijen het bier ‘leeft’, aldus Andre. Het is bijna niet te doen om constant exact hetzelfde te brouwen en daarvan wordt ook gebruik gemaakt door steeds nieuwe eenmalige brouwsels te vervaardigen. En dat is ook het interessante. Vijf jaar studeren om daarna aan een knop te mogen draaien, zo omschrijft hij het werken bij een grote brouwerij.

De familie werkt aan het opknappen van een tweede boerderij die vlak bij het festivalterrein van het Werchter Rockfestival ligt. Met een kleine B&B erbij.

Het Leuven Innovation bierfestival

De naam zegt het al, het draait om innovatie. Veel van de bieren zijn afgeleid van bijvoorbeeld imperial stout -stout is een Engels bier waarbij gebruikt wordt gemaakt van gebrande of geroosterde mout, imperial Stout de sterke variant daarvan- of zelfgistend bier, eigenlijk een evolutie van kriek en lambiek. Er zijn bieren gerijpt in vaten waarin ooit whiskey of cognac is gelagerd en wat zurige bieren en bieren met verrassende ingrediënten zoals berkensap, druiven en abrikozen.

De deelnemende brouwerijen komen uit onder meer Tsjechië, Italië, Estland, Griekenland, het VK, de VS en Polen. Meest vertegenwoordigd door de brouwers zelf, het festival is er ook voor persoonlijk contact. En de bieren dragen namen als ‘Barrel aged symphony #3’, en ‘The Doom Series: Funeralopolis’.

De brouwers zijn vaak zelf aanwezig

De brouwers zijn vaak zelf aanwezig

De bieren kosten één of twee tokens, een token is twee euro. Hiervoor krijg je een proefglas vol. Nodeloos te zeggen dat je niet alle tientallen bieren kunt uitproberen. Van wat ik probeer valt de ‘Bourbon BA Imperial Stout Maple & Vanilla’ van Lupum uit Portugal in samenwerking met Outro Lado het meest in de smaak. Is de naam een mondvol, het bier is dat ook. Geen bier om dagelijks te drinken, maar een ware smaakexplosie. Bijna een likeur en trouwens ook met 14 procent alcohol. Ook de imperial stout tonka beans die naar caramel en koffie smaakt van deze brouwerij is bijzonder. Maar ook de fruitige bieren zijn vaak de moeite meer dan waard.

Geen lichte bieren bij Lupum

Geen lichte bieren bij Lupum

Van fruitig tot intens donker en rijk

Van fruitig tot intens donker en rijk

Abdijbrouwerij Braxatorium Parcensis

In een heus actief klooster is een brouwerij gerealiseerd. Met alle roestvrij stalen apparatuur op maat gemaakt in België om het zonder breken de monumentale ruimte in te krijgen. Het is indrukwekkend gedaan allemaal. Maar het is nog niet echt opgestart. De capaciteit wordt maar voor een klein deel benut. Het is de bedoeling zoveel mogelijk ingrediënten uit de streek te halen en te werken op groene stroom. Omdat biologische bieren nooit helemaal hetzelfde zijn krijgt ieder brouwsel een eigen naam. We proberen een Quirinus 2, een aangename biologische blond met een klein zuurtje.

De abdij Braxatorium Parcensis

Roestvrij staal in een monumentaal gebouw

Roestvrij staal in een monumentaal gebouw

Het is een mooi initiatief, met potentie. Maar het is duidelijk nog wat in de opstartfase

Meer bier in Leuven

Ja, Leuven is natuurlijk ook de stad waar Stella Artois is ontstaan. In de wijk rondom de Vaartkom, waar Stella is ontstaan, worden initiatieven ontplooid om de oude brouwerijgebouwen een nieuwe bestemming te geven. Eromheen wordt een hippe wijk gecreëerd. In De Hoorn kun je Stella drinken vlakbij de originele brouwketels,

En in het oude centrum, op de oude markt, vind je authentieke volkskroegen en eigentijdse biercafés. Je kunt in Leuven tal van biertours boeken, van een ‘beerwalk’ of bierproeftoer tot een brouwerijtocht of bierhoppen.

Leuven zonder bier

Behalve bier heeft Leuven een fraai gotisch stadhuis en twee sfeervolle begijnhoven. En onder het motto ‘Het groot verlof’ -Leuven is een studentenstad en die zijn deels weg in de zomer- wordt er de hele zomer van alles georganiseerd.

Het stadhuis van Leuven

Het stadhuis van Leuven

Voor meer over Leuven is er de website van Visit Leuven. Voor Vlaanderen kun je toerismevlaanderen.nl en vlaamsemeesters.nl raadplegen.

Leuven is echt een stad om per (huur)fiets te bezoeken. Kun je ook makkelijker een paar pintjes drinken. Je kunt Leuven goed bereiken met de trein te boeken op nsinternational.nl.

Theo

Vragen? Suggesties? Of jouw reishonger delen?

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Je mag alleen HTML tags en attributen gebruiken:

<a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>