Vier de doden!
Het merendeel van de Mexicanen gelooft dat op 1 en 2 november (Allerheiligen en Allerzielen) de zielen van hun overleden geliefden terugkeren op aarde. Zij worden dan ook feestelijk verwelkomd door de levenden en geëerd met alles, waar ze tijdens hun leven van hebben genoten. De graven worden schoongemaakt en versierd, families komen samen om te eten en drinken en in huizen worden vaak kleurrijke altaars gemaakt met foto’s van de overledenen.
“De dood wordt er gevierd, net zoals het leven gevierd wordt.”
De dag wordt niet alleen maar thuis gevierd. Op ieder kerkhof in Mexico wordt in de nacht van 1 op 2 november flink gefeest. Er wordt gezongen, gedronken en gedanst op de graven. In de ijdele hoop een glimp van hun verloren geliefden op te vangen. In de grotere steden zijn prachtige parades en op centrale ontmoetingsplekken worden immense altaars opgezet, meestal voor overleden beroemdheden of gestorven politici.
Dag van de Doden, eeuwenoude traditie
De bijzondere traditie van Día de los Muertos stamt nog uit de tijd van de Azteken, de oorspronkelijke bewoners van Mexico.
Volgens de Azteken is het leven een droom waar je alleen uit kunt ontwaken door te sterven. Zij bewaarden de schedels van hun doden en versierden deze rijkelijk met bloemen. Dit is de reden dat je overal in Mexico kleurrijke schedels ziet tijdens Día de los Muertos. Dit worden ook wel ‘sugar skulls’ genoemd. Deze koosnaam is ontstaan doordat er op de feestdag overal ‘calavera de azucar’ verkocht worden, schedels van suikergoed en chocolade als een lekkernij voor kinderen.
Het zijn de Spaanse ontdekkingsreizigers en overheersers die de katholieke invloed naar Mexico brachten en het feest combineerden met de katholieke tradities van Allerheiligen en Allerzielen.
In 2008 heeft deze Mexicaanse feestdag een plek op de UNESCO lijst bemachtigd. Día de los Muertos is toegevoegd aan het rijtje ‘Intangible Cultural Heritage of Humanity’. De traditie wordt namelijk al jaren van generatie op generatie doorgegeven.
Piramide van het leven
Tijdens Día de los Muertos kom je in grote delen van Mexico gekleurde altaars in de vorm van piramides tegen. De Mexicanen noemen dit de ‘Piramida de la Vida’, ofwel ‘de piramide van het leven’. Elke kleur in de piramide staat voor een levensfase die ieder mens doorloopt. De basis van de piramide is geel. Deze kleur staat voor de geboorte, het begin van het leven. De volgende laag is rood, die staat voor opgroeien en je familie. Daarop volgt groen, dat staat voor settelen, je eigen gezin starten, werken en bijdragen aan de gemeenschap. De volgende laag is blauw, dat staat voor de lucht. Ouderen kijken in deze levensfase terug op hun leven. Het bovenste blok van de piramide is wit. Dit staat voor de dood, dat evengoed bij de verschillende levensfases behoort.
Mexicaanse versie van Halloween?
Het belangrijkste verschil tussen Halloween en de ‘Dag van de Doden’ is hoe er naar de dood zelf wordt gekeken. Halloween gaat om de angst voor de dood (kinderen verkleden zich om de doden af te schrikken), terwijl de dood juist opgehemeld wordt tijdens de Mexicaanse feestdag. Sterven is niets om bang voor te zijn, maar iets dat aanvaard en zelfs gevierd moet worden.
“Het Mexicaanse Día de los Muertos viert de dood zoals iedereen dat zou moeten.”
Voor Mexicanen is Día de los Muertos vooral mooi en liefdevol. Een fantastische manier om stil te staan bij overleden geliefden. Een prachtige traditie waar we in Nederland best een beetje jaloers op mogen zijn.
Zelf Dag van de Doden vieren?
We gaven je eerder al 5 redenen waarom Mexico op je bucketlist moet. Voeg de ‘Dag van de Doden’ daar zeker als reden aan toe. Zelf verbleven we eind oktober en de eerste weken van november in Quintana Roo (een van de 31 staten van Mexico) op het schiereiland Yucatán. 1 en 2 november zijn uiteraard de mooiste dagen om het feest mee te maken. Maar ook de weken voorafgaand aan Día de los Muertos, als de Mexicanen al flink bezig zijn met de voorbereidingen, zijn zeker de moeite waard. En de uitingen van Día de los Muertos zul je de hele maand november terugzien in het straatbeeld van Mexico.
Heb je vragen over (het meemaken van) de ‘Dag van de Doden’ of over Mexico als reisbestemming in het algemeen? Laat een reactie achter onder dit reisverslag, we helpen je graag! Of laat Local Veronique je helpen met het samenstellen van jouw ultieme rondreis.
- Nieuwe fietsroute van Nantes naar de Mont Saint-Michel - 27 februari 2024
- Op zomervakantie in IJsland: een roadtrip langs alle hoogtepunten! - 15 februari 2024
- Bezoek deze zomer het ongerepte Noord-IJsland - 27 januari 2024
Jorda zegt:
Ik was benieuwd in welke plaats jullie verbleven tijdens de Dag van de Doden in Yucatan?
Wij zijn zelf ook op het eiland gedurende deze dag en waren benieuwd in welke plaats wij dit het beste kunnen vieren en meemaken.
Groet, Jorda
Dionne zegt:
Hoi Jorda,
Wat een geweldig vooruitzicht! Isla Mujeres is een waanzinnig leuk eiland. Wij zijn pas op 7 november op Isla Mujeres aangekomen, maar ook na 2 november zie je nog overal uitingen terug in het straatbeeld. Een expositie in Xcaret bijvoorbeeld, en veel op Isla Mujeres. Ook in het MIA Reef hotel waar wij verbleven werd er tot 11 november volop aandacht besteed aan ‘the Day of the Dead’. Je ziet dan vooral altaars met offers, kleurrijke schedels, skeletten en dergelijke. Maar als jullie er het weekend zijn, dan zal er ook volop gefeest worden. Festivals, parades, begraafplaatsen die overspoeld worden met mensen. Heel bijzonder om mee te maken!
Groetjes, Dionne
Jorda zegt:
Hi Dionne,
Bedankt voor je reactie! Wat super leuk dat het nog zo lang door gaat.
We zullen naar planning nu op de dag in Tulum zijn. Denk je dat in alle dorpen wel aan deze dag wat word gedaan? Verder nog extra leuke tips of must top 3? We gaan twee weken rondrijden!
Ik hoor het graag! 🙂
Groetjes, Jorda
Dionne zegt:
Hoi Jorda,
Owh, ik dacht dat jullie op Isla Mujeres waren tijdens deze dagen. Op Yucatan dus. In Tulum zijn ook talloze festiviteiten, ik denk eigenlijk overal in Mexico. Laat het me vooral nog even weten als jullie straks weer terug zijn!
Zien en doen in Mexico: relaxen in Tulum, genieten op een van de eilanden (Isla Mujeres, Isla Holbox), bezoek een van de waterparken (Xel-Ha of Xcaret), ga zwemmen in een cenote, beklim een van de Maya-ruïnes en ga snorkelen of duiken bij het rif. Ik kan nog bladzijden vol schrijven, maar ik probeer het beknopt te houden. Hieronder zie je een aantal artikelen over Mexico, met name over deze regio. Ik denk dat je daar ook nog wel wat leuke ideeën zult kunnen vinden. Of gebruik deze link voor alle artikelen over Mexico. Afhankelijk van jullie wensen en budget kan ik je nog tientallen tips meegeven!
Alvast heel veel plezier tijdens jullie roadtrip, en voor meer vragen of specifieke dingen kun je altijd nog een extra bericht achterlaten.
Groet,
Dionne