Op reis per songthaew
Vanuit het centrum van Pakse stap ik om negen uur in de ochtend in een tuk tuk naar het zuidelijke busstation. Dat ligt acht kilometer van het centrum, zoals het noordelijke busstation twaalf kilometer ten noorden ervan ligt. Aan een pendeldienst is nog niet gedacht. Het busstation blijkt te dubbelen als markt, wat op zich natuurlijk niet onlogisch is qua logistiek. Vrouwen, de meeste etnisch Vietnamees, verkopen groente, fruit en de in deze contreien onvermijdelijke gebraden kippenpoten. Ik ben op weg naar Don Som en dat betekent een veerboot nemen in Ban Khinak (uitgesproken: Baan Kie naak), om exact te zijn bij de markt in die plaats, Talaat Ban Khinak. Even vragen brengt me al snel bij de songthaew (een pick-up met banken en een dak erboven) die ik moet hebben en mijn reistas kan op het dak.
De markt op het station
De songthaew naar Ban Khinaak
Nog niet helemaal vol
Het is ruim een half uur na de geplande tijd als de bestuurder vindt dat het voertuig vol genoeg is om te vertrekken. Ik tel 28 personen, exclusief de vier die op de treeplank achter staan. Op het dak is een kleine meter bagage gestapeld. Het begin van de 140 kilometer lange rit gaat vlot, maar al snel wordt de stoffige dirtroad slechter begaanbaar. Van bijna 70 kilometer per uur valt de snelheid terug naar onder de 40. Ik zit ingeklemd tussen een vrouw met een mand op schoot en een benige oude man die steeds in slaap valt en met zijn kin tegen mijn schouder bonkt. Af en toe wordt hij wakker en mummelt iets wat de andere passagiers aan het lachen maakt. Naarmate de rit vordert stappen steeds meer passagiers uit, steevast met medeneming van een flinke hoeveelheid goederen. Nieuwe passagiers komen er bijna niet, waardoor het steeds ruimer zitten wordt.
Korte stop. Frisdrank, fruit en gebraden kip.
De verwachte drie uur worden er al gauw drieënhalf als Ban Khinaak nadert en ik op mijn smartphone probeer te monitoren of we inderdaad naar de aan de Mekong liggende markt rijden. En ja, slechts een uur na de geplande aankomsttijd word ik afgezet voor een overdekte markt. De weg volgen, brug over, links is het veer. Klopt. Twee kano’s met een plank erover. Brengt mensen en brommers naar de overkant. Een euro voor een brommer, 30 cent voor een voetganger. Aan de overkant, op het eiland Don Som, klim ik de oever op. Links over het zandpad, brug over en weg volgen. En aan het eind een bord naar mijn guesthouse op dit eiland.
De brug over.naar het veer
En daar is de veerboot
Het eenzame Guesthouse
Don Som is een eiland van een kilometer of twaalf lang en op het breedste punt tweeënhalve kilometer breed. De enige wegen zijn zandpaadjes, er is een rondweg en er lopen twee paden in de breedte. Het midden van het eiland bestaat voor een groot deel uit rijstvelden. Nu de rijst geoogst is zijn het verzonken droge vlaktes met kleine oases van palmbomen, waar hier een daar paarse heideachtige planten groeien. Er wordt hier één keer per jaar geoogst, op basis van de seizoenen.
Er is één guesthouse op het eiland waar ik die avond de enige gast ben. Het Don Som Riverside Guesthouse wordt gerund door de Nederlander Sander en zijn vrouw Tanoi. Sander kwam de eerste keer in Laos tijdens een reis door Rusland, Mongolië, China, Vietnam, Cambodja, Thailand en Laos. En juist Laos sprak hem aan en er volgden meer reizen. De wens om in en ander land te wonen met een andere cultuur leidde ertoe dat hij in 2012 naar Laos verhuisde. Daar leerde hij Tanoi kennen en op het eiland waar zij vandaan kwam begonnen ze hun guesthouse.
Don Som Riverside Guesthouse
Ze hebben het langzaam opgebouwd, begonnen met één bungalow, twee kamers toegevoegd, een keuken gebouwd en zo stap voor stap verder. Het verblijf heeft wel wat weg van een homestay. Omdat er weinig faciliteiten zijn eet en drink je er ook. Geen straf, Tanoi en haar zuster Nangnoi weten de lekkerste gerechten uit de kleine keuken te toveren. En Sander is aangenaam gezelschap bij een biertje na het eten. Vol verhalen over het leven in Laos en op het eiland. En over zijn plannen voor een moestuin en een viskwekerij en over de strijd tegen de afkalving van de oever.
Don Som
De volgende ochtend loop ik het eiland voor een groot deel rond. “Falang, falang,” klinkt het achter me en de voor de buitenlander gewaarschuwde kinderen komen opgewonden zwaaiend aanrennen. Op die paar na dan die verschrikt dekking zoeken. Toerisme is hier nog geen gemeengoed. Als ik na een tijd lopen in een winkeltje een flesje water wil kopen vang ik bot. Wie koopt er nou water in een flesje? Water drinken mensen thuis uit grote mandflessen, cola is er voor buitenshuis. Ik passeer het enige bedrijf dat op mijn routekaart staat. Een ondernemende garagist heeft zich blijkbaar aangemeld.
Vis vangen
Even verder zie ik een groepje kinderen spelen in een modderpoel. Als ik dichterbij kom blijkt dat ze niet spelen maar proberen de vissen in het laatste stukje ondergelopen akker te vangen. Op één klein dorp in het midden na is de bebouwing op het eiland in de buurt van de rivier. Bijna ieder huis heeft wel een klein moestuintje voor eigen gebruik dat bevloeid wordt met opgepompt Mekongwater. De dorpjes zijn vol kippen, eenden, varkens en geiten. Ieder gezin heeft een opslag voor de geoogste rijst. Een economie die grotendeels draait om zelfvoorziening. Geld speelt een bescheiden rol, al groeit die wel. Met de elektriciteit deed de televisie zijn intrede, en iets later het mobieltje. Dingen die geld kosten, evenals het veerboot naar de markt in Ban Khinaak, waar mensen ook heen gaan voor injecties en medicijnen.
Moestuintje
Op de markt van Ban Khinak
Ook voor medicijnen ga je naar de markt van Ban Khinak
Maar al met al is het leven hier nog traditioneel en ver van de moderne wereld. Maar er schijnen bruggen te komen en een asfaltweg om touringcars vol chinezen naar resorts op een eiland verderop te brengen. Dus hoe lang dit nog zo blijft?
Het is een mooie ervaring, een bezoek aan een plek waar je nog even de enige toerist kunt zijn. Het authentieke leven zien en vanuit een hangmat aan de oever van de rivier kunt genieten van de zonsopkomst. Wil je Don Som ook bezoeken dan kun je contact op nemen met het Riverside guesthouse via hun facebookpagina. Of wil je direct contact met een local om (een deel van) je reis samenstellen? Local Linh in Laos helpt je graag.
Zonsopgang
- De smaak van ver: Luang Prabang stew - 6 juni 2020
- Door Corona vast in je lege guesthouse - 9 mei 2020
- Tulpen in Ottawa - 5 mei 2020
Don Som Riverside Guesthouse zegt:
Een geweldig artikel over ons eiland en ons guesthouse hier op ons eiland Don Som (4000 Eilanden/ Si Phan Don) in zuidelijk Laos.
Complimenten Theo. En welkom terug!
Theo zegt:
Dank, het was ook geen straf. Wens jullie veel succes en mogelijk kom ik komend jaar weer eens langs…