Iran: het oude Perzië

Het oude Perzië, waar poëzie en mystiek hoogtij viert. Maar tegelijkertijd ook het land dat vooral gesloten, gesluierd en ontoegankelijk lijkt. Niets is echter minder waar. Laat je betoveren door de gastvrijheid in sprookjesachtig Iran.

Geografie en landschap

Iran is een groot land, met ruim 1,5 miljoen vierkante meter landoppervlak. Over het algemeen is het landschap als droog en bergachtig te typeren, hoewel Iran ook enkele tropische regenwouden heeft, voornamelijk in het noordwesten. Hier is de vegetatie dan ook ook groen en weelderig. De centrale hoogvlakte wordt getekend door enorme woestijnen, steppegebieden en grote zoutvlaktes. De kust wordt gekenmerkt door een relatief vruchtbaar gebied waar intensief verbouwd wordt.

Tekenend voor het landschap zijn de hoge bergketens van het Elboers, het Albrosgebergte en het Zagrosgebergte. De uitlopers van deze gebergtes zijn meestal groene vruchtbare heuvels en de toppen zijn veelal met sneeuw bedekt. Iran is gelegen op de grens met twee andere aardplaten, waardoor aardbevingen niet zelden voorkomen in het land.

Dit is waarom Noord-Iran niet overgeslagen zou mogen worden door toeristen!

Highlights

In een land zo groot als Iran zijn de bezienswaardigheden eindeloos te noemen. Er zijn echter een aantal punten die je sowieso niet over mag slaan wanneer je besluit naar dit land af te reizen!

De mensen

Het klinkt wellicht vreemd, maar het allermooiste aan Iran zijn de mensen die er wonen. Het toerisme is er nog maar nauwelijks op gang gekomen en iedere toerist is dus behalve een bezienswaardigheid, ook iemand die in de watten gelegd dient te worden. Sta er niet vreemd van te kijken wanneer mensen je spontaan een lift, eten of complete picknick aanbieden. Natuurlijk geldt in dit land dat de mensen die je spreekt, ook juist degenen zijn die zeer geïnteresseerd zijn in de wereld buiten Iran. Er zit dus wel enige bias in de kennismakingen die je hebt, maar dat mag de pret niet drukken!

Het Azerbaijan van Iran

Ten noordoosten van Teheran ligt Azerbaijan, een bergachtige regio in Iran die ook grenst aan het gelijknamige land (en buurland Armenië). Dit gebied is een absolute must-see! Het ligt buiten de reguliere toeristische route, dus je zult hier maar weinig andere reizigers tegenkomen. Het gebied is adembenemend mooi en ongeschonden. Stad Tabriz is, net als de meeste andere steden, groot en chaotisch, maar dat wordt ruimschoots goedgemaakt door de heerlijke natuur in de omgeving.

Klassiek Perzië

Een bezoek aan Iran omvat over het algemeen toch minstens een bezoek aan Shiraz, Yazd en Esfahan. Deze steden zijn alledrie ruimschoots voorzien van prachtige bouwwerken, maar ademen toch allemaal een andere sfeer uit.

Hulp is nooit ver weg in Iran; deze vrouw wees ons spontaan de weg in het dorpje Darakeh, net boven Teheran

Klimaat en beste reistijd

Iran kent een streng landklimaat met hete zomers en koude winters. Boven Teheran ligt een groot skigebied waar in de zomer veel gewandeld wordt, meestal ook om de vieze smoglucht van Teheran te ontvluchten.

April/mei en september/oktober zijn de fijnste maanden om Iran te bezoeken, omdat je zo nog de extreme hitte voor bent. Zeker als je goed bedekt gekleed moet gaan is dat wel zo prettig. In de zomer past het ritme zich in het land ook aan, met een lange siësta op het heetst van de dag.

Geschiedenis en cultuur

De geschiedenis van Iran is roerig te noemen. Het oude Perzië wordt ook wel gezien als de bakermat van onze beschaving. Veel elementen, zoals de bloemrijke poëzie, tref je ook nog aan in het huidige Iran. Echter wordt het beeld van Iran vooral gevormd door de recente geschiedenis, sinds de Iraanse Revolutie van 1979. Kenmerken hiervan zijn veelal terug te vinden in de hoofdstad van het land, zoals bij de ooit 444 dagen lang bezette Amerikaanse ambassade.

Bij een bezoek aan Iran dien je je aan de Islamitische regels te houden. Praktisch gezien houdt dit in dat je je naar de voorschriften dient te kleden en geen alcohol mag nuttigen. Hoewel dat vooraf wellicht afschrikt, valt het reuze mee. De mannen dienen een lange broek te dragen, maar mogen wel korte mouwen hebben. Vrouwen dienen zowel hun armen, benen als hoofd te bedekken en mogen zich niet te getailleerd kleden. Een diepe duik in je kledingkast naar een wat wijder vest of shirt maakt dat je al snel je outfit voor Iran gewoon klaar hebt liggen!

De Iraniërs kennen de gewoonte van tarof. Dat is een omgangsvorm waarbij, als iemand je bijvoorbeeld iets aanbiedt, je dat enkele keren vriendelijk dient te weigeren, zodat de aanbieder meermaals zijn aanbod kan intrekken. Als het na drie keer nog steeds aangeboden wordt, weet je dat het een oprecht aanbod is en kun je het aannemen. Even wennen aan die regels dus, maar ze zullen coulant zijn tegenover buitenlanders die dat niet direct begrijpen. De exacte regels van tarof liggen namelijk ook niet vast en het is dus eigenlijk een groot spel.

Iran is het land van de kleurrijke bouwwerken, zoals deze moskee in Esfahan

Reisgids

Hoewel je het wellicht niet zou verwachten van Iran, is het een zeer goed bereisbaar land. Ze hebben een prima wegennet waarover luxe bussen rijden. De bus is, zeker als je de luxere VIP bus neemt, goed betaalbaar en sneller dan wanneer je de trein tussen twee grote steden pakt. Bustickets reserveer je gemakkelijk een dag of langer van tevoren op het busstation. Taxi’s zijn in de steden erg goedkoop en besparen je een dolle rit met de stadsbussen, waarin mannen en vrouwen overigens nog wel verplicht gescheiden moeten zitten. Vertrek wel ruim op tijd met de taxi als je bijvoorbeeld een bus wilt halen, want het verkeer in de grotere steden kan je op z’n zachtst gezegd chaotisch noemen.

Hotels kan je in het laagseizoen prima op locatie regelen, maar in het voorjaar en najaar hebben de Iraniërs zelf ook vrij en kan het erg druk zijn. Vooraf reserveren en ter plekke betalen of gebruik maken van PinTaPin (de “Booking.com” van Iran) kan dan helpen om verzekerd te zijn van een fatsoenlijke slaapplek. Realiseer je wel dat je al je geld cash mee dient te nemen, omdat er in Iran niet gepind kan worden en creditcards niet werken. Banken en pinautomaten in overvloed, maar daar heb je als Nederlandse toerist helemaal niks aan.

Iran is de afgelopen jaren veel gemakkelijker te bereiken geworden. Er zijn meer maatschappijen op gaan vliegen en ook is het niet meer zo moeilijk om een visum te krijgen. Het visum kun je vooraf online aanvragen en vervolgens bij de ambassade in Den Haag betalen. Meestal heb je dan binnen een week of twee alles geregeld. Een visum on arrival is echter ook mogelijk op de grotere luchthavens (let wel, niet aan de grens dus). Kortom, eigenlijk staat niets je meer in de weg om een bezoek aan dit intrigerende land te brengen!