Penang per trishaw

Het Maleisische schiereiland Penang wordt de Parel van de Oriënt genoemd. Ik maakte een heritage tour per trishaw door de hoofdstad Georgetown, de grootste Chinese enclave buiten China, en ontdekte waarom dit gebied op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat.

Penang per trishaw

Parel van de Oriënt

Het Maleisische schiereiland Penang lag vroeger aan een belangrijke handelsroute. Hier bloeide de handel in kruiden, specerijen en goud, wat het eiland de bijnaam ‘Parel van de Oriënt’ opleverde. Iedere immigrant bracht zijn eigen gebruiken en cultuur mee, maar de Chinese immigranten die sinds 1800 naar het eiland trokken, hadden de grootste invloed op Penang. De hoofdstad Georgetown heeft een groot en goed bewaard gebleven Chinatown, evenals veel bezienswaardigheden uit de koloniale tijd. Per trishaw maak ik een ‘Heritage Tour’ door Georgetown, genoemd naar de Engelse koning George III. Het centrum van deze stad staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.

Heritage Tour – Penang per trishaw

Het is voor mij de eerste keer in een fietstaxi – en dat is even wennen. Als ik mijn taxirijder Ming ontmoet, een tengere Chinese man op leeftijd, voel ik me even bezwaard dat hij mij moet rondrijden en niet andersom. Ming glimlacht echter breed en gebaart vrolijk dat ik in moet stappen. Dan toetert hij een paar keer en stort ons zo het drukke verkeer in. De tour is begonnen. Onderweg wijst Ming me op bezienswaardigheden die ik anders zeker over het hoofd zou hebben gezien; ik ben in het begin namelijk vooral gefocust op het hectische verkeer waar Ming zich zonder blikken of blozen een weg doorheen toetert. Na een tijdje ontspan ik me, mede door het enthousiasme waarmee Ming vertelt over alles wat we tegenkomen. We komen langs het zakendistrict, de Klokkentoren (gebouwd om Queen Victoria’s Diamond Jubilee te vieren), City Hall en Town Hall. Ook zien we het Eastern & Oriental Hotel. Dit hotel is gebouwd door de gebroeders Sarkies, die ook het beroemde Raffles Hotel in Singapore openden. Vrijwel alles is gebouwd in Koloniale stijl, waarmee nog eens goed duidelijk wordt hoe groot de Britse invloed hier is geweest.

Fort Cornwallis

De eerste stop maken we bij Fort Cornwallis. Dit stervormige fort is gebouwd op de plek waar sir Francis Light en zijn bemanning aan land kwamen in 1786, voordat zij het eiland Penang uit naam van de Britten bezetten. Dat ‘aan land gaan’ had nog heel wat voeten in de aarde, zo vertelt de gids die ons hier rondleidt. Omdat Penang toen nog een ondoordringbare jungle was, weigerde de bemanning aan land te gaan. Sir Francis Light zou toen een kanon met zilveren munten hebben afgeschoten richting het eiland, waarop de bemanning zich aan wal spoedde. Om het zilver te vinden, hakten zij alle bebossing om en ontstonden er wegen, waarna het eiland langzaam bewoond werd. Fort Cornwallis, het eerste symbool van de Britse overheersing in dit gebied, is redelijk intact gebleven en is tegenwoordig een openluchtmuseum.

Weld Quay

De volgende stop is Weld Quay, de waterkant langs de oude haven. Hier bevinden zich de ‘clan jetties’, paaldorpen boven het water. Ze werden rond 1800 gebouwd door Chinese immigranten. In die tijd heerste er in China grote hongersnood. De koloniale Britten, die goedkope werkkrachten zochten, profiteerden hiervan door grote getalen Chinezen naar Penang te immigreren en hen uit te betalen in eten. De paaldorpen ontstonden toen de Chinezen een maas in de wet ontdekten, namelijk dat over alle op het land gebouwde huizen belasting betaald moest worden. Zodoende ontstonden er steeds meer paaldorpen boven het water. Na een aantal jaar was het vaste land van Penang nauwelijks nog bewoond, waarop de Engelsen de wet aanpasten. Toch bleven de Chinezen jetties bouwen.

Nog steeds worden de jetties bewoond door de Chinese families die ze oorspronkelijk bouwden. De clan jetties zijn dan ook een uniek stukje Chinese cultuur in Penang. Iedere jetty behoort aan één familie. Je mag alleen een huis in de jetty kopen als je lid bent van de familie, anders mag je er alleen huren. We maken een wandeling door de Chew jetty, de grootste en bekendste van Georgetown. Daarbij lopen we letterlijk over een stukje geschiedenis; langs boeiende Chinese architectuur, zangvogels in met goud vergulde kooitjes, oude mensen in schommelstoelen en kleine Chinese tempeltjes. En dat alles gebouwd op geïmproviseerde palen boven het water.

Khoo Kongsi

Het hoogtepunt van Chinese cultuur en architectuur in Georgetown moet echter nog komen. De Khoo Kongsi, onze volgende stop, is een clanhuis van de Chinese familie Koo dat tegelijkertijd dienst doet als tempel. Het wordt ook wel ‘the heritage jewel of Penang’ genoemd. Het museum op de benedenverdieping vertelt hoe de Chinezen ooit naar Penang kwamen om hier een nieuw leven te beginnen. Ook is er een familiestamboom, een ontzettend dik boek. Het principe van ‘ghee’ (broederschap) staat nog steeds hoog in het vaandel bij de Khoo-clan. Ieder jaar eert de clan enkele leden om hun academische prestaties of diensten voor de gemeenschap. Hun namen worden dan op een plakkette aan de muur gegraveerd.

De Khoog Kongsi geeft een goed beeld van de geschiedenis van de Chinezen in Penang en van de Chinese cultuur. Het mooiste is echter de verbluffende architectuur. De dakranden, het bordes en de balustrade zijn rijkelijk versierd met mozaïeken die gebeurtenissen uit de godenwereld moeten voorstellen. De meeste wanden zijn uit één rotsblok gesneden en de details zijn magnifiek. Het lijkt wel een Chinees Paleis. Het meest indrukwekkend is de zolder, met haar vergulde balken en Chinese lantaarns. De beste ambachtslieden werden uit China gehaald om dit alles te vervaardigen.

Helaas is dit alweer de laatste stop van deze tour. Ik ben erg onder de indruk geraakt van dit stukje ‘China in Maleisië’. Als ik vanuit het clanhuis terug loop naar Ming en zijn fietstaxi, kijk ik nog steeds mijn ogen uit van verwondering. Ming ziet het en lacht me vrolijk toe. Hij is trots op zijn stad en zichtbaar blij dat ik ook onder de indruk ben. Ik lach met hem mee, blij dat ik al dit moois heb mogen zien. Zelfs als Ming me allang weer bij mijn hotel heeft afgezet, lach ik nog steeds.

Sascha

Vragen? Suggesties? Of jouw reishonger delen?

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Je mag alleen HTML tags en attributen gebruiken:

<a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>