Tikal ligt in het tropische noorden van Guatemala en werd bewoond van ongeveer 400 voor Christus tot 1000 na. In de Klassieke Periode van de Mayabeschaving (250-900 na Christus) was Tikal de grootste stad in de regio met meer dan 200.000 inwoners. Voortdurende oorlog tussen Tikal en andere Mayasteden zorgde voor droogte en uitputting van grondstoffen, waardoor de inwoners rond 800 na Christus massaal vertrokken naar voedzamere steden.
Terug in de tijd
Pas in 1848 werd de stad door Guatemalteekse ontdekkingsreizigers herontdekt en de eerste grootschalige opgravingen begonnen vanaf 1950. Aangezien de stad verspreid ligt over een oppervlakte van bijna 600 km² en drieduizend bouwwerken telt, is slechts een gedeelte ontdekt en gerestaureerd. Het grootste deel van de stad, die door de inwoners ‘Yax Mutal’ werd genoemd, ligt daardoor nog verscholen in de natuur. Nog steeds worden nieuwe ontdekkingen gedaan en zie je in het nationaal park het archeologische werk in uitvoering. Het is daardoor niet verwonderlijk dat Tikal op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat.
Middenin de jungle
Niet alleen vanwege de machtige tempels en ontelbare bouwwerken is Tikal de meest spectaculaire Mayastad van Centraal-Amerika, maar ook vanwege de unieke setting. Tikal ligt namelijk middenin het kolossale regenwoud van Petén, waar honderden diersoorten leven.
Zodra je het nationaal park van Tikal nadert, zie je onaangetast regenwoud vol loofbomen, bromelia’s en orchideeën. Naast veel bloemen en planten, is het nationaal park een thuis voor vele dieren. Zo heb je kans om vossen, neusbeertjes, slangen en apen te spotten. Maar ook vogelliefhebbers kunnen hun hart ophalen. Er leven namelijk zo’n 3.000 vogelsoorten in het park, waaronder kleurrijke toekans en papegaaien. Deze schitterende omgeving maakt een bezoek aan Tikal nog specialer.
Duizenden historische bouwwerken
In het hele nationaal park zijn ruim drieduizend bouwwerken ontdekt, waaronder vele tempels, offerplaatsen en paleizen. Er zijn tal van manieren om dit schitterende nationaal park te leren kennen. Één van die manieren is onder leiding van een lokale gids, die de mooiste routes en meest bijzondere plekjes kent. Ook kan een gids je alles vertellen over de rijke geschiedenis van Tikal en de Maya’s. Als je ervoor kiest om zonder gids het nationaal park te bezoeken, ga dan in ieder geval naar het centrale plein. Dit plein ligt tussen tempel I (Templo del Gran Jaguar) en tempel II (Templo de las Máscaras), en vormt het ceremoniële centrum van Tikal. Fanatieke bezoekers die Tikal in haar meest pure vorm willen leren kennen, kunnen ervoor kiezen om te ‘verdwalen’ in het park en op zoek te gaan naar niet-gerestaureerde bouwwerken.
Om een indruk te krijgen van de grootte van Tikal en de enorme jungle van Petèn, is het een aanrader om één van de tempels te beklimmen. Doordat de tempels erg steil zijn, moet je wel voorzichtig zijn. Naast sommige tempels zijn trappen gebouwd, zodat je wat eenvoudiger naar boven kunt. Als je eenmaal boven bent, word je beloond met een schitterend uitzicht over Tikal en het regenwoud.
Een keihard balspel
Naast tempel I en tempel II bevindt zich op het centrale plein van Tikal een speelveld voor het Maya-balspel. In Tikal zijn tot nu toe zeven gelijksoortige speelvelden ontdekt, waar de Maya’s het spel ‘juego de pelota’ (balspel) speelden. Het was een heilige sport en werd gespeeld met een grote bal van rubber. Het doel was om de bal tegen een van de stenen ringen of stéles aan de muren te gooien. Meestal werd er in teams gespeeld, maar soms ook één tegen één. Het balspel was een belangrijke ceremoniële gebeurtenis, waarbij de verliezers werden geofferd aan de goden.
Zonsopgang vanaf de Templo de la Serpiente Bicéfala
Als je Tikal op een bijzondere manier wilt leren kennen, is het een aanrader om de vroege ochtendexcursie te maken. En met vroeg bedoelen we echt vroeg. Als je vanuit Flores deze bijzondere excursie wilt maken, betekent het namelijk dat je rond 3:00 ’s nachts moet vertrekken. Maar je zult er geen moment spijt van hebben.
Wanneer je rond 5:30 in het donker bij Tikal aankomt, staat de gids op je te wachten. Ongeveer 20 minuten loop je in het donker door de jungle, waarbij je allerlei oerwoudgeluiden om je heen hoort. Doordat de dieren in het park ’s ochtends erg actief zijn, heb je een grote kans om vossen, jaguars en slangen te spotten. Na een tijdje lopen, kom je aan bij de tempel waar het allemaal om gaat: tempel IV. Tempel IV, de Tempel van de Tweekoppige Slang, is de hoogste tempel van de hele Mayawereld. Gelukkig is er een trap naast de tempel die het klimmen van de 65 meter hoge tempel vergemakkelijkt. Wanneer je in het donker de top hebt bereikt, is het tijd om te zitten en te genieten van jungle die ontwaakt. Overal om je heen hoor je geluiden van apen, vogels en andere dieren. Na een tijdje is het dan eindelijk zo ver: de lucht wordt lichter en lichter, en de zon verschijnt aan de horizon. Op dat moment zie je drie tempels (tempel I, II en III) boven het oerwoud uitsteken.
Rond 6:00 uur daal je af en ga je met de gids op pad. De gids vertelt je van alles over de geschiedenis van Tikal en zoekt actief naar dieren. Rond 10:00 eindigt de excursie en kun je op eigen gelegenheid het park verder verkennen.
Toen ik deze bijzondere excursie maakte, was het jammer genoeg mistig waardoor de zon minder fel tevoorschijn kwam. Desondanks was het indrukwekkend om te zien hoe de drie tempels boven de jungle verschenen. En dan heb ik het nog niet eens gehad over hoe bijzonder het is om in alle vroegte door de jungle te lopen en allerlei dieren om je heen te horen. Tijdens de wandeling met de gids door het park heb ik apen, toekans en neusbeertjes gespot. Deze ‘sunrise tour’ is daarom absoluut een must bij je bezoek aan Tikal.
Schitterend uitzicht vanaf tempel IV tijdens de sunrise tour
Praktische tips
- De meeste toeristen bezoeken Tikal vanuit het stadje Flores, dat op ongeveer twee uur rijden ligt. In de ochtend vertrekken er minibusjes richting Tikal en gaan in de namiddag weer terug naar Flores. Zorg ervoor dat je van te voren reserveert.
- Om de grote groepen toeristen voor te zijn, moet je zorgen dat je in alle vroegte bij het park bent. Het park is van 6:00 tot 18:00 geopend en alleen voor de ‘sunrise tour’ kun je eerder het park in. Een ticket kost $22 en voor de ochtendexcursie betaal je ongeveer $45.
- Als je liever niet extra vroeg op wilt staan om van Flores naar Tikal te reizen, is het een aanrader om vlakbij de ingang van het park te overnachten. Bij de ingang zijn verschillende lodges, waardoor je gemakkelijk voor de groepen toeristen in het park kunt zijn.
- Wanneer je de ochtendexcursie maakt, is het belangrijk dat je wandelschoenen en een zaklamp meeneemt. Bovendien is het handig om vanwege de ochtendkou een trui mee te nemen en wat eten, aangezien je voor het ontbijt vertrekt.
- Als je graag de mooiste routes wilt lopen en meer wilt weten over de geschiedenis van Tikal en de Maya’s, is het een aanrader om bij de ingang een gids te huren. Natuurlijk kun je door de handige plattegrond die je krijgt, ook zelf door het reservaat lopen.
- Overdag is het heet en vochtig in Tikal. Neem daarom voldoende water mee en rust ’s middags even uit in de schaduw. Je kaartje is de hele dag geldig, waardoor je alle tijd hebt om het park te verkennen.
- Vind je het fijn om direct contact te hebben met een local, om je te helpen met het samenstellen van (een deel van) je reis? Local Veronique staat voor je klaar.
Heb jij ook een bijzondere Mayastad in Centraal-Amerika bezocht? En wat vond je ervan? Laat het ons weten!
Tekst en foto’s: Marije van Dongen
- 5x waarom je naar Zuid-Finland wil deze zomer - 21 maart 2024
- 10 hoogtepunten van Ibiza per huurauto - 20 maart 2024
- Bikinitrends voor 2024 - 19 maart 2024
