African Touch: verknocht aan Oost-Afrika

Ik wil naar Afrika! Manon van Oldenbarneveld wenste dit – lang voor de dag waarop ze haar eigen reisbureau African Touch begon. Reisjournalist Karin Anema ontmoette haar op een bijzondere fietssafari die zij had georganiseerd.

Manon in Tanzania

Fanjove Island, Tanzania

Magisch

Ze heeft het altijd geweten: Afrika is magisch mooi. Voordat ze er geweest was, had ze een ongerept, mystiek en kleurrijk beeld voor ogen. Meteen gevolgd door het contrast met de westerse rijkdom. Daarmee doemde ook de vraag op wat ze er zou kunnen doen.

Toen ze een stageplek moest zoeken voor haar studie bewegingstechnologie, greep ze haar kans. Ze kreeg het voor elkaar om in een orthopedisch centrum voor poliopatiënten in Dar es Salaam in Tanzania te gaan werken. Bij een tweede stage, tijdens haar master zorgmanagement, ging ze opnieuw naar Tanzania. Die verblijven benutte ze ook om rond te reizen in Tanzania, Kenia, Oeganda, Rwanda en Burundi. Met een jeep, in een vliegtuigje en per boot. Maar óók lopend en fietsend. Toen was ze definitief verkocht. Alles bij elkaar verbleef ze zo’n drie, vier jaar in Oost-Afrika. Ze maakte de grootse natuur mee: van de ‘Great Migration’ in de Serengeti en de Masai Mara tot de chimpansees van Jane Goodall bij Lake Tanganyika en de ‘gorilla’s in the mist’ in Rwanda. Maar ook ongerepte gebieden, zoals Selous Game Reserve, de Usambara Mountains en Robinson Crusoe-achtige eilanden in de Indische Oceaan heeft ze aan den lijve ervaren.

‘Kun je ons geen klanten sturen?’, vroegen Tanzaniaanse gidsen haar geregeld. Er was in die tijd nog geen booking.com en het was voor hen lastig om Europese klanten binnen te halen. Uiteindelijk richtte ze in 2010 African Touch op.

In het noorden van Tanzania

In het noorden van Tanzania

Manon: ‘Ik richt me vooral op reizen buiten de gebaande paden. Op intuïtie en ervaring zet ik die uit en niet op grond van een reisgids.’ Als toeristen een reis naar een Afrikaans land willen boeken, rolt er vaak de vraag uit naar een safari. ‘Als klanten alleen om zo’n highlight vragen, probeer ik ze te stimuleren om meer te ontdekken. Op basis van mijn ruime ervaring ter plekke, krijg ik hun vertrouwen om vervolgens een reisplan op maat te maken. Meestal komt er een mooie balans uit tussen highlights en avonturen off-the-beaten-track.’

Souplesse

Het organiseren van reizen in Oost-Afrika (Tanzania, Kenia en Oeganda) is overigens wel een pad vol valkuilen. Je hebt te maken met een andere tijdsplanning, andere culturen en andere logistiek. Manon: ‘Als vrouw heb je het in de Afrikaanse cultuur niet altijd even makkelijk, je bent kwetsbaarder en wordt minder snel serieus genomen. Als ik leiding moet geven, kijk ik wel uit om als een blanke slavendrijver over te komen. Mijn strategie is om eerst goodwill te kweken. Mijn doel is dat de lokale mensen die ik inschakel gelijkwaardig meedoen in het African Touch team en eigen verantwoordelijkheden nemen. Omdat ik vaak en langdurig ter plekke ben geweest, heb ik op die manier een betrouwbaar netwerk opgebouwd in Dar es Salaam, Zanzibar en Nairobi. Daardoor is het makkelijker geworden om zaken aan te sturen en snel voor elkaar te krijgen. ’

Maar ook de klant vergt souplesse. Een voorbeeld. Jaarlijks organiseert ze een sportieve uitdaging in Kenia en/of Tanzania voor het goede doel. Zoals een mountainbike tocht: 500 km off road -met hoogteverschillen- in de hitte, door savannes, bergen en door een nationaal park met wilde dieren. Manon: ‘Als de deelnemers op het vliegveld aankomen, maken sommigen zich druk over waar ze slapen, wanneer en wat ze eten, hoe lang ze moeten fietsen, en waar ze naar een wc kunnen. Als touroperator probeer ik allereerst te ontzorgen. Voorop staat dat ze zich op hun gemak voelen en het naar hun zin hebben. Maar je begeeft je op dat moment in een spagaat tussen twee culturen. Het gaat nu eenmaal anders dan hier. Ik probeer mensen ook uit hun comfort zone te halen. Juist omdat ik hen zo graag die beleving wil geven, die ik zelf in Afrika ervaar. Na de eerste paar dagen zie je hun vragen en daarmee ook hun zorgen verdampen. Ze laten alles los. Op de eerdere (licht) verkrampte gezichten breekt ontspanning door en een brede glimlach.’

Het leidt ook tot inkeer. Tot andere en nog niet eerder geplaatste vraagtekens. Tot een herziening van veel van hun vanzelfsprekendheden en dagelijkse bezigheden. Zelf heeft Manon ook afgeleerd om zich te laten leven door Westerse controlezucht en  maatschappelijke verwachtingen. ‘Ik neem nu regelmatig tijd voor bezinning en herschik mijn prioriteiten naar wat er echt toe doet en mij gelukkig maakt.’

Met Tanzaniaanse gids tijdens 500 km off road fietssafari

Met Tanzaniaanse gids tijdens 500 km off road fietssafari maken een praatje met locals

De laatste tijd is er ruimte ontstaan voor het organiseren van een nieuw soort reizen. Er kwamen bijzondere types op haar pad. ‘Die allemaal iets met Afrika hebben.’ Zoals Wim Hof, alias de Iceman, waar ze op een bijzondere manier de Kilimanjaro mee beklom. Zoals een personal trainer, waar ze een bush expeditie voor uitstippelt. Zoals leden van een oldtimer Volkswagen club, waarmee ze een off-road tocht door Kenia organiseerde. Zoals chefs uit Zanzibar die haar benaderden voor het aanbieden van een culinaire reis. ‘Met al die exotische specerijen, vis uit de Indische oceaan en tropische vruchten aan de bomen, loop je op dit eiland op één grote versmarkt. De Nederlandse chef Marnix Benschop gaat dit jaar in oktober mee als gastchef en zal samen met lokale chefs de smaakpapillen van foodies verwennen met de mooiste gerechten. Ze krijgen ook een kijkje in de keuken van locals, gaan naar de markt en naar specerijen plantages. De reis eindigt met een galadiner op een prachtige locatie op het eiland.’

Op de mount Kenya!

Op de Mount Kenia!

Passie

Al met al heeft ze een eigenzinnig reisbureau, met een fijn oog voor ‘buiten de gebaande paden’ én samenwerking met bijzondere mensen, die een passie voor iets hebben. Of dat nu voor een sport is, of voor een goed doel, of voor een bepaalde levensstijl of lekker eten. Ze zal dan ook niet de klanten aantrekken, die een willekeurig reisbureau binnenlopen en meteen om een Big Five safari vragen, omdat dat nu eenmaal onder de ‘knop Afrika’ als eerste tevoorschijn komt. Manon: ‘Dat soort reizen kun je overal boeken. Dan sta je met twintig jeeps in de file voor een leeuw. Ik doe het anders. Zowel qua accommodatie. Als type reis. Kleinschalig, eco-vriendelijk en/of voor een goed doel en altijd zoveel mogelijk met lokale mensen. Je vindt geen standaard-reizen bij mij, maar een pure en unieke Afrika beleving.’

Haar diversiteit in reizen is een klein eerbetoon aan Afrika: de geweldige nationale parken, de imposante bergen, de betoverende kust en de zinderende inheemse cultuur.

Kamperen

Kamperen bij een schooltje in de Usambara Mountains

Veertien jaar Afrika ervaring hebben ook geleid tot wijze lessen. ‘Ik heb bewondering voor de mentale kracht van Afrika. Het woord depressie bestaat er niet. Met veerkracht gaan ze met rouw, verdriet en tegenslagen om.’ Er wordt, zegt ze, vaak zo neerslachtig gedacht over Afrika. Als een achtergestelde gemeenschap die de Westerse wereld nooit kan evenaren. ‘Kijk nu in Europa: het is een en al mindfulness. Precies waar men in Afrika zo goed in is. Het continent waar de mensheid ooit is ontstaan. Het geeft me dan ook immense voldoening als ik zie hoe toeristen na een paar dagen Afrika van alles kunnen loslaten, zich ontspannen en volop gaan genieten. Soms gooien mensen na afloop van een reis het roer totaal om. Afrika is meer dan the Big Five!’

Meer informatie: www.african-touch.nl

Tekst: Karin Anema, foto’s Manon van Oldenbarneveld en Karin Anema

Karin
reis mee met

Vragen? Suggesties? Of jouw reishonger delen?

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Je mag alleen HTML tags en attributen gebruiken:

<a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>